If
ic q f -
Tcl'wyl omhoog twec ineengcOootene rechter’ handCn eeneu Vreedetak vafthouden, zictmwi
beneden twec benden in onderling gevecht, cn den rand omzoomd met deeze woorden:
S IM U L A T A P A X , C U M S P L E N D E T , F R A N G I T U R .
■ E E N G E V E T N S D E F R E E D E WO R D T , T E RW Y L HT
F L I K K E R T , F E R B R O O K E N .
Op de andere zyde wordt wederom dc reeds befchreeven wachttorcn, binnen Jit randfchrift,
gezien:
N O N C U R A S P O N O Q U I E T I S .
I K L A A T D E Z O R G E F O O R D E R U S T N I E T F A A R E N .
(1) Refol
derStaaten
van Holl.
5 Mey
1595. fol.
147-
En van
I . tot J.
MeyisQj.fol. 159.
(2) Meter.
Ned. Hift.
fol. 356.
(3) Refol.
derStaaten
van HoIL
8 Sept.
1595. fol.
38Í
Te rw y lm cn door dit coeval hetwerkder
Vrcedehandelinge met de Roomfche Staaten
op ’c onverwachtft zag floopen, bey-
verden de Vereenigde Geweften zich by-
^ zonderlyk ( i ) in dic jaar ora dc verdeeld-
. heden, die tuiTchen de ftad Embde en haaren
Vorft Edfard, zoo over hec gefchil van
den Godsdienft als haare voorrechten, waaren
gereezen, doör hunne bemiddeling by
,
ce ( z ) leggen. Z y zonden dan hunne Gezanten
derwaart, welke, onaangezien men
de wapenen tegens elkander had ter hand
genomen, de zaaken in diervoege beleyd-
den, dat de verdere verwyderingen eerft ge-
ilu y t , en daarnaa een verdrag tuflchen de
ftad cn haaren Vorft door de bemiddeling
der Vereenigde Staaten (3 ) getroffen wicrdt.
Welke in die jaar geene groote voordeelen
mec de wapencn behaalden, het z y door
den grooten onderftand, dien z y aan den
Koning van Vrankryk hadden gezonden ,
ofdat de gereezene oneenigheden, wegens
’c opbrengen der vereyfchte geldmiddelen
in d itja a r , daarvan de oorzaak geweeft
zyn . Wanr Vriefland viel klagtig over de
inwoonders van ft platte land, als o f z y
naalaatigbleeven in hun aandeel optc brengen.
Gelderland en Overyflel ontfchul-
digdcn zich wegens hunne armoede, mids
dc vyand tot in ft hart van ft Land doorgedrongen
met ftroopen en plonderen hcc
land toc in den grond bedorf. Holland 7 j,
z e lf, ft welke twee derden in d e gemeene ¿ r Ge?
bekoftiging moeft opbrengen, begoft op ’>5
voorbeeld der andere Geweften daarin te van^Hoi):
vertraagen: mids het mec Zecland een he- 3> Jan.
vig gefchil had, zoo over het ftuk (4 ) 30?’
der munte als dc verlofgelden der uytgaan-
de (7) koopmanlchappcn en goederen. van Hou!
Zulks de Zeeuwen, ftaande dees tw ift, 8.Maart
onder dien dekmantel langen ryd onwillig
waaren (6) om hun aandeel in de gemeene E» van
fchatkift der Bondgenooten te brengen. In
tegendeel dc Graaf van Fuentes, zich met Maarc
de misnoegde Italiaanen hebbende verge-
Jeeken, h ad , vermids hy omde traagheyd Refol. der
der Vereenigde Geweftennietveel onweers S ' ” “ '
uyc dicn oord voorfpelde, eene ontzaglyke vanHoll.
krygsmagt tcgciis Koning Hendrik in ft
vcld gebragt, cn mec ecnen grooten (7) 104.
naafleep van wagens, paardcn, gefchut,
en anderen oorlogsvoorraad den fchrik der Nc™Hifo
Spaanfche wapcnen langs de Franfche
grenzen gevoerd. Waarom dc Zeelanders der Ge- ’
in dit jaar deezen legpenning tc Middel-
burg i II licht gaaven, toc betuyging dat, van HolL
g clyk de vyand op al dac uytcrlykc vcr- J«jy
moogen cn dc kracht zyn c r wapcncn, 207.
z y alzoo op den genaadigcn byftand des
Heeren hun vertrouwen ftelden. fol. 358. *
1-
■_ !
Dc eene zyde heeft geene verbeelding, maar tot om-en opfchriit deeze fpreuk van den (i)K o - (i)Pfalm
ninglyken Harpzangdichter: #-8.
H I IN C U R R I B U S , H I IN E Q U I S , N O S A U T E M IN
N O M IN E J E H O V a E D È I N O S T R I , i fp f .
D E E Z E OP W A G E N S E N D I E OF P A A R D E N , M A A R W T OP D E N
N A A M D E S H E E R E N O N Z E S GODS, ifp f-
Rondom het gekroonde wapenfchild der Admiraaliteyt van Zeeland, leeft men in den rand
der andere zyde zyne gewoonlyke zinfpreuk;
L U C T O R E T E M E R G O .
I K W O R S T E L E N I IOV M Y B O V EN .
I
R I'
- t e
I f
(i)H.dc
Groot
Ned. Hilt.
fol.239.
(3)/Vbregé
Chron.
de I'Hilt.
deFrance,
tom. VII.
pag, 121.
Want hec leger van Fuentes beftondt nyc
twaalfduyzend (z ) voetgaften cn tweeduyzend
ruyteren, mec welke hy Chaftelec,
een ftedeken inft Vermandois, belegerd cn
hec door ft gefchut van z yn e wallen onc-
blooc hebbende, de op ft flot geweckene
bezettelingen cot de overgaaf gedwongen
heeft. Vanhier rukte h y voor Dourians,
ft gene door den Hertog van Bouillon mec
bequaame bezettinge voorzien was, en die
zich nu op weg begaf om ook den noodigen
voorraad van buskruyd enlyftogcdaar-
binnen te krygen. Dan dc Admiraal ViI-
lars, die den voortogc geleydde, en mec
Bouillon in geen goed verftand (3) was, be-
ftondr, tegens den ontfangen la f t , den
Spanjaard in z yn voordeel en op den dag
van Sint Jakob, Befchermheylig der Spanjaarden,
re befpringen. Welke zich daarom
van dc overwinning als verzekerd houdende
mec eene wonderlyke kloekmoedigheyd
dicn aanvaller ontfingen , omring-
den, en nevens vyftien o f twintig Edellieden
zyns gevolgs gevangen namen,
ja in koelen raoede doorftieten; vermids
decs landaardt geene gewoonte heefc van
aan den gciftn hec leeven tc fchenkcn ,
welke himnc z y d c , g elyk Villars, verlaaten
hebbende zich h y hunnen vyand vervoegd
had. Dc belegeraars door dic geluk
aangemoedigd beftondcn hierop hec flot te
befchieten, cn eenige der hunne naar de
walbreuk ter (4) verfpieding te zenden. (ffH.de
Welke,ziende die verlaaten, door ft geeven Ned?Hift;
van eene gunftige lens, hunne makkers tot Mf M®*.
den aanval noodigden. Dit gefchiedde;
waardoor her floe wierdc veroverd, z y
zonder tydsv.erlies ter ftad indrongen , en
aidaargeenen tegenftand vindende,zoo wel
vrouwen en kinderen als hcc gewapende
krygsvolk vermoordden : zulks noch dapperheyd
den gewapenden, noch mededoo-
gen den weereloozeii te ftade kwam en
flechts zeven o f ache, waaronder de Stedevoogd
(7 ) Haraucour, den algemeenen © Abregé
moord ontdooken. Op de ftraaten vondt
men driehonderd lyken van vcrflaagene deFrance,
Edellieden, en tweeduyzend van andere
perfoonen, welke zich in deftad bevonden
hadden. Dees moord maakte eene y fly k e
verflaagenheyd in Vrankryk, en veelen in
Nederland beducht dac Koning Hendrik,
even naa ft verklaaren van den o o r lo g ,
zich zoo vinnig cn door eygene onderdaanen
en door vreemdelingen van allc kanten
vindende aangetaft, den moed mogt laaten
zinken, en mec dqn Spanjaard, toc groot
achterdeel der Vereenigde Geweften, z y nen
byzonderen Vreede maaken. Des omdic
te beletten cn hunnen Bondgenoot nieuwen
moed te doen opvatten ik vermcen
dac dees legpenning in Zceland gemunt is.
1
toi
iff
Í ■
,u',
te ' ¿
f tori
m
r i - r i î