(i)Bor ■
Nederl.
Beroerten,
XXV.
boek,
fo l.ii .
(i) Refol.
• derStaaten
van Holl.
19 Nov.
1588. fol.
Í03.
blyvende nog cen gedeelte opgewonden,van
hcc g ew c lf toc bcnedcntoc rykce. In Engeland
hccfc ook de Koningin, de luyfterryke
zeegepraalen der oude Romeynen eenigszins
naavolgende, met veclc ftaatlykheden
over de bekomene voordeelen op ’c prachtigfte
gevierd: want z y begaf zich , zierende
( I )op eenen hcerlyken triomfwagen,
in gezelfchap van den doorluchrigftcn A -
del en dc Bewindsmannen haars R y k s , onder
het ccn coon voeren van de veroverde
Wimpels, vlaggen, en verdere Ichecpfieraa-
den iiaar de Hoofd k erk , om God voor
z yn e zonderlinge hulp en de onrfcngene
weldaaden op plegtigfl: te danken. Op den
zelven dag, te weeten den (x) negenentwintigften
van Slagtmaand, wierdt een
gelyk vier- eu dankfeeft door allede Ver-
cenigde Nederlanden op het allerplegtigfte
zoo in de Kerken door (3) ’c doen van pre-
dikdienften en zingen van lofzangen, als
in de fteden door ’c luyden der klokken,
losbranden v an ’t geichut, en aanftceken van
konft- en vreugdevuuren, mec eenen zon-
deriingen naadruk gehouden. Oneyndige
lofdichten , zeegezangen cn dankliederen
van verfcheyden trant en taale zag men
alom in ’c lichc komen, doch die alle toc
een oogmerk licpen, door de eer deezer
overwinninge niet aan eygen b eleyd, o f
aan op de been gebragce heirkrachtcn,
maar aan den Godlyken byftand alleen
(4) toe te fchryven. Z o o als men ook
kan zien op deeze twee legpenningen
, welke eerft in ’t volgende jaar gemunt
z y n , vermids dees dankdag eerft
op ’c eynde van dic loopende jaar gehouden
is.
& Hift. fol. I
292.
(4) Bor,
Ncderl.
Beroerteu.
XXV. ’
boek,
fo l.u .
verfo.
( ; ' Pfalm I. De eerfte verbeeldt op de eene zyde het gekroonde wapenfchild van Zeeland, en op de an-
CXWiri. dere de vlugtende Spaanfche vloot; binnen deeze fpreuk van den gewyden (f)Harpzangdichter;
N O N N O B I S , D O M I N E , N O N N O B I S ;
S E D N O M I N I T U O D A G L O R I A M . 1789.'
N I E T ON S , O H E E R E , N I E T ONS ; M A A R U W E N
N A A M E G E E F E E R E . 1789.
II. Op den tweeden ziet men Koningin Elizabet op ecncn zeegewagen zitten, waarmede zy ,
als gezegt is, naar dc Hoofdkerk reedt. In haarc rechter hand houdt zy ecn boek, waarin ftaat;
O N S E V A D E R I N D E N H EM E L , U W E N N A A M W E R D GEHET -
LiGD. Haare ilinker hand voeit eenen zeegepalm, het teken der bekome overwinninge. Vei--
dcr leeft men in den rand dit omfchrift:
T A N D E M B O N A C A U S A T R IU M P H A T . 1789.
E T N D E L T K Z E E G E P R A A L T D E G O E D E Z A A K . 1789.
Op ecncn boom, die op de andere zyde verbceld is, ziet men verfcheydene kleyne vogeltjes,
in hun eygen neft door eenen grooten roofvogel geweldiglyk aangetaft, doch zieh gezamentlyk
moedig verweeren; ter wederzyde van den ftam des booms ftaat tot opfchrift :
B E L L U m N E C E S S a r iu m .
E E N N O O D Z A A K L T K E OORLOG .
Want wie weet niet, dat zelfs de vreedelievendfte Vorften o f Staaten niet langer buyten den
oorlog konnen blyven, als tot dat een magtiger vermaak fchept in hen aan te taften, cn dus tot
gcdwonge noodweer te verpligten. In welk geval, fchoon niet altyd het vermoogen by denaan-
getaften is , hy echter door de gerechtigheyd zyner zaake zich vindt bevoorrccht; waarom ook
tot omfchrift ftaat:
S I N O N V I R I B U S , A T C A U S A P O T IO R E S .
ZO O N I E T D O O R M E E R D E R H E T D V A N K R A C H T E N , IM M E R S
D O O R D E D E U G L T K H E T D D E R Z A A K E B E V O O R D E E L D .
Spaanfche Admiraal ook den wcderfpoed
deezer onderneeminge Alexander van Parma
te laft. Doch decs d o o r den Koning
z e lf
G e ly k in alle mifluktc en quaalyk uyt-
gevoerdc aanflagen de een de fchuld op den
anderen le g t, zoo leyde de tc m^ekomcn
(0 H.di
Gioot
Hed. Hift.
fol.135-
(1) Mete-
len Ned.
Hift. fol.
192. vcrfo,
z c if by brieven daarvan vrygekend , befloot
met de op de been gebragte benden ,
de fchaade op zee behaald, te land te boc-
teu , cn door ’t winnen van Bergen op
Zoom dc Brabanders van de achtervölgde
ftrooperyen, dicr bezettclingen, waarover
z y meermaals aan h em ( t ) geklaagd hadden
, eyndelyk tc verloften. En hoewel
h y , om dit met meer zekerheyd u y t te
voeren, een- cn andcrmaal het naaft: gelegen
eyland Toolen vergeeffch had g e tracht
te vermeefteren, zo o floeg h y des
onaangezien den vierentwintigften van
Herfftmaand het beleg voor Bergen op
Zoom. Waarin de Kornel Morgan een
Engelsman het bevei, en meeft van zynen
Landaardt, midsgaders eenige weynige Ne-
derlandfche vryKiy ters tot bezetting had.
Dan meer door dc eendragt en hulp der
burgeren, als door de menigte der bezettelingen
g e fty fd , was hy getrooft de aan-
vechcingen der Spanjaarden a f te wachten.
Deeze overweegende hoevcel hen aan ’t
affnydcn van den toevoer te water gelegen
w a s , leydcn hunne voornaamfte aanvechting
tegens de Noorderfchans aan, w e lk e ,
ge lyk eene andere aan de Z u y d z y d e , de
haven der ftad verzekerde, en den toegang
te water openhieldt. Dan Parma grootere
tegenweer als h y verwacht had hier ont-
moetende, dacht hy deeze fchans (x ) door
lift te winnen, waartoe z ich twee u y t de
gevangenen aanbooden. En mids de door-
fleepen Veldheer zich niec volkomen op
deeze vrywilligen verliet, deed h y hen
geboeid tuiTchen de eerfte geleden der be-
393
fpringercn den aanflag verzellen. Dan
van deeze waaren nevens de geboeiden
naauwlyks v y ftig binnen de poort gedrongen,
welke z y voorgaaven dat hunne om-
gekochte makkers hadden geopend, o fd ö
losgelaate valdeiir ftuytre den verdereu invloed,
en bragc de binncngeflootenen op
de flagebank, zonder dat de buyren geblee-
venen doo r’t doen van een hcvigen aanval,
hunne bcknelde makkers konden helpen o f
de fchans (3) veroveren. Dic maakte die
van binnen dartel en ftoutmoedig, te meer
mids hen dagelyks al hec noodige te fcheep
wierdt aangebragt ; zulks Parma ziende
daarenboven z y n leger vol zieken, door
gebrek aan verfch water, en den winter
(4) voor handen, zich in perfoon naar
Bruflcl begaf om geen ooggetuygen van den
aftogt te weezen, dien h y voor ., 7) z yn
vertrek had gebgodcn. Over zo o onverwachte
verlofling (6) wierdt eene onbe«
fchryvelyke blydfchap in de ftad befpenrd:
men hieldt des w e g en , omG od te danken,
op den zeftienden van Slagtmaand eenen
piegrelyken Bedcdag, onder ’tlu y en der
klokken, flaan der trommelen, loflen van
’c gefchut, en aanfteeken van pektonnen
en konftvuiircn, te rw y l op ftads koften
de Baanderheer WilIougby,deStedevoogd
Morgan , de Ritraeefters , Hop lu yd en,
Magiftraatsperfoonen en gegoedfte lu y den
der ftad op ’c heerlykfte wierden
(3) Refol.
derStaateü
van HoU.
23 Oélob.
1588. fol.
44Ó.
(4) Bor
Nederl.
Beroerten,
XXV.
boek,
fol. 22.
(s: Mete.;
ren Ned.
Hift. fol.
192. vcrfo.
(6) Refol.
derStaaten
van Holl.
18 Nov.
1588. foh 499*
onthaald, en de eerftgemelde kry gsoverften
; naamaals met deeze vierkante goude (7 )
[ gedenkpenningen , ter gedachtenis hunner
betoonde dapperheyd, befchonken.
(7) Bot
Nederl.
Beroert,
XXV.
bo ek,
fol. 24.
I.cn Ii. Dc eene is wat grooter als de andere, doch zy hebben beydcn op de eene zyde binnen
den bevochten lauwerkrans het wapen der ftad, en op de andere zyde dic opfchrift:
G g g g g 1 D eiis
:'F.
■ ■