1 1 ^ ill)l
iiès
M
ijjÄ.
N E D E R L A N D S C H E
+
Bhfo'de ■ Zyn borftbeeld ftaat op het voorftuk , eu zyn eekroond ™P™fch!ld , “Y ' ^ “
h Toir. Rentv te(l) zamengcftcld, en verfierd met den Ridderlyken haisband van t gulden Vlies op het
d'Ot fol. ; binnen de randfchriften deezer tytelen:
P H i L . p p E , S Y R E d e c r o y , D U C D ’A R S C H O T , P R I N C E
D E C H IM A Y E T D e P O R C E A N . Z.
P H I L I P S H E E R V A N CROY , H E R f O G F A N A A R S C H O T ,
P R IN S F A N C H IM A Y E N P O R C E A N . ENZ .
H I S T O R I P E N N I N G E N . I. Boek.
+
(i) Le
lilafon dc
hT o if.
d'Or fol.
iion'de
hT o if.
d’Or fol.
äifondc
la T o i f
d’Or fol.
119.
in ’t Hu\’s van Croy, dat zynen naam van zeker dorp gelegen in Pikardie niet veiTe van
Amiens ontleent, is Aarfchot door het huuwlyk van Antoni van Croy met Margreta van Lot-
tringe, (z) als vrouwe van Aarfchot, Bierbeek en Heverlee gekomen. Even gelyk Chimay,
(2) door des zelfs Broeder Johan van Croy van den Heer van Moreul is gekogt geworden , ’t gene
ten zynen opzigte door Kai-el den Stouten Hertog van Bourgondie itraks tot een Graattchap,
en federt door Keyzer (4) Maximiliaan tot een Prinsdom ten voordeele van des zelfs klemzoon
Karel van Croy is verheven. Wiens erfdochter Anna, Moeder van den hier boven verbeelden
Hertog van Aarfchot geweeft is.
Philip s , door zoodanige weldaaden de
harten zyner onderdaanen tot zynen dienft
verpligtende, opende aldus de intreede z y -
(5) Scrada ner regeeringe,naadac’eteen(5) Beftand van
de Bello vyfjaa ren met den Kranichen Koning was
geflooten ; ’t gene echter in ’t kort weer
wierdt verbroken, en de k ry g , eer verloop
(1^ Hooft van het eerfte jaar , re heftiger (b)hervat:
Ned^Hift. Pauwels de IV , tocn Paus van Ro-
° ‘ ‘ rac, u y t den H uy ze Karaffa en van Ñapéis
afkomftig zynde , dat ry k beftondt
tc beoorlogen e n , door z yn e naauwe ver-
bintenis met Vran k ryk , Koning Hendrik
zynen bondgenoot in deezen nieuwen oorlog
wikkelde. Zulks dit op de grenzen
van Nederland een geweldig duchten en
dreygen te w eeg bragc, darin den jaare vyf-
ly j y . tieiihonderdzevenenvyftig tot daadelyk-
---------- hedcn kwam u y t re berften; vermids door
den Heer van Chaftillon, die van Vrank-
ryks zyde het gemelde Beftand z e lf met
eede geftaafd had, een aanilag,'om op
(7) Mete- drie Köningen avond Douay (7 ) re over-
Hifb^fol' rompclen,wierdt werkftellig gemaakt, doch
19.' ’ die miilukt zyn d e ,lie t h y de afgeweezen’
krygsknechcen hunnen fpy t eu moed aan het
plonderen van ’t veroverde ftedeken Lens,
koelen, en daar mede het rcken van eenen
nieuwen oorlog in Neerland geeven. De
Spaanfche Koning befchouwde deeze gewenfchte
vreedebreuk met vreugde, d ew y l
die hem gelegenheyd ten kryg en aan Vrank-
ry k daarvan al den lafter g a f Dierhalven,
om al het geweid van den oorlog teffens
aan te v o e ren , (8) en zieh met de magt
van ’t behuuwde Koningryk te f t y v e n ,
fcheepte h y over op Engeland en verworf
van Koninginne Maria, d a t z y , to tw e ê r -
wraak van de fmaad haaren gemaal door
den laatften aanflag aangedaan, den Fran-
foizen door eenen heraut den oorlog niet
(9) alleen deed aanzeggen, maar ook onder
her oppergezag des Graaven van
Pembroek, verfcheydene Engelfche hulp-
benden, ren gctale van zes- o f achtduy-
zend man re voet cn te paarde, naar
Neerland (10 ) overzondr. Zulks , men
aldaar , wegens de goede eendragt en
verftandhoudinge dier twee door dc trouw
vereenigde volk en, deezen legpenning tot
gebruyk van ’s Koning Rekcnkamcr gemimt
heeft.
Op
(8) Hooft
Ned. Hift.
fol. 7,
to) Larrey
Hift.d’An- glet.tom.
I. fol. 89s.
(10) Metc-
renNed.
Hift. fol.
19. •
Op de eene zyde ziet men de roos van Engeland, hec vuurftaal van Bourgondie , cn de bla-
zocntckenen van Arragon en Kaftilie, onder ccne Koningklyke kroon, door een line onderling
\-erbonden en vcreenigd) binnen dit omfchrift:
G e c t ö i r S d u B U R R E A U D E S F I N A N C e s . lyyy.
L E G P E N N I N G E N F A N D E K A M E R D E R
G E L D M I D D E L E N . lypy.
De andere zyde bevat de wapenfchilden. van Philips en zyne gemaalinne j binnen den zoom
deezer woorden:
C O N C O R D E S S E R V A T A M I C I T I A .
D E F R I E N D S C H A P B E I I O U D T Z E F E R E E N I G D .
(1) Hooft Ned. Hift.
fol. 7.
(i) Meieren
Ned.
Hift. fol.
iS.vcrfo.
(3) Joan.
TonfiVita
Em.PhU.
fol. 9.
De Spaanfche Koning, naa’t bereyken
van die oo gmerk, weder u y t Engelaiid
zynde overgekomen,dccd ftraks verlchey-
dcne kiygsbendcn door den Prins van Oranj
e , den Hertog van Aarfchot cn dc Graaven
van Egmond, M egen, Mansveid eiiBarle-
jn on t, tot een getal van vyfendertigduy-
z e n d k n e c h tcn ( i ) , en tvvaalfduyzend ruy-
reren,onder het Oppergezi^des Hertogen
Emanuel Philibert van Savoye verzamelen;
een Vorft voorwaar, die , behalven dat
h y Philips na in den bloede beftondt, ftaande
het voorige Ryksbewind zyn s Vaders in
den Franfchen k ryg doorilaande blyken
zyner oorlogskunde had gegeeven ; waarom
hy ook door Koning Philips, in de af-
gclegde Landvoogdy van Nederland en
Bourgondie, tot opvolger ( z ) vanKonin-
ginne Maria is aangefteld geworden. Nog
jon g zynde was h y tot den kerk- o f geeft-
lyken ftaat g e fch ik t, cn in het derde jaar
zyn s oudcrdoms rccds (3 ) tot Kardinaal
verheven ; dan naa de dood van twee ouder
broedercn , deed Hertog Karel deezen
overgcbleeven zoon rot het behandelen
van het wcrreldlyke bewind bequaam maaken.
Zulks die jonge Prins, in den ou-
derdom van twintig jaaren, zieh (4) naar ^onftVitä
Duytfchland, en in de legers van K e y ze r Em.Phü.
Karel , de doorluchtigfte krygsfchoolen
dier tyd en , begaf, en zoodaanig door z y - *
ne uytmuntende bequaamheden dc guuft
dier Majcfteyt heeft weeten te winnen,
dat h y van haar in den jaare zesenvecrtig
tc Uytre cht met de Ridderordre van(5')
(5) Guicc;
hetguldenVlieswierdt befchonken. Sedert
Befchi'.dcf
Nederl.
is h y aan het Huys van Ooftenryk altyd foi.67
ten naauwften verknochc g eb lee ven, cn
gelyk z yn e krygsdeugd den Vader (6) to t (5)Strada
nut geweeft wa s, heeft h y ook den zoone Beig.'^Dec;
in den tcgenwoordigen oorlog zynen I-pag. 19;
dienft beweezen. Z y n e gedachtenis
wordt op dit penningplaatje bewaard,
wclks afbeelding ik u y t cen oud pcmiing-
b o e k , te Rome gedrukt, heb doen afre-
kenen.
Het Voert zyn geharnaft borilbecld, met de ilinker zyde imv buyten gekecrds binnen dit omfchrift;
EMAj
i S-I
'i 11
•I.
' I