li,
*1
'ilBlt I
i88 N E D E R L A N D S C H E
III. De derdc heefc dezelfde voorzyde als de ccrftc, en op de achterzyde cenc naaktc Venu«
..rbeeld, wclkc rurtende met den flinkeren arm op cencn pylaar, met de rechter hand eenen
fchicht aan Kupido tocrcykti binnen deeze fpreuk (i) uyt den Venuzynfchen Lierdichter, tot
l y ß . ' omfchrift:
N O C E T E mP T A d o l o r e V O L U P T A s.
D E W E L L U S T V O O R SM A R T G E K O C H T I S S C H ä D E L T K .
rV. De vierde beihat eensdeels uyt het ruggeftuk der twee eerften, anderdeels uyt dat vanden
derden, cn vereyfcht daarom geene byzondere befchryving.
om z ich beter tegens het toekomende, en
tot voorkoming van het reeds beproefde
gebrek, van allerhande nooddruft te voorzien.
Om dit verzuym te boeten, deeden
de Wethouders van Le yde , naadat
hec nu eene maand was ingeflooten geweeft
, de in de ftad zynde eetwaaren op-
neemen, cn bevondt men flechts nog maar
hondcrdencien(5')laften koorns voor veer-
tienduyzend monden aan de hand tc hebben.
D e som dien kleynen voorraad, zoo
veel moogelyk w a s , te doen ftrek k en ,
wnerdc aan de in de wapcnen zynde manichap
dagelyks een h c e l, aan de overige
inwoonders een h alf pond broods toegelegd
, en naar ’t voorbeeld der eerfte
influytinge , onder ’c bewind der voorheen
aangeftelde opzienderen, op den
tienden van Hooimaand (6) nieuwe noodmunten
van achtentwintig, en veertien
ftuyvers , als ook kleyne kopere mnnt
ter Waarde van een grootje o f halven-
ftuyver geflaagen : van welke my goed-
dunkt de afbeeldingen hier ter plaatfe te
laaten volgen.
( i) Hooft
Ned. Hift.
fol.372.
(x\ Hooft
Ned. Hift.
foi.373.
J-Or-
[ers Be-
fchryv.vaa
Leyde,
pag45a
Hcc leet door den Spaanfchen Veldheer
aan de Uytrechcenaars gedreygd , viel
eerlang den Leydenaaren te beurt; want
Baldes, zynen togc van Uytrecht over
Amfterdam en Haarlem voortzcttende,
kwam met omtrent zeven- o f achtduyzend
m an , op den zesentwiiitigften (2) van
Bloefmaland, voor Le yde , welke ftad
geene bezetting als eenige V r y buy ters, en
u y t de burgerye geworvene vrywillige rs ,
onder den Kornel Joiiker Johan vander
Does Heere van No ordwyk , ter beicher-
minge in had. W an t het was aan hem dac
men, naa ’c fneuvelen van Meefter (3) Andries
Allardszoon , ’c gene in ’t begin deezer
influytinge en den eerften uy tto g t op
kundichap voorviel, het gebied over de
gewapende (4) manichap had opgedraagcn.
Weynig was de ftad ook van eetwaaren
en al het noodige om eene lange b e l^ e -
ring u y t te harden, vo o rz ien; mids niemand
op het wederkeeren van den Spanjaard
had ftaat gemaakt, maar ieder, zich
kitcclende met de vreugde der eerfte ver-
loflinge, w eynig was bekommerd geweeft
(5)J.0r.
lers Befchryv.
vin
Leyde,
pas-467.
(6) Boi
Nederl.
Beroerreo;
VII. bock,
fol. 4i.
J. Orlen
Be-
fchryv.Tia
Leyde,
P>S-4í4
I
I. Hcc eerfte ftuk heeft opde ccnc zyde den Hollandfchen Leeuw verbeeld, die met den ecncn
klaauw het wapenfchild van Leyde, in den anderen een bloot zwaard voert s binnen den zoom
deezer woorden;
I I IE C L I B E R T A T I S E R G O , ij-74.
Di r
d i t I S V O O R D E VR YHE YD . 1^-74.
Op dc andere zyde leeft men binnen eencn burgerkrans deeze woorden:
G O T T B E H Ö R D E L E Y D E N .
28. S T u r v E R s .
f
\
II. Het tweede .van dezelfde grootte, en dat ook waarfchynelyk voor dezelfde waarde zal
i l . n u t l-Wl-WV, .v.l.» , V.»» ^ ____
gangbaar geweeft ..... zyn, heefc op de j ---------- voorzyde j ---------- eencn ^ Leeuw,x u w , d die ie hec h e c Leydfche l
wapenfchild, en
ccn bloot zwaard .in de voorfte klaauwen voert j zynde ' ^
het omfchrift :
P U G N O P R O P A T R I A . 1^74.
I K V E C H T VOOR H E T V A D E R L A N D .
Dc tegenzyde bevat binnen een’ eyken krans dit opfchrift:
N U M M U S O B S E S s® U R B i s L U G D U N e n s i s , SU B
G U B e r n a t i o n e i l l u s t r i s s i m i P R I N c i p i s
A U R A i c i C U S u s .
P E N N I N G G E S L A A G E N B Y D E B E L E G E R D E STAD L E Y D E ;
O N D E R ' T L A N D S B E S T I E R V A N D E N Z E E R D O O R L
U C H T I G E N P R I N S V A N O R A N J E .
III. Het derde ftuk j dat voor veertien ftuyvers is gangbaar geweeft, heeft op de eene zyde
ondei-cenc kroon den .Hollandfchen Leeuw, met den hoed van Vryhey'd op ccne fpeer; binnen
hcc randichrift deezer woorden :
H .E C L I B E R T A T I S E R G O . iy/4.
D I T I S VOOR D E V R YHE YD . 15-74.
Op dc andere zyde houdt, ondcr eéne kröon, dezelfde Leeuw een bloot zwaard in den eenen;
en hec Leydlchc wapenfchild met deh anderen klaauw ; zynde de rand beftempeld met deczc’
woorden :
P U G N O P R O P A T R I A , if/4.
I K V E C H T V O O R ' T V A D E R L A N D .
Deeze ftukken, ^clyk ook hec volgende, worden zoo wel vierkanc als rond gevonden; dan
ik heb met oorbaar gcacht dezelve dubbeld te vertoonen, waarvan deeze waaiiclmuwJng ge-
’tgene van koper, en voor eeneil (i) halven ftuyver is gangbaar geweeft, (0 J- Ot-
hectc tuiTchcn het jaar 74_, op het voorftuk, onder eenen kroon den Hollandfchen Leeuw; op ff”
het ruggeftuk het wapenlchild der bclcgerdc ftad ; en ter wederzyden deeze woorden tot om- Ley^e’^*”
pag.j7Ì.
H E E R E O N f F E R M f H O L t AH D , E N D E S A L I C H T L E I D E N .
• ■’ 1;
1
Tcgens deeze voorzorg van binnen,
zatcii dc Spanjaards van buyten niet f t i l ,
maar gcduürig met de fchöp in dcaärde,
om zich cn alle dc toegangen naar de ftad I. Ded,
te verfterkcn; invoege men over dc zestig
( i ) Ichanfen telde, .waardoor de ftad in 't (z) Hooft
rondc was bckne ld , en den ftedelingen
alle toevoer van buyten afgefnccdcn. Ora
B b b ‘ die