? r r n
! ? i f ' r i
' I
ä !
i L i ï j f e 1)
i6 o z . hcc opgeheven lighaam. Zulks cene hand ticnmaals wyder van de fchraag nfzynde als het gewigt
■ ' van duyzend pond aan de andere zyde van ’c zelve ruilpunt, zoo wordt door de drukkende hand
in ’c opligten geene meerdere zwaarte, als van honderd ponden gcvoeld, Waarop ook hec omfchrifc
zinfpeelt;
A R S G R A V E T O L L I T O N U S .
D E K O N S T L I G T H E T ZWA A RWI G T I G E .
de fterke ftad Graaf, die
Hec Latynfche woord G R A V E fD N heefc zyne zin:
de krygskunde van Maurits, naa een zwaar beleg van twee maanden had
voorgrond ftaat het wapenfchild der Staaten van Üytrecht, toc bewys dat
op hun bevel gemaakt isj waarom ook daarncvens ftaat:
;ewonncn. Op den
; penning aldaar en
O R D I N es T R A J E C t i .
S T A A T E N V A N U Y T R E CH T
En dewyl GraafMaurits de ftad Graaf, die op dc tegenzyde in ’ t veifchiet verbeeld is , niet
min door de fpade als den degen had gewonnen, door zyn leger zoodaanig naar dc kunft te befchanfen,
dat Mendoza hem daarin niet durfde aantaften j zoo ftaat op de zelfde zyde eene gelaurierde
fpade, hoediunige de landlieden een’ ¿r««/noemen, als hec zinnebeeld der gewönne ftad
Graaf, binnen dic omfchrift verbeeld :
I N D U S T R I A e t L A B O R E CID 1 0 CII.
D O O R S C H R A N D E R H E Y D E N A R B E YD . i6ot.
III. Met de zelfde verbeeldingen en omfchriften wordc ook een legpenning gevonden, die hierboven
wel verbceld is , doch geene nadere befchiyving vereyfcht.
IV. Dc laatfte, die mede cen legpenning is, vertoont op de eene zyde eenen jaager, die reeds
eenen haas gevangen hebbende, met zyne honden eenen tweeden vei volgt j en;wiens valk omhoog
reeds eene prooi in de klaauwen hebbende, nog andere vogels naazet: zinfpcelende op ’t verdeedigen
van hct voorheen verkreegen Ooftende, en het winnen vande fterke ftad Graaf; want heC
omfchrift luydt aldus:
P Ä R T A T E N E N S , n o n P A R T A S E Q U O R .
H E T B E J A A G D E H O Ü D I K V A S T , E N ' T N I E T B E J A A G D E
V E R V O L G IK.
Dat hier op de fteden Ooftende en de Graaf wordc gezinipeeld, blykt uyt dit buytenftc rand-
fchrift der andere zyde:
GRA VA TEa L I C E T , T R O P H ^ A O S T E N D A M D U P L A .
I K Z A L D U B B E L D E Z E E G E T E K E N S H O E W E L M E T M O E I T T
( V E R K R E E G E N , ) V E R T O O N E N .
Zynde het grootfte gedeelte van het woord G R A V A t e c n ’t geheele O S T E N D A M
daarom met grootere letteren uytgedrukt. Rondom het Zcelandfche wapenfchild ftaat verderdic
kantfchrift:
C A L C u l i C A M e r ® R A T io n u m Z E L a n d i /e . iöoz.
L E G P E N I N G E N V A N D E R E K E N K A M E R V A N Z E E L A N D . i6oz.
ii'Meter.
Ned. Hift.
fol. 484.
(2) Refo].
der Ge-
comm.
Raad.
van Holl.
17 Jan.
1603. fol.
Volgenshcr geflooten verdrag toogen van
de vyfcienhonderd man, dic de bezetting in
het begin fterk geweeft was, vierhonderd
gequetften cn ecnszooveel gezonden uyt
de G raa f: wier ingezeetcnen ten zelven
dage nicr alleen dc vergiffenis ( i ) huns be-
dryfs van Maurits verkeegen, maar zelfs
( z } b y hunne oudc vrydommen van tollen,
en andere voorrcchten wierdcn gchand-
haafd, en wel aan ieder vryheyd van Gelo
o f , doch allcen dc oeffening van den
Omroomfchen Godsdienft toegelaaten. De
ftad Graaf was eertyds ondcrhet gebied van
Gcldcrland,nadcrhandgchecht aan Brabant,
en eyndelyk aan Maximiliaan Graaf van
Buren tc pand gegeeven: vanw ien zc Maurits
Vader, zynde getrouwd met des zelfs
Do chter, had gekocht. Doch federt in den
aanvang der burgerlyke beroerten dic ftad
weder hebbende verlooren, had h y zcdoor
den
dus door z yn toedoen en niec zonder mer- 1602
k clykc vrucht aan d c (3 ) Maas waaren uyt- ©H.de
scbrcvd. Des hebbende de Hnnadnvfrhe Groot
den Gentfchen P a y s , cn naadat de H oogduytfche
bezetting uyc de Graaf verjaagd
Gr^t ( r ) ook andcrmaal bekomen. Maar de
Ned. Hift. zelveftad federt,door de lafhartigheydvan
foi-443- zyncn Stedevoogd, aan Alexander van Parma
achttien jaaren geleeden zynde overgc-
gegceven, wierdt thans op de verhaalde
w y z e door Maurits herwonnen. Zulks die
als Pandsheer van den lande vau Kuyk tegens
den achtenwintigftcn van Oogftmaand
cencu Landdag dier hooge Regeeringe be-
ichreef, op welken Maurits in die hoedaanigheyd
erkend, en mec de gewoonlyke
r ä N?d"' pfcg’^'gheden ( z ) ingehuld w ie rd c , iiaa-
H?ft. iol ffat h y zeegepraalender w y z e tevoore
484. verfo. binnen de Graaf eene zeer ftaatlyke increc-
dc gedaan had , doordien h y nu door ’t
winnen van Breda, Linge, cn Meurs zich
in ’c bezic zyner verloorene erflanden
herfteld, cn tegelyk den roem zyner wapenen
niet weynig vergroot had: mids de
laudspaalcü der Vereenigde Geweften algcbrcyd.
dc Hoogduyfche ' ,,
ruytcry volgcns gemaakt verding bcraald foi. 443.” ’
cnafgedankc,en’tlegcr in bezetting vcrzon-
den, keerdeMaurits,overlaaden met deezen
winft en dc verdiende zeegepalmen naar ’s
Graavenhaage. Op den weg wierdt hy jfan
ieder roegejuycht, cn verwelkomd; vermids
de van hem voorheen opgevatte hoope
thans was vervuld, e i ih y , zynde eene
fpruyc van den geknotten ftam, dac is de
Z o o n des vermoorden Vaders, door ’tu y t-
breyden der grcnspaalen nu ecn vol-
waffcn boom geworden ; onder wiens
fchaduw dc ingczeetenen der Vereenigde
Geweften in ’c middcn van den
oorlog eene zo o veylige ruft , als in
vreedestyd, genooten. Zulks men aldaar
deeze gedenkpenningen hem ter
eere ea in dankbaare erkentenis gcmunc
hceit.
£
; !
II ; ;
!
Î. Maui’its geharnaft borftbeeld ftaat op de eene zyde van den eerften omzoomd met deeze
tytelen :
M A U R I T I U S P R in c e p s A U R a i c æ , C O m es N A S S a v i .®
C A T t im e l i b o c i , M A R C h io V E R æ E T
V L I S s in g æ .
MA U R I T S P R I N S V A N O R A N J E , G R A A F V A N N A S S O U , KAT-
S E N E L L E N B O G E , M A R K G R A A F V A N K A M P V E E R E
E N V L I S S IN G E .
D d d dd d d X Bin