4 1
>11 >'
151 N E D E R L A N D S C H E
1 5 7 2 . Graavin van Holland op eene trommel en veelerleye oorlogstuyg , houdende met de cene hand
■ . het Goudfche wapenfchild, cn met dc andere eencn Ihmdaard, in wiens wimpel tc leezen ilaat:
J A C o BA C O M l TISSA.
(1) Walvis
Befchr.van
Gouda,
pag. 61.
(2) Ovid.
Metam.
lib. I.vcrfu
169.
Q R A A F I N J A K O B A .
By welk wapen men ( i ) mccnt dat deeze Graavin, in haare grootfte zwaarlgheyd te Gouda
zynde, den doornen kians zoude gevoegd hebben. Beftaande het fcliild verder (gelyk fommigen
•willen) uyc dc witte hcmclftreep, by (2) dc Fabeldichters cn ftarrckundigcn den Melkweg ge-
naanid, cuftchcn zes goude ftarren op een rood veld j boven deeze ondergeftelde byfpreulc
P E R A S P E R A A D A S T R A .
B O O R D O O R N E N T O T D E S TARREN.
(3)Walvis Anderen nogtans (3) betekenen liever met de witte ftrecp den YiTcl, die Gouda befpocic; gc-'
Befchr.van lyk men meer diergelyke balken o f ftreepen in de wapenfchilden van die fteden vindt, welke aan
pagi'dL’ zyn gelegen: verder leeft men boven des Graaven en Ridders borftbeelden:
C O N D I T O R I B U S U R B I S .
A A N S T A D S G R O N D L E G G E R E N
(fll '
Zoodra als Gouda gowendwas, ftondt
hec daar gefchaapen, ora eerlang gebrek
aan eetwaaren te ly d en ; dan die van Dordrecht,
hoewel z y ror nog toe den Landvoogd
niet waaren aigcvallen, voorzagen
tydig en met eenen goeden hoop koorns in
dit ongemak, doch bragten zich hierdoor
(4) in zoodaanigen ftaat, dat hen noch aar-
fof.2,54.' ' zelen noch ftaihouden veydig viel. Des
waagdcn z y , naar’t voorbeeld van L e yd e ,
dat insgelyks den Prinfe was toegevallen,
mede den fprong, daar z y lang op geftaan
hadden, cn aanvaardden des Prinfen zyd e en
bezetting,gelyk de andere omgekeerdc fteden
; wier gctal reeds zo o groot w a s , dat in
ganfch Holland, Amfterdam,Rotterdam ,
Woerde,Schoonhove, (f)N aa rd c , Muy-
lol. 2,-5. de, Wecip en Delfr het alleen nog maar
(6) Korn. Landvoogd hielden, De iaatft-
van Alke* gemelde ftad, die tot nog roe, door het
Munt der ^ochoiidcn haarer poorten , zoow cl de
Graav.van Spaanfch- als Prinsgczinden had biiytcn-
Holl.M. geflooten, verklaarde zich ook i n ’t ver-
Hadr.Ju- volg mct minder gevaar tegens den Span-
-iriy is zcer oud, door Govcrd(6)
(7) Bleys- van Lotteringe, gebynaamddcnBuItcnaar,
Siyvfog geweld, G raa fv an Holland was
van Delft, geworden in dc elfUe eeuw tor ccnc ftad
Mdifsto- gemaakt en mer verfcheydene voor-
ke Rym-°' rechten, zoo voor haare bürgeren als ichut-
foonyk, terycbegunftigd: byzoiiderlykdclaatftge- i
noemde, omdat onder de Graaflyke regee--
ring, in tyden van oo rlog , b y opbod van
Schlitteren (van oudsHeirvaartcn genaamd)
altyd zeker getal van gewapende mannen,
waarop iedere ftad gelleld w a s , plagt befchreeven
tc worden,en met denLandsheere
teveld re trekken, waartoe z y o o k in allerle
y e (8) wapenhandelinge mocftcn geoeffend
zyn . En hoewel Karel de Stoute liet
aanneemen en onderhouden van bezoldigde
krygsknechten de eerfte heeft begonnen,
en dit door de laatere Vorften is achter-
voJgd: zo o z y n echter defchutters, enb y
hen het handelen van’t gewecr , in gebruyk
gebleeven. De (9) Ridderlyke Broederlchap,
gemeenlyk deConfreri genaamd,is
daarvan te Delft een weezendlyk en zeker
overblyffel.Dczelvebeftaat thansuyt eenige
Leden der Regeeringe, Hopluyden enlaa-
gere Bevelhebberen derSchutteryc cn anderen
der voornaamfte Schlitteren dier ftad,
wclkc op den laatften Maandag van iedere
maand zich oeffenen i n ’t fchieten naar hcc
wit ihct de handbus. Eens ’s jaars wordc
onder hen om prys naar de Gans ge-
fchootcn , en d i e ’t geluk hccft van haar
te vellen Koning genaamd, cn is met z y ii
geheele huysgezin v ry van aI!e(io ) Stads-
pachrcn, wordc op ’t vreugdcmaal gekroond
met eencn Iaurierkrans, dicn hcm dedicnft-
maagd van ftadsdoelc onder ’c geeven van
Befchr.van
Delft, pag.
5Ó1&562.
Hadr.Ju-
niiBativ.
cap. 16.
(pjOrdon;
van den
Doele in
dato 26
N0V.K89.
Blcyswyk
Befchr.
van Delft,
pag. 5Ó8.
(rolBleys-
wykBe-
Ichryving
van Delft,
pag- S‘ SH
I S T O R Í P E N N Í N G E N . ÌL Boek. i j j
ccn’ kus opzet, cn z y van hem met een’
dukaron bcichonken. Dc volgende ly ft
dcrgcnc,dic fcdcrt hctjaar zeftieuhondcrd-
achccndeitig Schutccrkoningen geweeft
z y n , is my door den Heer Juliaan van
Groencwegen, Veertigraad der ftad Delft,
KaiTìer der Ooftindilchc Maatichappye
ter kamere aldaar, cn Overman deezer
Ridderlyke Broedcrfehap , ter hand gefteld.
1638. Kornelis Bleyswyka
T Ó 3 9 . Jaart van Ruyven.
ÌÓ40. Abram dc Ridder. ,
xó^x. KornelisBleyswyk.
1642. Abram de Ridder.
1Ó43. Abram dc Ridder.
1Ó44. Michiel Vcrftege.
1645. Lambert van Kiiyk.
i(j4(). Kornelis Bleyswyk.
r()47. Frans Janfz. Meerman,
1648. Maarten Graswinkeh
1649. Lambert van Kiiyk,
1650. Lambert van Kuyk.
1 6 5 1 . Daniel vander Brugge,
i t ì f x . Jakob DelfF
16^3. Pieter van Ruyven,
1Ó54. Pieter van Ruyven.
1655. Dirk vander Piet.
i6y6. H u g o ’s Gravezande.
1Ó57. Pieter vander Meer.
16^8. Michiel Vrouweling.
1659. Daniel vander Brugge.
1660. Johan Bogaarc.
16 61. Aalbert Hodcnpyl.
16Ó2. Jakob Graswinkeh
1663. Willem vander H id .
1664. Daniel vander Brugge.
i66y. Aalbert Hodenpyl.
1666. Johan Graswinkei.
1667. Daniel vander Brugge.
16Ó8. Aalbert Hodcnpyl.
i 5^9. Gcrric Verftcge.
1670. Willem vander Hiel.
16 7 1 . Jan van Perfyn.
16 72. Willem van M u y lw yk .
1673. Jan van Graswinkel.
1674. Chrifiiaan vander Burg.
16 75. Franc, vander Merwede van Muylwyk.
1676. Abram Koekcbakkcr.
16 77. Dirk Grocncwcgen vander Made.
1678. DirkGrocncwegen vander Madc.
1579. Willem vander Merwedevan Muylw
yk.
I. T e e l.
1680. Chiftiaan vander Burg,
1681. Leendert Haring.
1682. Daniel vander Hoeve.
1683. Lambert Twent.
1684. Niklaas Kockcbakker.
1685. Niklaas Koekebakken
1686. Korn; van Haring.
1687. Lambert Tw en t.
1688. Gillis Gromme.
1 6 8 9. Lambert Twent.
1690. Gillis Gromme.
16 9 1. Niklaas Keyzer.
1692. Jochem Brugman.
1693. Pieter Kruymel.
1694. Niklaas Keyzer.
1695. Jochem Brugman.
i6<)6. François Koppens.
1097. Nice gefchooten , omdat eend ef
Franlchc Gehanten toc de Rys -
wyk fchc Vreedehandeling der
Schütteren vertrekken bewoon-
de.
1598. Jochem Brugman.
1699. François Koppens.
1700. Antoni de Man.
1701. Pieter Kruymel.
1702. Niklaas Keyzer;
1703. Niklaas Keyzer.
1704. Niklaas Keyzer.
1705. Maarten Pauw.
1 706. Daniel vander Hoefe.
1707. Kornelis van Haring;
1708. Kornelis van Haring.
1709. Balthazar Antheunis.
17 10. François Koppens.
1 7 1 1 . Balthazar Antheunis,
17 12 . Balthazar Antheunis.
17 13 . Adriaan vander Heul.
17 14. Balthazar Antheunis.
17 15 . Leonard van Ophoven.
17x6. Abram Keyzer.
1 7 1 7 . François Koppens.
17 18. Dirk ln gilby .
17 19 . Balthazar Antheunis,
1720. Balthazar Antheunis.
17 2 1 . Jakob vander Lelie.
1722. Jan vander ßurch.
Aan welke Schiicterkonfngen o o k , ter
gedachtenis dat z y de gans hebben a^e-
fchooten, een der volgende penningen is
vereerd, cn hen plegtelyk om den hals gehangen.
157Î.'
ifa
I.D c