' f i -
t
(r) Refol.
der Staat.
van Holl.
I April
i j 7 S- fol-
2S5. Art.
XIII.
( 1 ) R efol.
derStaaten
van Holl.
20 M ey 1573-
26 Mey
1575- folciiachcergclaatenc
goederen tc verkoopen, o f
’ c bewind daarvan door Roomfchen tc laaten
\\»aarncemen: want de Koning geenszins
( i ) geneegen was, om den eed, by
zyn e inhuldingc gedaan, van den ondcn
Godsdienft tc handhaaven, tegens z yn
eygen gemocdsgcvoelcn tc verbreeken.
Hierop verklaardcn de Staarfche Gcmagcig-
d eu , als b y hunne laatfte uytbiedenis, het
verfchil over dc vry e Oeffening des Her-
vornideii Godsdicnfts aan de uytipraak (2)
vande Algemeene Staaten cc willen verblyven
, welke volgens hec tweede ingewil-
ligde punt ftonden te vergaderen. Maar
deu'yl de Koningfche Gezanten het gevoelen
en de mecning der gemelde Staaten wel
wilden innen, doch voor hunnen Meefter
dc vryheyd behoudcn (3) van dac b e flu y t, (3) Hooft
naar z y n goeddunken, o f aan te necmen
o f te verwerpen, wierdt hierop de verdere
handeling afgebroken : want de Staaten
van Holland en Zceland betuygden liever
den begonnen k ry g te willen vervolgcn,
als den Godsdienft die icdcr cen, van hoc-
daanige gezindheyd hy ook z y , altyd hec
dierbaarfte moet z y n , aan ’t wclgevallen
van een ander, die rccds van een tegcn-
ftrydig gevoelen is , op te offeren. Die
g a f aanleyding dat o p ’t afbrcckcn dcezer
vreedehandclingc, daar aller oogen op
geveftigd waaren geweeft, dees legpenning
gemunt is.
(4) A. Per-
iii Sat.V .
if.Si.
( s lT .L iv u
Hift. lib.
X X X V I I I .
cap. 55.
(6) Plauti
Com.
Amph.
A c t .f . fo r .
infine.
Oudaan
Roomfche
Mo o g .
pag-SPó.
(7)Sueron:
in v i t a T i -
fcerii, cap.
4.
T . L iv ii
Hift. lib.
X X IV .
cap.32.
(8) O u daan
R.
Moog.
pag. 395.
D e eene zyde vertoont den Hollandfchen Tuyn," waarin cen Leeuw ftaat, die in den eenen
klaauw een bloot zwaard, en mec den anderen een fchild vo e it j binnen den zoom deezer woorden,
welke op het vcrblyven der twyfelachtige uytfprake aan ’s Konings goeddunlicn hunne be-
ueldung hebben;
S E C U R IU S B E L L U M P A C E D U B IA .
DE OORLOG IS F E T L IG E R A L S E E N O N Z E K E R E F R E ED E .
Op dc andere zyde zict men eenen Hoed verbeeld, tuffchen het jaarral l y y y . , wanneer dceZc
handelmg is voorgevallen5 en verdcr zoo tot om- als opfchrift deeze woorden;
L I B E R T A S A U R E A , C U J U S M O D E R A T U R
H A B E N A S R A T IO .
- t IS E E N E GULDE F R T H E T D , D A A R F A N DE R E D E N
D E N TEUGEL FOERT .
Men noernt de Fryityi de Guide, omdat, gelylt met goud het edelfte en zwaarfte boven alle
andere mecaalen is, zy ook als de dierbaarfte boven alle andere ftaaten en voorrechten moet g e acht
en bewaard worden. D e vertoonde Hoed is het zienebeeld deezer (4 ) V iyheyd ; omdat wel-
cer by de Romeynen , niet alleen de flaaven, by uyterftcn willc vryverklaard, met gedekten
hoofde ( f ) voor het lyk van hunnen vrymaakcr gingen; maar ook omdat z y , als ze hunne flaaven
vryverklaarden, hen het hoofd lieten fcheeren cn ccnen (d ) hoed opzettedenj in zoo verre
dat onder hen het vrymaakcn der flaaven, om die tot de Vryheyd aan te maanen, met de fi-
guurlyke fprcekwyze van ( 7 ) hen tot den hoed te roepen betekend is j ja dat’er ook verfcheydene '
oude Roomfche (8 ) penningen, met dat zinnebeeld der Vryheyd beftempeld, gevonden
BESCHRY-
¡■y
1^
B E S C H R Y V I N G
D E R
NEDERL ANDS CHE
HISTORIPENNINGEN3
D E S E E R S T E N D E E L S
b E R D E B O E K .
(1) Bor
Nederl.
Beroerten,
V lll.
boek,
fol. ICO.
verfo.
(2) Hoofl
Ned. Hift.
fól.410.
(3) Hooft
Ned. Hift.
fol.411.
(4) Bor
Nederl.
Jeroertcn, vni.
boek,
fol.iio.
(5) Rcfol.
"lerStaaten
Via HoU. 4juny
!Oo haaftdoor her vruchteloos
afloopen der handelinge van
Breda, en het fchcyden der
Gemi^tigden, de hoope van
den gewenfchten Vreede ver-
dvveenen w a s, wierdt de onderlinge ver-
bittering veel grooter als tevoore, trachtende
elk der partyen de fchuld daarvan op
de andere te le^en . Ondertuflchen had
de Landvoogd Requezens op ’s Konings
naam den ( i ) twa flfdenvan Hooimaand,
cn zulks twee dagen vo o f Y icheyden des
vrecdehandels, een plakaat doen afkondigen
, waarby den ingezectenen alle koophandel,
hrievenwiifeiing en gemeenfchap
mct de afvailigen; (2) op verbcnrte van l y f
en g o e d , wierdt verbooden. Dit was zoo
goed als het teken gegeeven tot eenen
nieuwen oorlog, waartoe men ook van ’s
Konings zyd e in Brabant en Vlaandre alles
deed vervaardigcn. Dc eerfte inval gc-
ichicddc door den Heer van Hierges , die
met ecn maatelyk gctal knechten en ru y teren
(3) iu de Bcverwyk kwam, en met
gclaat van toc in Noordholland te willen
doorbooren, doch de toegangen wel bezet
vindende, vernoegde h y z ich mec de z y ncn
hier en daar op ’c platte land te laaten
plondcren en branden. Hiertegens be-
zorgde de Prins van Oranje , die in dit
jaar zich ten derdcn (4) huuwelyke begaf
met Charlotte van Bourbon, cn des wegen
uyc den naame der Staaten van Holland en
Zeeland (y ) gelukgewenfcht wierdt, alles
dat de hooge aanflagen der Spanjaarden
/. Teel.
konde verydelen. Nooit nogtans onder- ly y y ,
nam h y toc nogtoe iet van gewigt, als naa • '
vooraf met dc Staaten geraadpleegd , en
hunne coeftemming verkreegen te hebben.
Maar g e lyk hec lighaam van den Staat uyc
vcele Icdcn , in wil cn belangen onder-
fcheydcn , beftaat, en dac ook veeltyds
dc gunftige gelcgcnhedcn voorby waaren,
eer h y hun goeddunken had ingenomen,
waardoor ondcrculfchcn merkelyke fchaa-»
de aan de gemeene zaak was toegebragt,
wierdt door de Ridderichap , Edelen ,
groote en kleyne Sceden van H o llan d ,
ftaacfcherwyze in dit jaar te Dordrecht ( 6 ) C<5) Refol.
vergaderd, op den elfden vati Hooinjaand, van^SoU.^
b y genomen raadsbefluyc aan den Prins lojuiy
van Oranje bet hooge Staatsbcwind des
lands opgedraagcn; omdat mec des te meer- enz.’
der vaardigheyd (7) volgens zekere be- (7) H o o ft
paaldc berichcspunccn, op hmmen naam
cc können beftieren: onder belofte en verbintenis
van z yn e Doorluchtigheyd, naar
den inhoud dier voorwaarden, re gehoorzaamen
en anderen te doen gehoorzaamen,
naar hun (8) befte vermoogen. In (8) H o o ft
gevolge deezer bekome volmagc zag men Hift.
den Prins, die de Staaten wegens de ontfange
cer (9) hartlyk bedankre, federt da-
¡elyks op vaftercn gron d , wegens hec van Holl.'
lieyl en de vryheyd des Lands, z ich mec
de eenentwincig benoemde (- 10) Leden vanU 528. ° '
den nieuwen Landraad beraaden : ’ t ge-
ne naamaals aanleyding cor hec maaken vaY e5oÌr-
van deezen gedenkpenning heeft gegee-
F f f Rondom
i
(is,
Ef
f
1
■ff
■ 'H- ;