Vl'tr ' J IB
waarby Jic van Holland ver zocht wierden
■ nog drie van hunne bequaamfte oorlogfchepen
te willen voegen. En vermids
men ondertuflchen vernam dat ’er reeds
negentien vyandlyke oorlogfchepen uyt
de haven van Blavet in zcegeftooken waaren
, en ’er daarenboven nog twaalf ofv y f-
tien te Duynkerke uytgeruft wierden, met
voorneemen om zich van het i n ’t voorleeden
jaar vcrfterkte vlek Qiiillebeiif
meefter tc maaken en g evolg lyk de rivier
de Seine te bczetlen, wierden dc Gemagtigde
Raaden ter Admiraaliteyt gelaft
tot verydeling van ’s vyands voorneemens
de noodige maatregels ( i ) te neemen, en
vooral de gemelde havens van Duynkerke vrnHol™
cn Nieupoort door de twaalf derwaart ge- »"n i.tot
zondene oorlogfchepen wel b e z e t te hou-
den. En niet zonder reden, dewy l men
de wacht rer zee als het befte gedeelte aanzag
, gelyk b lyk t u y t deezen legpenning ,
die ten gebruyke van dc Admiraaliteyt in
Zceland, als daar het opzigt over hebbende,
in dit jaargemunt is.
Rondom eencn brandenden altaar leeft men in den rand der voorzydc deeze woorden:
P R O A R I S E T F O C I S .
V O O R ' t V A D E R L A N D E N D E N G O D SD I E N S T .
Op de tegenzyde ftaat het wapenfchild van den Zeclandfchcn Zeeraad ; bimien dit randfchrift.
P A R S E X C U B A T O P T IM A . iy9Z.
H E T B E S I E G E D E E L T E WA A K T . lygz.
(1) Bor
Nederl.
Beroerten,
XXIX.
bock,
fol, 9.
(3^Re^ol.
derStaaten
vanHoll.
van I. toc
a4j»n
1592, fol.
M et geenen minderen y v er wierdt het
ftuk des oorlogs te land benaarftigd ; des
men op nieuws weder vroegtyds eeri groot
getal bootsvolk, om ’c gefchut a f en aan tc
voeren, in dienft nam ; veertig ftukken
gefchut met hun toebehooren vervaardigde
; het klaarmaaken van tenten, karren
en wagens bela fttc, en het maaken van
eene groote menigte fchoppen , houweelen
, en ander fchansgereedichap den minft-
eyfchcndcn aanbeftcedde. Graaf Maurits,
weetende van hoe grooten klem het
gcrecdde geld was, begaf zich in perlbon
naar Uytre cht, OveryiTcl, (2) Gelderland
en Zeeland, woonde de byzondere Staats-
vergaderingencn Landdagcn dicr Geweften
b y , en drong re Uyrrecht fterk aan om
ieder vendel met twintig man te vergrooten.
Ja die van Holland, Z e e lan d , U y t recht
eu Vriefland bewilligdcn îles niet allc
cn ,als in ’r voorgaande jaar, in tweehonderdduyzend
guldens ter maand voor de gewoonlyke
oorlogskoftcn, maar tot onderhoud
en oprechting van ecn goed vcldle-
ger, cn andere ongewoone krygslaftcn ,
nog in cene bovengewoone belafting
van (3) negenmaaihondcrdduyzcnd guldcns
voor dit loopenden ja a r , in zo o veele
maanden te verdeelen, als de meefte
dienft des Lands zonde komen te ver-
eyfchen. Dus alles zoo te water als re land
zynde geregeld rukte Maurits , den achtentwintigften
van Bloeimaand met zesduyzend
voetgaften en tweeduyzend ruyteren
ten beleg (4) voor Steenwyk , ’t gene van
fterke veftingwerken, goede bezetting , Hift.
en al het noodige tot het uytftaan van t m
laugduurig beleg , voorzien was. D c laage
grond daarenboven was den belegeraa-
ren ook zeer naadeelig,zoo in ’t voortzetten
der loopgraaven, als in ’c oprechten
der beukeryen; invoege men weynig met
het hevig fchieten vordcrde, cu de aanvechters
zich genoodzaakt vonden , om
mct graaven dc ftad (5) te naderen, ’t gene (<) Bor
dic van binnen door dc gemaakte tegen- , , ® , Beroerten,
mynen, en t doen van veelvuldige u y tv a l-x x ix .
len, trachtten te beletten. De belegeraars
hadden ook eenen houtcn tooren van verfcheydene
vcrdiepingen toegefteld, om dc
verdeedigers der wallen te gewiflcr te tref- ^
fen, cn dic weder cen vuurwcrk op räderen
uytgevonden , om de aangelegdc my-
‘ nen van buyten onnut tc maaken: d a n ’t
eene
Meter, ccnc cn an d e re ( i) gevaartc deed gecnc genia.
Hilt, wenfchte uytwerking ; maar g a f aan-
foi. 3D- le yding, dat ’cr vcel volks en tyds gefpiid
wierdt. T o t dat dic van binnen ondertuf-
fchcn geen ontzet ce gemoec ziende, e yn delyk
den moed opgaavcn, en den vierden
van Hooimaand in onderhandeling traden.
Hec verdragzynde gecrolTcn, wierdt dc ftad
den volgenden dag doorde overgebleevene
bezettelingen ingeruymd, welkc b y ’t
uyttrekken nog tuifchen dc zevcn- en achthonderd
fterk waaren. Om hec verlies
van ’c gebleeven volk te b oeten, had Mau-
(i) Bor rics ftaande dit beleg (2) ondertuiTchen
Sm e n tweeduyzend nieuwe Soldaaren door den
XKIX. ’ Hccr vanStolburg doen ligten; zulks h y ,
boek, . _ .
fol. 19.
verfo.
naadat Steenwyk gewonnen was, zich
echcer nog in ftaac vondt om .op dcnzes-
cntwintigftcn der zelve maand ook Koe-
vorde te belegeren. H e tg en e , zo o door
z yn e veftingwerken, alszcldzaamegrouds-
geftalte, zcer fterk is: want het Icgt op
ccnc ftreek zandig land tweeduyzend trce-
den breed , cuOchcn twee oncoeganglykc
moeraflen, welkc geheel Vrieftand, Drent
en cen groot (3) gedeelte van OveryiTel
Beroerten, dekken. T c rw y l de befchanfingen voor
XXIX. ’ Koevordc gemaakt wierden trok Maurits
mct eenige uycgezochte manfchap voor
” ' Ocmarze , waarin onder Alfonzo Mendoza
(4) Meter, ^icftig pa ardcH (4)011 tweevaanenvoctgafteii
Ned. Hift. lagen. Hcc gefchut geplant zynde waaren
naauwelyks dric ichoocen gedaan, ofd ie
van binnen door vrees bevangen, leverdcn
dc aanbetrouwde ftad op dc zelfdc voorwaarden
over, als die van Steenwyk eertyds
hadden bedongen, Mer dic geluk
keerde Maurits cer verfterking der zynen
weder naar Koevorde, om de begönne
aanvechtingen mec mccr fpocds tc doen
voorczetceu; vermids hy wierdt vcrwit-
tigd, dat dc vyand zich van alle kanten,
om Koevorde tc ontzetten , famentrok.
Hec belcyd hiervan was aan Verdugo ’s
Konings Stadhouder (7 ) in Vriefland op-
gedraagen, wclkc tot dat eynde met om- Ned. Hift,
trenc achtcnvccrtighoiidcrd z o o voec- foLjSi.
knechten als ruyters over den R yn komende
z ic h te Emlichem, zynd e in ’t Graafichap
Bentheym cn iiuar ccn uur gaaiis van Koevordc
gelegen , neêrflocg ; vanwaar h y
den belcgcrdcn zyn c aannadering en den
w eg , waarlangs h y hen meende tc ontzet-
ren, door ecnen brief bekend mp,akte. Dan
dees in handen van GraafMaurits zynde
gev allen, bezettcdc dic dc afgcfprokcne
toegangen met de uytgeleezenfte manfchap
en geichut, cn deed toc onderftand zyns légers
ecu goed gecal van de foldaaten uyc
deloopgraven komen, omdennadcrcudcn
vyand in debcfchanflng het hoofd te bieden.
Wclke, hebbende icdcr een wit hcmd over
hunne harnaifen, des nachts voor den zevenden
van Herfftmaand langs cweeofdricver-
fcheydcne(ö) plaatfen, onder cen eyflyk
gefchreeuw, o p d e werken der bclcgeraa-fol. 325.
ren aanvielcn. Eenigen dicr aanvalleren
hadden hec geluk van daarbinnen ce raaken ;
maar de Naflbufchendaar op toclchicccnde
dreeven hen met zo o groote flagtinge rc
rug, dat z y , hun voornemen ondoenlyk
achtende,ftraks terug trokken, en dus aanleyding
gaaven, dac die van Koevordc den
twaalfden van Herfftmaand (7) mec Graaf
Mauritshct verdrag hunuerovergaave floo- Beroerten,
tcn. T e r gedachtenis van dcezc ovcrwin-
ning en het veroveren van S te enw yk , Oc- foi. 3!.
marzc, en Koevorde deedcn de Staaten(8)
der Vereenigde Geweften dc volgende leg- ^1.32.5.
penningen,zoo van zilver alskoper,muntcn.
T. Op hcc voorftuk van den eerften is onder den Hebrecuwfchen naam J E H O V A H ,
H E E R E , en boven de drie gewonnene fteden cen bloote arm, die uyt de wolken komende
ccncn fchepter houdt, binnen dit (p) randfchrift verbeeld;
Qc iq qq Z E -
© I I . Koning.
kap.
Xliÿ.SL
Jefai. kap.
IX. Ì/.6.
en kap.
XXXVII.
Y 3».
' i f
' t e '■
te | i
te!
0 ■ .j; :
1 - 1
i " 51.)
I S '
: iSi
£. Ì ;
L V • * I
'■'i i
M . ..
"te.riSÏ!! y
' t e ' * , u