Ili: r.
J!P!
WH'fi«
i 79 <>- indit jaartotrocm des Spaanfchen Konings,
wegens des zelfs ontzaglyk zeevermoogen.
in ’t uycruftcn van deeze* tweede ovcrilcrkc
oorlogsvloot, even alsoverachtjaaren,
deezen legpenning in de Spaanfche Nederlanden
cc RyiTcl zag in ’r lichc geeveu.
Rondom Philips borilbceld, ’t gene mec dc Ridderordre van ’t gulden Vlies verfierd is, leeil
men in den rand der voorzyde dic omfchrifc :
P H i l i p p u S , D e i G r a t i a H I S P a n i a r u m , P O R t u g a l l i ® Z.
R E X , C O m e s F L a n d r i ®. ifpö.
P H I L I P S , D O O R G O D S G E N A D E K O N I N G F A N S P A N J E ,
P O R T U G A A L EN Z . G R A A F F A N F L A A N D R E . 1796.
Onder de Koninglyke Spaanfche kroon ziet men op de achterzyde de famcngeftrikte wapente
fchilden van Spanje cn Portugaal, aan de bekende kolommen van Herkules gehecht > cn daarrondom
in den rand dccze fpreuk :
IM M E N S I T R E M O R O C E A N I , lypd.
D E S CHR IK D E S G EW E L D I G E N O C E A A N S . 1796.
fi) Rdol.
derSmcen
vanHoll.
15 Nov.
1 596. fol.
509-
©Rcfol.
derStaaten
vanHoll.
1 3 Nov.
1596. fol.
510.
derStaaten
van Holl.
13 Nov.
139Ö. fol.
511.
(ff Refol.
der Ge-
comm.
Raad. ,
van Holl.
12 Nov.
1 5 9*5. fol.
499-
Op deeze cyding de Scaaten van Holland
( i ) onder andere zynde befchreeven, gaaven
die bevel dat de Raaden der Admiraa-
liceyt zoo op de Maas als in Zeeland ieder
een welbezeyld jagt o f boot mec alien haafl
zouden hebben in zee te zenden, om op
de hoogte van Engelandseynde, de Sor-
lings o f daar omtrent zich op te houden,
cn de afkomft van ’s vyands vloot vernee-
mendc ten fpoedigfte ( i ) den Staat daarvan
te verwittigen : midsgaders dac alle uyt-
gerufte ooidogfchepen z ich in dienft, en
tuifchen de hoofden hadden op tc houden,
met laft van de daartoe noodig zynde geldcn
tot twee ronnen fchats toe op (3) renten
te ligten. Want de vrees wegens hunne
nadering was in deeze Geweften zoo
groot, dat die van Rotterdam, in aanmerking
dac ’er iiiet als eene zeer zwakke b ezetting
in den Briclc, op dcMaas geen v o lk ,
en in Schiedam de gewapende burgery
keyn in getal w a s , van dc Gemagtigde
Raaden van Holland verzochten om, mids
het opcnlcggen hunner fta d , mec eenig
volk van oorlog en een goed getal grove
ftukken (4) gefchuts te mögen voorzien
worden. T e rw y l men dusinde Vereenigde
Geweften hec geweldig drok had met zich
in ftaac van tegenweer ce ftellen, was de
Spaanfche zeemagt in Wynmaand u y t de
rivier van Liffabon in zee geftoken. Dan
zynde afgezakt tot b y den uyrfteekenden
hock van Spanje, b y de Stuurluyden orj-
der den naam van de Kaap F inis terra bekend
, bcliep haar een geweldig onweeder,
waar door de galeyen buyten ftaac zynde
gebragt van de riemen te gebruyken alslig-
ce houtipaanen door de zwaarlyvige zeegolven
nu op nu neergefoJd , de zwaare
fchepen her-en derwaart gefmakt,de maf-
ten geknakt, en touwcnen ze y len verbroken
wierden. Des hielden de benaauwde
ftuurluyden dc ftcvens derwaart, zonder
op de beraamde orde acht te können ilaan,
werwaart z y mcendcn dac de verwoedheyd
des onweeders, en hec onweerftaanbaare
ftormgcweld minft gevoeld wierdt. Dan
hoewel z y hcc befte hiermede beoogden,
zoo verviel echrer de vloot cerlaog, mids
de akelige duyfterheyd des nachts, op
laager w a l ; invoege zo o door den ftorm
z e lf, als deeze vergiifing der ftuurluyden,
wel veertig (7) fchepen van dic vloot in dc (5) Meter;
diepe zee vcrgaan, o f op de droogten en Ned. Hiih
klippen dier kuftc , met verlies van wel
v yfduyzend menfchen en veel gelds, waarmede
z y bevracht waaren, door een te los
opgevat wantrouwen tegens den raad der
Nederlandfche zeeluyden.aan ftukkcn geflooten
zyn . Want onaangezien de Hooggered
hebbende, behouden in dc Spaanfche
havens re rugbragt. Den negenden
(2) van Wintermaand wierdc in de vergadering
der Staaten van Holland deeze gewenfchte
tyding aan dc Leden medege-
deeld, en Iedert desonaangezien vaftgefteld,
dac zich twee jagten op de hoogtc
van Engelandseynde zouden ophoudcn ;
om de waare g clegenheyd(3)der verftrooide
Spaanfche vloote te onderftaan, en van
dcrzelver ontdekten toeftand den Sraaten te
berichten. Welke deezen gedenkpenning
in dankbaare erkentenis van deezen andermaal
ontfangen byftand G o d s , i n ’t v e ry delen
v a n ’s vyands aanflagen tot eeuwige
gedachtenis in ditja ar hebben laaten mun«
ten.
cn Nederduytfche ftuurluyden, dic z y op de
vloo t hadden racdegenomen, hen van het
naakende gcvaar verwitcigden, en tot hec
houden van ccnc andere ftreek op ’c crnftig-
fte aanmaanden, zo o wierden de gedaane
waarlchouvvingen niet aangenomen, maar
z j ' in tegendeel mct den degen in de vuyft
gedreygd, endus genoodzaakt om devoor-
hocde, dic in haar gewis bederf liep , te volgen.
T o t dat de achcerften op het hooren
van dc noodtfchooten der vervallene fchepen
aan ’t vertoog van ecnen Hollandfchen
fchipper geloof floegen; welke acht jaaren
te voore wegens’t behouden van veele Span-
jaards ry k e ly k bclooud, thans des te ( i )
Ned. Hift. meer vertrouwen vond, hen gelyken dienft
fol. 189. b ewecs , ende achterhoede u y t het gevaar
*5-9^.
(2) Refol;
derStaaten
vanHoll.
9 Dec.
1396. foL
(3) Refol.
derStaaten
van Holl.
van 2 tot
21 Dcc.
rp 6 . foK
1. Op de voorzydc van den eerften ziet men de verzeylde Spaanfche vloot op de ondiepe kufterl
van Fmis Terra fchipbreuk lyden. Omhoog ilaat het woord JEHOV AH, HEERE, in cene
heldere wolk, en in den rand rondom dc verbeelding deeze woorden, diede Heyland tot Saul (4) Hand.
(4) Jji-ak, als die, ora de opkoomende Chriften kerk ce vervolgen, te paarde naar Damaskus der Apo ii.
rey e. ^ap.^
Q U ID M E P E R S E Q U E R I S ! 1796.
W A T F E R F O L G T G T MT l 179Ö.
De tegenzyde vocit ter gedachtenis van het onderlinge Verbond , tuiTchen Vrankryk, Engeland
cn dc Vereenigde Geweften geflooten, de wapenfchilden dicr Bondgenooten, door eene
Inocr iamcngcftrikc, en door eene hand vaft gehouden, welke van omhoog uyc de wolken komt.
In den rand leeft men deeze woorden toc omfchrift:
R U M P I T U R H A U D F A C I L E . 1796.
'T W O R T N I E T L I G T E L T K F E R B R O K E N . 1796.
II. In eene zee, ziet men op de cene zyde van den tweeden, eenen Walvifch, zynde het
de (f) wapenfchild van Walcheren, tot gebruyk van wiens regeering deeze legpenning gen
is: als blykt uyc dit randfchrift:
ou-
gemunt
C A L C U L I O R D IN U M W A L A C H R I ./ E .
R E K E N P E N N I N G E N D E R S T A A T E N F A N WA L CH E R E N .
Wclk eyland op de andere zyde van deezen penning, en binnen dic omfchrift, zeer uytvoerie
verbeeld ftaat: ^ “
(2) Gar-
gon Wak
chericlie
Arkadia,
I. deel.
pag. 101.
P R O T E C T O R E T H O S T I S . ifpff,
B E S C H E RM E R E N VYAND. i f s 5.
G g g g g g 2. En
rite
I
t l
ri Ù
' ri.)
f i
■ri jto
' 1 ■
f i
.in