1 / 1.4
m -M f
t i
D U R A T E .
F O L II A R D T
V . De cene zyde van den vyfdcn is wederom met vyta des BiQcIiops borftftuk,
tcl tot randichrift, beftempeld:
1 den zclfden ty-
A N T O N I u s p e r r e n o t , E P I s c o p u s A T R E B A T e n s i s .
A N T O N I P E R R E N O T , B IS SCHOP F A N ATRECHT.
Onder eenen BiiTchopIyken hoed ziet men op de andere zyde zyn wapenfchild , zynde eenen
dubbelen Arend cn vier zwarte balken op een zilvercn veld; om hooge Icelt men zyn gewuon*
]yk byfclu-ift;
D U R A T E .
F O L H A R D T .
VI. De laatfte vertoont wederom op het voorftuk eene onftuymige zee , op welke ccn fchip
■ etgebrokenm.I*a..f*t.e non...t..r.e..d...d..e...rdczeylen-dobbcii. Het ruggeftuk behelit op cen fierlyk fchüd
die zyn mcergemelde opfclmft :
D U R A T E .
F O L H A R D T .
Des BiiTchops Vader Ni-klaas Perrenot
had door de wakkerheyd zyn s vcrnufts ;
zieh allengs u y t de laagte z yn e r geboor- ■
te tot het Geheymfchryversampt van i
(i) Hooft w y le Vrouwe Margreta,weduwe van ( l ) j
NctfHift. Savoye en StadhoudereiTe in Neerland , 1
weeten op ce v y z e len , en dus dengrond
gelegd cot de hooghcyd zyn s zoons , die
G eeftlyk geworden en geoeffend zynde
( ly Strada in zevenderleye (z ) taalen, van jongs
deBeiio^c a f ccn doortrapc werreldkundige is ge-
I.pag.öa* weeft, en met den aanwas zyn e r jaaren
zynen Vader in fchranderheyd ruym
heeft können ophaalen. H y wierdt
eerft Kanonnik, naderhand Aartsdiaken ,
te Befan9on zyn e geboorte plaats , en
klom langs deeze trappen tot dc gemelde
waardigheden op. Voorwaar h y ,
befeffende wien h y z yn e grootheyd te
danken had , ftcef alleszins Philips aan-
ftagen, als hcc maakfel zyner handen.
Dierhalven heeft hy met GraafKarel van
Barlemont en Vig liu s, welke beyde zieh
in de belangen des Konings en de hand-
haavinge des Roomfche Geloofs zcer
crnftig benaarftigdcn, naauwe vriendfchap
gehouden ; en al z y n vermoogen aangew
en d , om hec ftuk der nieuwe kerken,
volgens ’s Konings mcening,door te drin-
to)Swecr-gen. Die in dit jaar Philips Nigri (3)
Meefter in beyde de Rechten , Dcken
645? ' der kerke van Since Goedele te BruiTel ,
en Kanfelier der ordrc van ’t gulden
Vlies tot eerften BiiTchop van Antwerpen
benocmde. Even g e lyk ook Niklaas
Nieuwland, geweczen Wybiftchop
van Joris (4) van E gmond, toc eerften
Kerkvoogd van ’c Haarlemiche Bisdom,
in die zelv e ja a r , door den. Koning aan
Paus Pius den IV . wierdt voorgedraa-
gen, en door den zelven daarin beveftigd.
Aan Niklaas de Kaftro wierden mede op
den gedaancn voorflag des Spaanfchen K o nings
, den tienden van Lentemaand, de
brieven zyn e r aanftellinge tot (5) hec Mid-
delburgfche Bisdom verlecnd. Insgelyks
wicrd door z yn e Majefteyt Fredrik Schenk
(6) als eerfte Aartsbiflchop van Uytrecht
in die jaar voorgeftcld, endoor deKanon-
niken der v y f Hoofdkerken tot opvolger
van Joris van Egmond vcrkooren.. D ew y l
nu ook de Koning met gelyke drift in
aanftellen der andere BiiTchoppen, toc ver-
vulling der nieuwelyks opgerechte kerken
, yverde , zagmen veelen zyn e god-
vruchtigheyd , in ’c uycvoeren van zo o
heylzaam een werk , ten hcmel toe verheffen,
o f u y t geloofszuchc, o f uyt dankbaarheyd
als deelgenoocen van het voor-i
deel. Dus vertoonden de yvcrigfte Roomfchen
hoe z yn e Majefteyt door ’t vermeerderen
dier Bisdommen niet dan het
heyl der K e rk e, en door dat wederom het
gemeene w e lz yn deezer landen bcoogde :
want o f wel des Konings gedrag door
eenige quaadaardtigen t’onrecht beticht
wie rdt, - als o f het onder die fchorfle eyge
grootheyd betrachtte,zoo achctcn z y nogtans
de behoudenis des Roomfchen Ge-
loofs allecn den fpoorilag en het doelwit
zyner
(4) H a
Epifc.
Harlem.'
fol. IS*
ly ^ r .
Epifc.
Mfddelb.
fol. I I .
(6) Bitav.
Sacra, pars
U.iol.14.
zyncr raaddagcn. U y t gelyke z u c l i t , cn | in ’t oprechten der nieuwe k erk en» is dees ly S t .
tot lo f van des Konings godsdicnftigheyd ' legpenning in ’t licht gegeeven,
q.
Ì
Decs penning, welJce in’t jaar vyftienhonderddricenzeftig weder vemieuwd wierdt, heeft dc3
Konings boritituk binnen eenen lauricrkrans zonder byfchritt op dc ecnc, en eenen ronden tern-
pci, vcrbecldcnde de nicuwclyks opgerechte Kerken, met deeze woorden op de andere zyde;
P I E T A S P H I L I P P I , ifö r .
DE GODFRUCHTIGHETD F A N PHI L IP S . if6i.
(i)Hooft
Ned. Hift.
fol. 33.
(i) Nie.
Burgund.
Hift. Belg.
pag. 38.
(3) Mete-
len Ned.
Hift. fol.
32-
Dccze nieuwe kerkordre, hoe zeer ook
van v celcnals godvruchtig gerocmd, was
nogtans anderen, uyc eygen belang o f vcr-
ichil van Godsdienft, gcwcldig tcgens dc
borft; voornaamelyk ( i ) den Monniken,
vermids z y door ’c vermeerderen der Bisdommen
, liunnc klooftcrlyke inkomften
zaagcn bcfnoeijcn,die ten deele den nieuwe
BiiTchoppen,ook met gocdkcuringe van den
Paus, als hoofd der Kerke, tot onderhoiid
wierden tocgclegd. Den andere ongeor-
dcndc Gccftlykcn (z ) was deeze aanftel-
ling niet minder mishaaglyk, mids hunner
grootfte getal,leggende verzoopcn in wcl-
luften en ongeregeldhcdcn , ichroomde
voor ftrenger tuchtocffening, gelyk ook
de vcrderc zoo Roomfche als Onroomfche
ingczeetenen v o o r ’t invoeren eenet Inqui-
ficie. Dos het algemeene misnoegen, doch
uyt byzondere oorzaakcn en op de lecft
van ’s lands hcy l gefchocid, om eygen
belang tcb ed ck k ca , uytbcrft in fmaalen,
en alom dc krect opging: hoe hier door
dc ovcrgcwonncn’ vrydommcn cn handvcften
zouden worden verkracht cn gc-
krcukt; cn nicer liovelingen dan gelctcer-
dcn door gunft ingedrongen, die de (3)
voorouderlyke inkomften, aangelegd tot
onderlioud van de zieh in gewillige armoe-
dc onthoudcndeGceftlykhcyd, endoor haar
zo o lange jaaren genooten, tot onnuctcn
aanwas hunner pracht cn ovcrdaadige hof-
houdingc zouden verfpillcn : hoe verder
ook onder deezen uycerlykcn ichyn gecji
kleyn ftaatsgchcym verborgen lag ; want
dat zyn e Majefteyt nice zoude naalaaccn
zoodaanige BiiTchoppen, mids de keur aan
haar ftondt,aan ccftellen, d ie ,als van haar
aficomftig, haar weder in alles zouden te wil-
le zyn. Dicfhalven als het kwam tot hec
aantaftcn van dc goederen der Abdyen van
Aiilegcm.Sint Bernard op dc Schelde, cn
v anT on g e r lo , die den Aartsbiflchop van
Mechelen en den (4) BiiTchoppen van Ant-
wcrpen en ’s Hcrcogenbofch toc onderhoud ueroerr,
waaren toegelcgd, raakte de Gceftlykheyd
op de b e en , en iLelden de Prelaaten dier ‘
Abdyen , gewoon ter vergaderinge vande
Staaten tc verfchynen , een fineekfchrifc
o p , ten eynde z y van dien overlaft mogten
bevryd blyven cn in rechte ontfangen
worden. Dccze b ewcegingonder de Geeft-
lyken g a f aan de (5) Onroomichcn moed, (5)Hooft
cn bragt dit voorbeeld eene algemeene
weygering b y de kerken van Roermonde,
Deventer, Groeninge, Leeuwaarde en andere
tegens de BiiTchoppen tc wegc. Hec
wclke ook dc rcdcn geweeft is , waarom
deeze twee legpenningen, die zo o in die
als het begin v a n ’t volgende jaar ter eere
van den Aartsbiflchop van Kameryk gemaakt
z y n , nog geenszins den ty te l
o f het merk der AartsbüTchoplyke waardigheyd
vertoonen , hoewel die Kerkvoogd
reeds in ’c voorgaande jaar o n d e r ’t
getal der Aartsbiflchoppcn beroepen was*
RoukNcd,
. Herauld
van fol. 321,
de ecnc zvdc van den eerften vcert zyii wapenfchild (d) onder cen BifTchoplyken hoed'.
N i var
^ ' " i f M
r i i
r i '
I
Ü r' ri