: l l l
' U?1 ‘ I
r
(O 'B o r
Nederl.
Beroert.
die van binnen nog meer te benaauwen, en
Jietgcnot der onder den wal gelegene kool-
luynen tc beneemen, wierpen de Spanjaards
op den ftraatweg v.in Rynsburg
twee hechte fchanlen op, ’t gene dcrmaate
dc elende van binnen vermeerderde, dac
de ftedelingen door wanhoop gcperft ter
vefte uyrfpattcdcn, de twee ftcrkten aan-
taftten, endie overweldigd hebbende mct
( i ) den daaringcvonden biiyt hctomgele-
gen graangewas ter poorten infleepten.
yn . book, Meerder moed als voedfel kon dit den
Leydenaaren verfchaffen, die m i, mids
het koorn vertecrd w a s , met k o o l, peen,
to) ™ andere moeskruyden him elendig
foi.jsi. ■ leeven rektcn. ' T e r verqiiikking diende
nog het weynige voor de hand zynde
v le c fch ; want van de hoornbeeften, die
in den beginne, behalven het mindere vee,
wel duyzend fterk waaren , wierden ’er
dagelyks eenige gellagt en om den vierden
dag, tot gezetten prys , b y looting ieder
een half pond toegelegd, naa dat alvoorens
het voorgaande vertecrd was. Behalven
deezen hongersnood en dc daaruyt voort-
komende ziekten , hadden de ftedelingen
ook tegens de iiftigheden en laagen van
Baldes te ftryden, die niet naalier, door
het lokaas, van zoetluydcnde brieven, hen
tot ondervverping aan te maanen, en des
Konings groote goedheyd voor oogen te
ftellen; van wien z y veeleer alle genade
hadden te verhoopen, als door eene by-
ftere halsftarrigheyd, gevoeddoor de ydcle
hoope eener onmoogelyke verloffinge, in
hunnen gewiflen ondergang te loopen.
De vrucht van dusdaanig Ichryven was dat
veelen, beneepen van den hongersnood,
to t het aanneemen van zoo billyke voor-
ftaagen aandrongen. Onder anderen be-
{,■) H o o ft ' °P den zevenentwintigften van
Ned. HilL Oogftmaand, verfcheydene in de ftad leg-
foL388. gende vrybiiyters op het Raadhuys (3) o f
voedfel, o f ontflag v.in dienft den Overhcdcn
a f re vorderen; dit laatfte wierdt
hen toegeftaan, mids h en ’t eerfte niet kon
worden toegczegd; waarop niet lang daarnaa
het Imeulcnde vuur der muyteryc zieh
in eene geweldiger vlam herfchiep. Want
vyftien Burgers ten Raadhuyzc opgeftoo-
ven durfden wel ftoutlyk met hardc woor-
deir, en als uyt den naame van driehonderd
Ipreckendc, hunne nooddruft den
Wethoudcren afcyfchcn, wier ftandvaftigheyd
echter door het geeven van goede
woorden, en vertoonen der Spaanfche
tirannyc, de wanhoopigcn cn moedloozen
naar wenfch ter neder zettede. Eene
deugd v o o r w a a r d i e in deezen tyd
wel in alle de Regeerders overvloedig,
doch voornaamelyk in den Burgermeefter
Pieter vander Werve heeft uytgeblonken.
Want h y insgelyks door eenigen u y t de
burgeryc tot het handelen met den Spanjaard
wordende aangemaand, g a f hen dit
grootmoedige (4) antwoord: Ikj i eveme - (4] Mntt'
dehurgers, heb eenen eed gedaan, dien ik Ned. H»:
ook, vertronauende op den Geever van al- Verfl*
lesgoeds, hoop gefland te doen-, en weetende
dat my eens teflerven vafl, doch de
keur daarvan niet aan myß a a t , is het my
eveneens {a ls ’t ZOO weezen moet) ofgyhet
o f de vyand my doet. Daarom, zoo gy met
myne dood bcholpen z y t , flaat de handen
nan dit lighaam, ikben desgetrooß, ßiydt
het 4an ßukken en deelt die om tot on-
derlinge fpys , .Si?;? wyd als het ß rek -
krn kan. Door welke heldhaftige re-
denen, vercoonende eene vaderlyke Jief-
d c , verftaalde ftandvaftigheyd cn Chrifte-
ly k e lydzaamhe yd, de klaagende om-
Itaanders van fchaamte getroffen door-
gingen , en h y z e l f zynen naam veel
me e r , als de munters d o o r ’t maaken
van deeze gedenkpenningen, heeft ver-
eeuwiffd.
li
Burge rmee fte r ftaat op d e v o o r z yd e van den e e r ften .
PE -
P E T R U S A D R I A N ! W E R F I U S , N A T u s L e i d ® , i f i y . 15-74.
O B I i T 1Ö04.
P IE T E R A D R I A A N S Z O O N F A N D E R WE R V T , G E BOR E N
TE L E T D E G E S T O R F E N KS04.
O n d c r ’s mans beeldenis ftaat d c naam van den penningmaker J o h a n S M E L i t i N G
die d ccz e g ed en k ftu k k en w e l n e g en tig ja aren laater als d e za a k wa s v o o rge v a llen ; e erft heefc o n tworpen.
O p de ru g z y d c z ie t men ben cd ew a a it de ftad L e y d e i n ’t v e r fc h ie t ; en om h o o g in e en ftange-
rond (het zmnebeeld d er e euw igh e y d ) eenen e y k e n - cn pa lmtak ; to t bew y s dat d o o r ’s B u r germeefters
ftandva ftigheyd de b u rg e r y w a s b e h o u d e n , d c zee g e v e rk r e e g en , en d e roem daarvan
aan dc e euw igh e yd to e g ew y d . T u f lc h e n be yd e lee ft men dccze d ich tre g e ls :
D I T ’S V A N D E W E R F , D I E PAL
DUS B I N N E L E I D E N S WA L ,
VOOR K E R K E N G O D SD I E N S T STOND,
E N D E U P T E M E T Z T N MOND
B A L D E Ü S OOR LOGS L I S r ,
P ES T , HONGE R, BURGERTWIS T ;
E N R U K T E N U I T D I E N B R A N D ,
DE V R Y H E I T V A N H E T L AND.
I. D. P.
II. D e tw e ed e g edenkpenning is den eerften in alles g e l y k , d o ch he eft op h e t ru g g e ftu k dce«'
z e v erfchillende d ich tre g e ls :
D I T 'S V A N D E W E R F D I E L E I D S E H E LD,
D I E N S T AI GEDULD H E T S P A A N S GEWE LD
' M A NMO E D IG K E E R D E V A N DE V E S T EN.
A L S P E S T E N H O N G E R 'T H E R T B E S T R E ED ,
E N 'T M U I T E N D V O L K G E E N UIT S T EL L E E D ,
BOOD H T Z Y N F L E E S E N B LOED T E N B ES TEN.
G e ly k de moed der noodlj’-dendc bürgeren
door zulk een ruftig en onverfaagd
gedrag van binnen wierdt opgewekt, zoo
had de Prins van Oranje, zynd e zoo nu
zo o dan door brieven der Regeerderen
volkomen verwittigd van den nood, waarin
de ftad z ich bevondt , hen ook van
buyten OndertuiTchen door trooftbrievcn
verquikt, met lo f der bcwceze ftandvaftigheyd
tot volharding aangemoedigd, end e
eendragt, lydzaamheyd en fpaarzaamheyd
in mondkoft bevolen: ook liet h y niet naa
in zyn e gedachten middelen to t het ontzet
re beraamen, en den Staaten van Holland
het gevaar dier ftad voor te draagen.
Welke, p e n c andere uytkomft ziende,
op den ( i ) vierentwintigften van Hooi- CO Bot
maand een beiluyt naamen van her platte Be^oertefi'
land a a n ’t water ten beften te geeVcti. vii.bock)
Dierhalven wierdt i n ’t begin van Oogft- twra*
maand tor zeftien plaatzen de Y iT e ld y k , Refolut.
gelyk ook tuffchen Rotterdam en Delfts-
havenin den Maasdyk cen groot rak , op- aöAag. ’
gedolven; daarenboven wierden de iluy-
z en , zoo te Schiedam, Delftshaven en
Rotterdam, als i n ’t Weftland opengezet;
B b b z cn