ken, zijn zij, over hej algemeen, zeer aan builen
en zweeren onderworpen, dat wij toefchree-
ven aan de groote hoeveelheid zout, die zij bij
hun vleesch en visch eeten. De Erees zijn vrij
van deeze ongemakken, maar veele van hun lijden
nog vreeslijker kwaaien van het onmaatig gebruik
van de ava. D ie , welke het meest’er
door aangedaan waren, hadden hun lighaam met
een wit fchurft bedekt, hunne oogen rood en
ontftooken, hunne ledenmaaten uitgeteerd, hun
gamfche lighaam beevende en lam, verzeld van
eene onmagt om het hoofd opteligten. Schoon
deeze drank het leven niet algemeen fchijnt te verkorten,
gelijk ons blijkbaar was aan t e r r e e o -
b o o , KA00 en enige andere Opperhoofden, die
zeer oude lieden waren, veroorzaakt het altoos
eenen vroegen en zieklijken ouderdom. Het is
gelukkig dat het gebruik van hetzelve een van de
bijzondere voorrechten van de Opperhoofden is.
De jonge zoon van t e r r e e o b o o , die omtrent
twaalf jaaren oud was, was gewoon zig te beroemen
dat hem toegelaaten wierd ava te drinken,
en toonde ons met groote vreugd eene kleine
plek in zijne zijde, die reeds fchubachtig begon
te worden ( * ) .
Daar
D i t , h o e z o n d e r l in g h e t in d e n e e r f t e a o p f la g o o k
v o o r k o o m e , f t r i jd t e g t e r n ie t m e t h e t a lg em e e n k a ra k te r d e r
m e n fch e n . G e e n d in g z o o l a a g , z o o f c h a d e l i jk o f o n g e r ijm d
o f
Daar is iets zeer zonderlings in de gefchiede-
*is van dit verderflijk goed. Toen Kapitein
fcooK eerst de Sociëteit - Eilanden bezógt, was
het aldaar zeer weinig bekend. Op zijnen
tweeden togt vond hij het zeeft fterk in gebruik
op UUetea) maar op Otahiti had het nog maar
weinig veld gewonnen. Toen wij laatst aldaar
waren, gong de vreeslijke verwoefting, die het
gemaakt had, alle geloof te boven, zoo dat de
Kapitein veele van zijne vrienden naauwlijks herkende.
Op de Vrienden ■‘Eilanden drinken de
Opperhoofden ’er ook aanhoudend van, maar zöó
Ïlerk met water verlengd, dat het geene flegte uitwerkzelen
fchijnt voorttebrengen. Op Atooi
wordt het ook zeer maatig gebruikt, én daardoor
zijn de Opperhoofden van dat eiland een veel
fraaier Hel van menfchen dan op een van de nabuu-
rige eilanden. Wij merkten op dat, als men het
gebruik van dien wortel naliet, de fchadelijke
uitwerkingen van denzelven in kort verdweenen*
Onze goede vrienden k a i r e e Re e a en de oudé
k a 00 wierden door ons overgehaald om ’er zig
van te onthouden, en zij herftelden verbaazend
gio
f d e i e d e le h o o gm o e d d e r G r o o t e n , in a l le la n d e n d a a r
b e v o o r r e c h t e H and en z i j n , z a l ’ e r z i g o p v e r h o v a e r d i g e a ,
a ls h e t m a a r to t e e n v a s t e n d o o r g a a n d v o o r r e c h t y a n
h u n n en ra n g g em a a k t is .
V S & T A A L E K t
XII. Deel. N