VII. A fdeel.
lil.
HOOFDSTUK.
Rand-
Varen,
Naams-
Tedenen
der Varens.
pB B e s c b r ï v i S g v a n
zonder echter te begrypen , dat het eene
vrugtbaarer was dan het andere. Dit laatfte
maakt deeze Soort uit: terwyl het zogenaamde
Mannetjes* Varen, door onzen Ridder, in
’ t Geflagt der Boomvarens geplaatst is. Hier
in wordt zyn Ed. van de meefle en zelfs
van den beroemden H a l l e r , die anders in
geenen deelezynStelzel aankleefde of beminde,
op ’t fpoor gevolgd ; maar van het Wyfjes-
Varen heeft dezelve uit achtinge voor den ouden
naam , onder dien van Ftlix:, een byzon-
der Geflagt gemaakt (*).
Ik fpreek dan hier ook in st byzonder van
dat Kruid , welks Griekfche naam , Pteris ,
den Hoofdnaam uitlevert van dit Geflagt. Dezelve
is , wegens de Vleugelachtigheid van
het Loof, toegepast op de Varens, wier Neer-
duitfchenaam,met den Hoogduitfchen Fahren-
kraut, en den Engelfchen Fem> in klank by-
na overeenkomftig, ook iets Vederachtigs
aanduidt. De Latynfche naam , F iiix, zou
van die Haairige ruigte, met welke de Wortels
van boven begroeid zyn, afgeleid kunnen
Worden: terwyl men misfchien zo veel reden
voor den Franfchen Fougere of Feuchiere niet.
vinden zal, nog voor den Italiaanfchen Felcej
of Spaanfchen Ilelecho Terva. De andere Eu-
ropifche benaamingen, gelyk Paproe in Poolen
, Kaprady in Bohemen en zes byzondere
in Sweed'en, laat ik onaangeroerd. Dat
(*% Jlelv. inchoat. Tom. 111. p. 7«.
ö e H a A I A p r, A N T IN» 99
Dat onze Ridder den bynaam AquiJina aan y il.
deeze Soort gegeven hebbe, was, by gebrek Af“ 3u
Van béter , niet te mispryzen; doch anders Hoofd*
zeer ver gezogt. Buiten twyfel is het , om Ra„d.
dat de Steel of Steng, overdwars doorgefnee- ^arm*
den zyndc, in zyn Merg eenige gedaante vaneen
dubbelen Arend, o f Adelaar met twee Koppen,
fchynt te vertoonen ; zo Do don ó o s
zegt. L obël fchryft, ,, dat in de Wortel,
„ die een Vinger dik, lang uitgefpreid, van
„ Sniten zwart i s , Halmswyze , niet over*
„ dwars , eenige Sieraadtekens fchynen ge*
3, fnecdcn te zyn, gelykende naar een Arend
„ of anderen Vogel, met uitgeflrekte Vleugels-
3, en open Been en ftaande; weshalve dit Ge-
3, vvas ook, van ’c Gemeene Volk, Arendge-
„ heem wofdtA5 De Wortel, die geel is en
kruipende,. fielt ingefneeden een Kruis voor,
’t welk anderen voor een Arend houden , zegt
H AlX^er. 'Zié hier zyne verdere befchry-
vïng van dit Gewas , het fraaifte onder de Eu-
roplfdie Varen-Kruiden, zo zyn Ed. aantekent
(*j. 13
Hy noemt het, Varen mèt drievoudig gevinde. Geftaïta
Bladen, de Vinnen geribd en'geheet efenrandig, Soort**8
tle uitfirflen Panèetvormig. „ Het heeft, zegt
jj; hy» Stengen van twee Vdeten en meer, tot
39 v y f
[ Filiceto vötfamig [hanc] Sdrpem éjus Clasfis inter
G i