lil.
A fd eel .
v i .
H oofds
tu k .
fyrberisft.
In ’t wilde groeit dit Gewas in Kreupelbofch
en Heggen, zeer Heefterachtig': in 'de Tuinen
maakt het een Boompje uit ,, dat men door
befuodjwg in die geftalte houdt , bereikende
wel de hoogte van zes Voeten. Het heeft
een Afchgraauwe Schors, aan de Takken, die
broofch zyn , bezet met driedubbelde, twee-
dubbelde o f ook met enkelde Doornen, Een
zonderlinge verandering der Bladeren in: Doornen,
heeft onze Ridder daar in opgemerkt
De Bladen zyn dun, Spatelvormig, aan den
rand bezet met flappe Doorntjes: de Bloemen
komen by Trosjes, voort en zyn van eene geel*
achtige Kleur , met groene Stampertjes, zwaar
van Reuk, Hier volgen langwerpige Besfen
o p , die röod z yn, een zeer zuur Sap bevattende
, waar van bét Gewas den gedagten naam
heeft. Somtyds vindt men dezelven Zondet
Zaaden, en dit houden fömmigen voor een
byzondere So o rt; doch anderen merken aan,
dat het daar mede is als met de Druiven ,
die ook in zeer heete Zomers wel zonder
Korrels voorkomen. Anderen, in tegèrideel ,
zeggen , dat de- 'Berberis zonder Korrels fom-
tyds, door een kragtigen Groèy, Korrels krygt,
3t welk men, om de aangenaamheid, zoekt te
beletten,
Deeze Besfen , o f het: uitgeperfte Sap, de
Syroop en-andere hercidzelen daar van, zyn
I°Ê
Sj>t l?iarj.U II. p. 4/ï ,
H e x a n d r i a . 455
tot verkoeling in Heete ZiektenBlutskoort- ■
fen, ja zelfs in de Pest, van ongemeenen dienst, VI.
te meer , dewyl zy tevens eenigermaate Hart- Hoofd-
fterkende zyn o f famentrekkende; weshalve zy STUK*
ook in de Roode Loop veilig gebruikt kunnen
worden. Het gebrek van Limoenen , Sinaas-
Appelen en Aalbesfen , kunnen z y , derhalve ,
vervullen, niet alléén, maar hebben een fyner
Zuur , dat zig inzonderheid in het Esfentieele
Zout daar van .openbaart. Voorts dienen zy
tot het maaken van Wyn , Azyn en andere
Huishoudelyke dingen , gelyk in Sweeden veel
plaats heeft Zelfs worden ’er de Bladen,
die ook zuurachtig zyn, als Salade gegeten. Het
Afkookzel van den Bast , maakt door Mond-
fpoeling, zegt men, de Tanden vast. Het Hout
is bleekgeel , met veel Merg , doch dat der
Wortelen hoog g e e l, zo wel als de Bast,
wordende daar van het Afkookzel tegen de
Geeluw aangepreezen. Men gebruikt denzel-
ven om eene geele Kleur té geeven aan het
Garen, als ook aan Turkfch Leder, dat ’er een
Glans door krygt. Om alle deeze nuttigheden
noemt men h e t , als naar den Granaatboom
gelykende, in Vrankryk de Edele Doorn. Men
verzekert ,'dat allerley Soort van Boomen, die
Vrugten met Steenen o f Pitten draagen, daar
op
(*) Zie het Vertoog over de nuttigheid van den Berberis-
fe-Boom in de Huishouding. STOCKH. Verh. XI. Band. 17J4-
p. 64.
F f 4