III.
A fdeel.
v.
H oofds
tu k .
W y „ .
£*ard.
De Wyn-
&eea.
Dronkenfchap. Ook dient hy tot opwekking
van de Levens - Geeften in Fiaauwtens, zelfs
door den enkelen Reuk. Men heeft fommigen,
die door kwaade, Zwavelige, Dampen verflikt
o f verfmoord waren, daar door zien bekomen.
Tegen de Pest wordt de Az y n , of deszelfs
Damp, als een Behoedmiddel aangepreezen.
Voorts dient hy tot Bloedftemping, zelfs op
de Borflen gelegd in te fterke Vloeijingen.
Men gebruikt hem, gelyk bekend is, zeer nuttig
in de Saufen, inzonderheid by ligt vergang-
lyke Spyzen , Vleefch en Vifch. Het menigvuldig
gebruik daar van , nogthans, benadeelt
de Gezondheid niet minder, dan het misbruik
van den Wyn o f Sterken Drank. Het kan de
Kinderen allen fleur beneemen en de Vrouws-
perfoonen doen kwynen, die ’er aan overgegeven
»zyn , inzonderheid , wanneer zy tevens
niet dan zwaar verteerbaare, zuurachtige, Spyzen
nuttigen. Dm die reden is de Azyn het
kragtigfte Middel , tot wegneeming van de
overtollige Vetheid. Het Verjuis o f Sap van
onrype Druiven is nog fchadelyker, wanneer
men het veel gebruikt. De Droesfem o f Moer
van den Wyn , warm van de Gisting op de
. pynlyke deelen gelegd , wordt als een Middel
tegen de Jichtpynen aangepreezen.
De Wynfteen, een Korst die aan de Vaten,
inzonderheid van de Rynfche en Moefelwy-
nen, groeit, is eigentlyk het Zuure Zout van
’t Druiven - Sap , door de Gistinge tot een
groogrooten
. trap van fynheid gebragt. Dezelve Af^
komt in kragten veel met den Azyn overeen, v.
doch is meer laxeerende, verdunnende en Pis-W^FD*
dryvende. By andere Purgeermiddelen ge- ^
mengd, tempert hy of verflerkt derzelver wer~gaard,
king. Door ’t Vuur verandert hy in een ander
en geheel tegenllrydig Zout , geevende
door Destillatie een zeer doordringende Olie
ui t , die men te vergeefs zou zoeken in de
Druiven o f in de Wyn.
i) it zo kort als mooglyk van den gcwoonenD^W^b
Wynflok in ’t algemeen gezegd hebbende ,
moet ik nog aanmerken , dat de paarfche o f
blaauwe Druiven in haare Schillen een famen-
trekkend Sap hebben, )t welk de Kleur geeft
aan fommige Roode Wynen, en dezelven ook
eenigermaate Samentrekkende maakt^ Zodanige
W yn en , nu, zyn meer verflerkende, en daarom
dienfliger voor de Gezondheid in Koele
Klimaaten gelyk dat van onze Provinciën: ’t welk
mooglyk de reden zyn zal , dat het drinken
van Rooden Wyn hier zodanig is doorgedrongen,,
dat men fomtyds zelfs de Wynen konftig
kleurt. Voorts yerfchillen de Zoete Wynen,
gelyk de Spaanfche, ongemeen van de Rinfche
en Mqefelwynen, die in heete Klimaaten, en
zelfs by ons in een h eet Saizoen, veel dien-
ftiger dan de Roode zyn. De Zoete Spaanfche
, Malvefey genaamd , bezwaaren ’t Hoofd
indien men ’er wat veel van drinkt, zo wel als
A a 3 1 de