54
;e ipíi abyipiatur, haud aliter, quam Gallina
pullis íliis orbata, earn molimine omni atque in-
duftria inveftiget, repertamque gaudio quail plena
rurfus corpori fuo adglutinet. Araneolam
fianc ab Harveo pariter in libro de Generat. A-
nim. defcriptam videre licet, cum maxime vero
a D. Lifieroy(\m earn omni jure AraneamLupum
yocat.
Extant etiam penes nos Reticula quaedam ovi-
formia Se margaritarum figuram referenda, in
quibus ovula fua recondunt Araneae, & tanquam
in fportula ex trabibus Se aflamentis fufpendunt.
Vidi quandoque nonnullas ex his mufcas pufillas
inlucem prodiiilè, quas hodieque demonftrare
pollimi : at jufto prolixiorem haec res explica-
tionem fìbi repolceret.
Tandem Se illam afièrvamus Araneorum lon*
gipedum fpeciem, quae a diligentiilimp Goedar-
tio, cui orbis eruditus quadriiogentas circiter In-
feSfcorum icones acceptas refert, in experimento
undequinquageiimo tomi alterius lècundum naturarci
fuam exaSte defcripta eft. Is ipfe vero ibidem
in icone quam liquidiffimc demonftrat,
quod Aranei, ultimas jamjam exuvias depofitu-
r i , vera (ime Nympha fint : quandoquidem crura
eo.rum fub poftrema hac vernatione notabi-
leai Se admirandum inmodumelongantur. Accu-
ratiffimus quoque Liferu.s animadvertit, Aráñeos
nonnynquam alterum aetatis fuae annum fere
exig^re, priufquam generationi evadant idonei.
Id autem procul omni dubip inde proficifcitur,
quod tanto temporis ipacio debeant crelcere, ante-
quam poftremam fuam cuticulam, atque cum
hac Nymphae formam exuant : haud enim ante
hoc tempus generationi apti funt ¿ turn vero haud
araplius vernant deinceps.
ObftriSti quoque fumus accuratiilìmp Jacoho
Hoefnagel, dum viveret, Pictori Imperatoris Ru-
dolphi celeberrimo, qui triginta Se quinqué A-
raneorum, Se circiter trecentas practerea Inièéto-
rum ipecies fecundum vitam depiStas nobis reh-
quit; quarum omnium icones aeri incilàe cum
privilegio Caeiàrcae Majeftatis in lucem editae
íunt, G oc darti an is haud inferiores.
WenceJJaus itidem Hollaar iiiam huic penio ad-
hibuit induftriam, Se exaótiiììmis fuis iconibus,
juxta InfeSta in MulàeoComitis Arondclii aflèrva-
ta deicriptis, a publico gradarci inivit. Atque
idipfum utinam Sc alii. faétitarent, qui harum
rerum peritiara jaditant ! Ut ita ifthaec naturalis
Philofophiae pars, nequáquam inter minimas.
habenda, ad ultimum perfeélionis gradum tandem
deduceretur ¿ qua duce profecía innúmerohaar
word a/genqomen ; fyydds een henne van haar
kuykens berqoft, bet Jelve vql ivqr ende neerßigbeid
komf op te fifken ; ende het gevonden hebbende, als
verbeugt, wederqm aan haar licbaam te kleeven. Dk
fpinneken bevinden wy oqk van Harveys in fyn boek
Van de Vqqrtteeling der Diere» beßbreven te fyn.
En bejonderlyk van den Heer Elfter,die bet met alle
reeden de Wolfßpin- noemt.
Soo bevinden ßg by ons ook eenige Nettskens Ey*
wyß,qfte ovaal en peerlagtig vangeßqlte,wqar inJy
baflre ey erkens opßuyten, ende als in een mandeken
aan. de halben ende de Jpqrten op bangen. . Hi.er uyt
beb'ik oqk fomtyt.s eenige kleene Vlieghken.s ßeti te
vqqrfchyn koment maar dat vereyße een breder ver-
bqndeling: deefe Vliegkens kan ik nog vertanen.
Eyndelyk bewqqren vqy. dat ßqrt van Spinnen met.
lange beenen, bet welke van den alderneerßigße Goed“
aert, dewelke rnet ontrent vierrbonderf afbeeldingen
van Bloedeloqfe Dierkens het gemeen verbanden beefit
in Jyn negen-en-veertigbfle bevindinge van JynTivee-
de Deelßer natuurelyk befihreeven is. En dewelke
ook beel klaar aldaar in ßrint betoont, dat de Spin«
nen, als fy op haar laatße vervelling f l aan, een waar*
agbtige Nympbq fyn: al/oo haar beenen in deeß laatß
e vervelling merkelyk en veruionderlyk langer uyU
gerekt n#Qrd#n. Sqq vangelyken noteert de naukmrigt
Lifter, dat de Spinnenßmtyts wel by de tiuee jaa*
ren qverbrengen, eerjy tot, de taelpig bequaam fyn*
Hetgeen finder alle tivyfel beßaat, in datßo lang
moeten aangroeyen, eer fy haar alderlaatfte huysken
uyttrekken, en de gedaante van een Nympha verladt
ten; ivant nt et eerfyn fy tot de vaortteeling bequaam
endm vervellenfy niet me er.
Solo bevinden. toy ans ook verbanden aan den-, feer
nauke.urigen Jacob Haefnagel, dewelke infynleeven
vermaart fchilder fynde van den Keifer Rudolphus,
ons vyf-endargtig ßorten van Spinnen na H leven
ajgekeelt beeß -.ende daar bcnejfens nog ontrent dtie hqn*
dert feoxten van Bloedeloofe Dierkens; dewelke. alle met
voor-regt van fyn Keiferly ke Majeßeitin print uitge*
körnen fyn;. ende die van Goedaert geenßns en wyken.
Soo van, gelyken heeft Wenceflaus Hollaar. fyn
neerfiigheid bier in betoont, ende met feer nette aß
beeldingen, dewelke na de Bloedeloofe Dierkens in
de kunßrkamer van den Graefvan Arondel opgeßoo-
ten, gedaafi fyn, de werelt vergligt. Het welke wy
ook wenfien van andere, die hiev van kemis roenien
tehebben, gedam. te nmgen. werden: om alfoa dit
deel van de nctujtrelyke wysheit, bet welke wy geenßns
betgeringfie omleej&i; want we eenomqemelyk
getal
forum Animalium indolem atque adiones quam
commodifllme rimari licet*
Antequam vero ab Araneis recedàmtis, volu*
pé nobis eft, modum exponere, quo Aranei telarii
ièu MufcatriceSj ab alia in aliam arborem
efcendere poflunt, jquantumvis etiam interflua
unda didae arbores difterminentur. Id vero ut
queat intelligi, omniho feire expedit, filum A-
ranei haud elle limplex , verum plerumque duplex,
imo quandoque deeuplex, vel duodecies
etiam geminatum: quod fi quis ipfè velit experiri,
oportet Araneum ex alto quodam loco dejiciat,
filumque ejus tunc confeftim perluftret. Idem
tamen leviori negotio atque certius detegipo-
teft, II quis pofticam Aranei partem lèparet ab
anteriore, preheniiimque filum ad fuam ufque
profequatur originem, ibique contempletur.
Quemadmodum igitur filum Aranei plerumque
geminum eft, ita fit, ut Araneus geminaris filis
defcendens, juxta fimplicia autem fila rurfum
adfcendens, fàcillìme ab hoc adillud faftigium,
aut ab alia in aliam arborem, licet aquae inrer-
fluant, pervenire queat ; ubi videlicet fila reli- ;
Sta Sc libere volitantia aèris ventive agitatione;
hue illue adfiguntur. Hanc vero de duplici filo !
Aranei ièntentiam pariter ab Henrieo Regio, Me-
dicinae ProfelTore TrajeStino, & a Medico fo-
lertiflìmo Francifco Redi, quodammodo in medium
prolatam cemimus»
At accuràtiffimus D* Lifierìis alias hac iupef re
oblèrvationes producit, inquiens, quod Aranei
telas lùas in longinquum ejaculentur. Haec iplà
Ejus funt verba: ” Aranei quidem, ait, fila
^ fua non aliter, quam Hyftriees vilios luos de
” corpore, vi quadam ejaculantur ; in eo diftè-
runt, quod cum illi ab Hyftricis corpore o-
” mnino fòluti e longinquo ferantur, Araneo-
t rum fila, etfi longiflima, adhuc tamen intra
ipfius beftiolae anum adhaerent » ut radii ad
” Solem.” Et porro : 59 Aranei mediae aetatis aut
magnitudinis fili auxilio le leni aurae commit-
g tunt, alcenfumque in aèrem perque fummas
55 nubes moliuntur. 95 Quantum ad prius, de
eo equidem nunc judicare-nequeo, optans iblum-
m°do, ut D. Lifterus paulum fe clarius expli-
cuiftet. Quanam enim ratione fieri poteft, ut
filum Araneomm, adeo tenue Se fubtile, evi-
bretur, aèremque findat Se penetret, nec potius
ab aere fiftatur, multiplicefque in flexus conglo-
meretur Araneum necelìàrio perplexuros ? Scio
equidem, polfe nos lotium noftrum ad certum
inter*
getal van Dieren baar aard ende bmdelingen feer gc-
makkelyk albier onderßeken kunnen ; tot de uyterfti
volmaaktheid te brengen.
Maar eer Wy van de Spinnen nog a ff beidenȧ o
luß het ons voor te fiellen de manier, op dewelke
de Spinnen, die netten breyen, van den eenen boom
op den anderen kunnen klimmen, niet tegenßaande
dat de genoemde boomen, door een water, datier tufi
feben loopt, gefcheiden fyn. Het welke op dat we
verßaan moogen, ß o is "’t naukeurig teweeten; dat
de draad van een Spin niet enkelt maar gemeenelyk,
dubbelt is , ende ßmtydts ook wel tien ofte twaelf
dubbelt: bet welke om te iveeten,ßo moetmen een Spin
van eenige boogten afßooten, ende den draad datelyk
daar na beßgtigen; dan om hetßelve fonder veel vweiten
ende fetkerder te ondervinden, ijfer anders niet
te doen, als bet agterfle licbaam van bet voorfie te
fcheiden, ende den draad opgeraapt bebbende, defel~
ve aan fy n oorfprong te beßgtigen. Gelyk dan de
draad van een Spin gemeenelyk dubbelt is, foo is V
dat ß met dubbelde draaden ne er duale ¡ule, ende weder
by cnkelden op klimmende; wanne er de beweging
yan de lugt of wint de verlaatene draaden hier o f'
daar vafi gemaakt heeft, feer ligtelyk van de eene
hoogte op den andere kan koomen, ofie van de eene
boom op de andere, felfs hoewel daar eenige water en
tujfchen beiden waaren. Soo ßtn wy ook dit gevoe*
len van den dubbelden draad van de Spin ,ßoo van
Henricus Regius Opper-leer-meefier in de Gences-
kunß tot Utregt, als meede van den feer naukeurigen
Arts F rancilcus Redi, eenigßns voorgeftelt teweefem.
Maar de naukeurige Heer Lifter beefi bier andere
obfervatien van, ßggende, dat de Spinnen baa
reWebbens,tot eenwydedißantie ejaculeeren. Ditfyn
ß\n eyge woorden: ” Aranei quidem, fegt by , ßla
” fua non aliter, quam Hyßrices vilios ß o s de cor-
59 pore , vi quadam ejaculantur ; in eo differunt,
99 quod ciim illi ab Hyßricis corpore omninoßluti e
59 longinquo ßrantur, Araneorum ß la , etfi longifß-
99 ma, adhuc tamen intra ipfius befiiola anum ad*
59 baerent, utradiiadfolem. 99 En vervolgt by: 99 A-
55 ranei mediae aetatis aut magnitudinis fili auxilio
99 fe leni aurae committunt, afeenfumque in aerent
perqut ßmmas nubes moliuntur. 99 Wat van dit
eerfiefy, daar kan ik voor tegenswoordig niet van
oordeelen, alleen wenfte ik wel, dat de Heer Lift et
dat wat klaarder geexpliceert had. Want boe is bet
mogelyk, dat ß o een dünne en fubtile draat, als dat
van een Spin is , fou kunnen geejaculeert worden,
en de lugt verdeelen en door dringen , fonder van de-
ßelve gefluyt, en in veele bogten geboogen te worden,
die het Dier nootßakclyk verwarten ßouden. Ik weet-
wel dat wy onfe pis tot een feekere dißantie, als
O % eett