*. osr
aq. & terr.
a ió
ticam, cujus Caput in modum longae atque altae
mitrae Epifcopalis fabrefadtum eft;ita ut plus
quinquc quartis partibus pollicis fupra Oculos e-
mineat, fpedtaculum vifu mirabile, 6c admiranda
D E I Opera in Naturae theatro nobis oftentans»
Rurfus 6c heic notandum eft , quod foli Cicada- j
rum mares cantu polleant ; quorum 6c Tympa- j
num apud nos videre licet, 6c illam particu-1
lam, quae fonum modulatur,five aerem contra!
tympanum impellit.
Gryllo-Talpa iequitur, five Talpa Ferrantis
Imperati, quoque ad hunc Ordinem pertinens ;
quum pariter, uti hadfccous dcfcripta Infedta,
quatuor gerat in dorfo tubercula, quibus Alae
ejus inclufae fiint. Hujufce lnfedti Vermicu-
lum poflidemus tuberculis carentem, eundem-
que his pracditum, turn 6c Infeóta ipfa explicatis
jam Alis confpicua. Ovum vero Animalculi hu-
jus Induftrius Goedartius defcripfit. Praeterea
Dentes ejus monftrare poflumus, 6c quomodo
Alae fu is in tuberculis compì icatae haereant.
Huic porro Ordini adfcribo Animalculum,
quod in tuberculis foliorum Populi nigrae repe-
ritur :'quamvis in Quarto id Ordine demum de-
icripferim f quia abditiore gaudet mutationis
modo. In Tabulae X L V . fig. x x i v. ejus habe-
tur icon. Aliud praeterea hue refero Iniedtum,
quod, ibidem in Tab. X L IV . fig. v i i . reprae-
ientatum, in Salicum tuberculis deprehenditur.
Proximum eft Infedtum illud Indicum, Tub
nomine Kakkerlak làtis notum, quod pariter ad
Secundum hunc Ordinem pertinere arbitramur :
quum 6c memorata ilia Alarum tubercula in eo
animadverterimus ; licet turn temporis plenam
fuam magnitudinem nondum adepta Alas haud
oftendcrent.
Similiter 6c ad eundem Ordinem referendam
efie cenfemus illam Scarabaeorum fpeciem, qui
circa furnos piftorum, 6c inter culinae immun-
ditiem ,ut ait Fabius Columna a, plerumque repe-
riuntur. Conveniunt ii penitus cum modo me-
moratis Infedfcis , quae Kakkerlak vocantur;
funtque illi ipfi , qui a Moufeto fub nomine
Blattae defcripti inveniuntur.’ Eorumduas ad-
fervamus fpecies, una cum Nympha fua, in
qua tubercula vix coeperunt extumefcere.
Sequuntur Cimices volantes terreftres, quos
in campis 6c arboribus invenimus. Eorum vi-
ginti 6c fexin Mufaeo noftro extant fpecies,una
cum majore quodam Indico ; qui, omnivariis a
Natura coloribus quam elegantiffime exornati,
ut hoc fuo nitore oculis mirum in modum arrident,
een langen en boogen Bijfchops niyter gemaakt heefi
of hoet eens Bijfchops, fco Hat bet meer als een duym
en een vierendeel boven de oogen voor uytfteekt t
dat wonderbaarlyk om te ßen is , en de adtnirable
merken GODS in de natuur ons worfelt. tf0g
moeten wy weten, dat onder de Kreekels de Manne-
kens all een de fang hebben, waar van wy bet Trommelvlies
bewaaren, en bet deelken, 9t gcen bet
eluyt modo leert, of de lugt tegens bet trommel-
vlies beweegt.
Voigt de Krekel-rnol, of Vee-mol, dewelke meede
onder deefe Order beboort > ende , als de befchreeve
Dierkens, meede vier knopkens op de rüg ,daur fyn
vleugelen in beßooten fyn, heefi. Van defelve be-
waaren wy de Wurmkens fonder de knopkens, de-
felve Wurmkens met de Knopkens ; als meede de
Dierkens met haar uytgefpanne vleugelen. Van deefe
heeft de neerftige Goedaart bet Ey befchree-
ven. Nog kunnen wy vertoonen haar Tan den, als
meede hoe haar vleugelen gekreukelt in haare knopkens
beßooten fyn.
Nog fiel ik 'imder deefe Order bet Dierkcn, dat men
in dewratten van de bladen der Populiervintj maar
bet welk in de vierde. Order van wegens fyn beßoo-
te manier\ van verandering heb bejehreeven: daar
bet in de 4y Tafel in de 24. cf beelding te ßen is.
gelyk 00k nog een ander Dierke, dat in de 44. Tafel
by de jde figuur , aldaar meede vertoont is: en
op de Wratten der Willige-boomen gevonden is.
Voigt de Kakkerlak, een bekent Indiaanfch Injefti
dewelke wy gelooven van ge ly ken onder deefe twee-
de Order te. behooren, ende dat door reeden wy de
genoemde uytpuylingen van Vleugelen meede m
hem gemerkt hebben; dan niet aljfe waaren tot haar
volle groote gekoomen, en vleugels badden.
Soo gelooven wy 00k onder de genoemde Order
te behooren, die foort van Torren.dewelke omtrent
de Bakkers ovens , ende in de onraad van de
keukens ,gemeenelyk gevonden werden;foo Segt Fabius
Columna. Deefe foort van Torren komen
met de Kakkerlakken geheel over een , ende fyn
defelve, dewelke wy van Moufetus, onder de naam
van Blatta, befchreeven te fyn bevinden. Van
deefe bewaaren wy twee foorten , met bet Pop-
ken, daar de knopkens beginnen maar eeven uyt te
puylen.
Volgen de vliegende Land-Weegluyfen, dewelke
wy in de velden ende op de boomen verneeinen.
Van defelve bewaaren wy 26 foorten, en een groote
Indiaanfche ; dewelke met alderbande cierelj/ke ver-
ruwen van de Natuur opgepronkt f in ; dan hoe
feer fy V 00g behaagen , foo feer walgt de neus
daa
àetìt, ita naribus tarnen ingratiflimi funt. Apud
Hoeßagelium quoque undecim eorum fpecies
depi&ae habentur. Inter eos, qui loculis noftris
continentur, Cruciferum, Cinnabarinum, Rubrum
lineis nigris infignitum, Viridem, Nigrum,
Flavum, Globofum , 6c qui pe&ore
gaudet acuminato, numeramus.
Cimices itidem Volantes Aquaticos hue refe-
rimus, quorum quatuor adultos , unamque
Nympham poflidemus. Aculeum hi fuum, ut
ßcomnes reliqui, inòre ferunt, quo vehementer
pungunt ; uti aliquando ipfemet fum exper-
tus, licet nullam indenoxam pafliis fuerim.
Ulterius huic Ordini accenfemus Inie&a quae-
dam perquam tenera 6c tarda,Pediculis fex gra-
cilibus, admirandis, tum longis 6c acutis Antennis,
6c corpore inftruéta iàtis craflo , e cujus
poftica parte ? circa caudam, bini fetacei 8c acuminati
Pili pullulanti caeterum 6c acutoea gau-
dent, uti Cimices, aculeo; ut ad horum quoque
genus pertinere videantur. Animalcula
daar af. Van defelve ßen Wy 00k elf foortett by
Hocfnagel afgebeelt te fyn. Onder die geen, dewelke
haec mutari unquam hadtenus videre mihi non
licuit. Reperiuntur autem variis iuper plantis,
ibique faepius immobilia evadunt. Turn vero
denique admodum agilis quaedam Mufca in con-
fpeébüm prodirc cernitur, quae primum e Vermículo
provenit,qui in Nympham Tertii Ordi-
nis intus in corpore illius Animalculi fuerat trans-
mutatus. Quodfi haec Mufca e corpore hujufce
Infeéti prorepit, exitu fibi parato per exiguum
quoddam foramen, quod mordendo efficit; tunc
corpus univerfum concavum eft, Iniedtumque
mortuum eodem in fitu permanet, ac fi etiam-
num vita frueretur. Animalcula haec, hadtenus
accurate non examinata, temere vocantur Planta-
rum Pediculi. Eorüm nonnulla, turn 8c Mu-
fcas, quae ex illis proveniunt, adfervo.
Típulas quoque Aquaticas hue collocamus,
quarum tres poflidemus. fpecies cum una Nym-
' pha. Animalcula haec ob miram illam levita-
tem, qua in aquarum fuperficie procurrunt
fumma fane animadverfione digniflima funt. A-
culeum autem, uti Cimices, in ore gerunt-
Praeterea alteram adhuc hujus Infedbi-fpeciem
adfervamus, quae mirificae eft teneritudi-
nis , fabricaeque perquam fingularis, 6c tardigrada.
Scorpium Aquaticum pariter huic Ordini in-
ferimus, cui Aculeus itidem in ore eft. Duas
ejus fpecies adíervamüs , quarum majorem ab
■Aldrovando fub nomine Tipulae Aquaticae, mi-
ftorem vero, retento eodem ilio Scorpii Aquatici
domine, a Moufeto deferiptas reperimus. Minoris
ik bewaar, is de Kruisdrager; de VerniUioc*
ne i de Roode met Jwartc linien vertiert ',de Groene t
de Sw arte; deGoudgeele s de Boironde; en die met
een Scherppuntige Borfi is.
So plaatfen wy onder deefe Order de Vliegen*
de Water-Weegluyfen, waar van wy vier Beeskens,
ende een Pop ken bewaaren. Deefe dragenbaar An*
gel, als alle de andere, meede in de Mond, daarfe
fei meede fieeken , als we eens ondervonden heb-
ben, dan fonder eenige fchaade daar van te ly den.
Nog plaatfen wy in deefe Order eenige feer teere
en trage Beeskens, met fes admiruble dünne Been»
kens, lange en fpitze Hoornkens , en een redelyk
dik^ lichaamwaar uyt men agter, omtrent de ftu/rt^
twee puntige bayren fict Jpruyten , en dievoorts met
een fpitzen Angel als deWeegluizen,verficn fyn: foo
dat Je onder haare foorten fchynen te behooren. Deeje
Dierkens heb ik tot nog toe niet ßen veränderen.
Men vintfe op verfebeyde planten , daar Je dik*
maals onbeweegelyk op worden. En dan foo fiet
men eyndelyk daar een feer veerdige Vlieg uyt te
voorfcbyn komen , die eerfi uyt een Wormpke voor-
komt, die in een Pop van de der de Order binnen in
baar lighaam verändert is geweefi. Als deefe Vlieg
uyt bet liebaam vandit Dierken voort gekyoopen is,
en daar een kleen gaatken in gebeeteu , foo is bet
ganfebe liebaam hol, cn bet doode Dierke blyft in
dat pofiuur fitten , als oj bet nog levendig was.
Deefe Dierkens worden fonder confideratie Luyfen
der Planten genoemt. Ik bewaar eenige van de*
felve , als 00k de vlieg kens , die da*r uyt voort
gekomen fyn.
Volgen de Vliegende Water Jpinnen. Van deefe
bewaaren wy drie foorten met een Popken. Deefe
Beeskens Jyn van weegen de ligtigheid, waar meede
Jy over bet water loopen ,overaanmerkelyk. Sy
draagen, als de WeegluyJen, den Angel qteede in de
mond. N g bewaaren wy van defelve een ßoorte,
dat verwonderlyk teer is, en feljaam van maakfel
als 00k traag van gang.
Nog plaatfen wy in deefe Order de Water-Scor*
pioeit, dewelke fyn angel meede in de mont draagt.
Van deeje bewaaren wy tWee foorten ; waar voor
Wy de grootfte, onder de naam van Water-Spin by
Aldrovandus, ende de kleenße, den naam van Wa*
ter-Scorpioen behoudende ,by Moufetus befchreeven
I i j vin*