fefe coû&runt. Id , quod plerumque -circa ve-
iperairi, inter fextam & fefquifextam horara,
contingit. Vidi autem Junii iwenfis die decimo
tertio, Anno 1671 ,Epfoemeri Vernies voûtantes.
Reliqui Vermes, qui conondum uique per-
venerunt, fuis in tubulis reconditi manent. At
«li, qui in aquam prorcpferunr, fernet promeuvent,
atque prò virili feftinant, ut ex aquarum
profondo in foperficiem natando emergane. Hanc
uhi celerius alii, alii tardius, attigerunt; mox
corum quilibet 4 feorfim in alatum mutatur
Animalculuiii b. Iftfaaec aucun mutatio, aut
exuviarum reje&io tam fubito 8c ceieriter perfi-
cimr, ut vel attentifiimus quilque haud aliter
jndicare poflît, quamquod Vermis veloci atque
citato volatu e mediis aquis prorumpat.
Omnibus Infe&is, mihi ha&enus Cögftitis,
certum atque praefinitum cuilibet ab Omnipo-
tente DEO ftatutum ell tempus, quo Alas fiias
txpandant, 8c expianatas laevefque are&ciant,
priufquam ad volandum fernet accingere pof-
fint. Verum Ephcmcrum contra eodem pro-
pemodum tempori* pun<äo 8c reptile eil & volatile.
Quocunque oculos quis m amnis fu-
perficie convertit ; ubicunque ex fundo aquae
nonnihil ebullire confpicitur ; ibi mox alatum
quoque Animakulum mediis ex aquis cemitur
prodire. Argo lane oculi deficerent, lì vel
perfundtorie faltem adorandi Conditori» iilhaec
miracula adtendere vellet.
Qpodfi quis in naviculam, tranverfo fitu ad-
verfus defeendentes fluminis aquas defixam, fe
confort; quam optime fic emergentia, exuviafque
deponentia, haec Infecta tune obfervare poteft.
Ut enim velociffima manu Vermem etiam-
num intra aquas fluitantem apprehenderis;
haud tarnen oculis tuis eum admoveris, quin
alatus fit. At vero praeveniri tarnen poteft, &
mutatione nondum pera&a c ftuvio protrahi Vermis,
fi nonnihil circa pedlus contunditur aut ob-
teritur: quae quidem encheirefis perquam ne-
ceflària eft, fi Ver men quis nondum mutatum
fuaque adhuc cute indutum contempkri cupe-
rct.
Sed quaenam, amabo,vera eft ratio,ob quam
hae Alae tanta cum celeritate fernet expandunt ?
Quae tamen 8c Mufculis & Articulis in fui medio
carent,nec nifiartificiofe convolutae 8c com-
plicatae funt : imo, quae momento poft iterum
de
gereet bebbtn, uyt haare Wooningen vervofaens te
water. Dit geftbiet gemeenelyk des avoms tußbm
f is en half fevenen. Hehhende ik het Aas in >t j aar
iC j i . opden 13 dag van Junius, ofSomermaant
ßen vliegen.
De andere Haft-wurmeh, die nag foo verre niet
gevordert enfijn, die blyven in haare pypkens opge*
flooten. Maar de Wurmen, die haar te water be-
geeven hebben, die vervorderen en fpoeden haar
foo veei als het mvgelyk is9 am uyt de diepte der
water en de vlakten van haare ftroornen al fixem*
mende te verkrygen. Dewelke de eene wat eer*
der9 en de andere wat traager bekamen hehhende ,
foo a verändert Wurm voor Wurm fich d/telyk in
een b gevUugelt Becsken. Het welk veränderen 9
o f afßroopen van vel fio fchielyk en rafih in fijn
werk gaat, dat men met alle fijn opmerkihg niet
anders kan oordeelen, of de Wurm kamt gefiuint en
vaardig vliegende , door het midden der wateren
heen gefichooten.
Aon die de bloedeloofi Dierkehs9my tot nogtoe
bekent9 beeft de Almagti^e een fiekere en bepaal*
de tyt gegeeven , om haare Vleugelen uyt te fpan-
nen, ende om die efjen ende glat op te drvegen, eer
Jy vliegen kunnen. Maar in tegendeel foo is btt
Haft, bykans op een en het felfde oogenblik, een
Wurm, en een Vlieg. Waar dat men fyn oogen
keert9 op de vlakte der ftroornen ; waar dat men
eenig water fie\ opborrelen9 datelyk fiet men een
gevleugelt Dierken midden uyt de diepten te voor-
fihyn koomen. Argus die fiu alhier gebrtk^ van
oogen krygen, indien hy maar ter loops op deefo
aanbiddelyke wonderen GODS fiu acht geeven.
Wanneer men een fcbuyt neemt, ende defekt
dwars tegen de ftroom van het tffakkemle water
aanlegt; foo kan men het al derbequaamfi het op-
' borrelent en vervellent Aas gewaar worden. Ban
hoe gejwint de hant is , dewelke de Wurm , rt(g
binnen in het water fwemmende, vat; hy en kan
hem niet ongevleugelt aan fyn gefigt brengen»
Evenwel, wanneer men hem een weynig omtrent de
borft kneuß of plettert9fio kan men hem onverändert
uyt de rivier ophaalen. Welke uytvinding
heel nootfaakelyk i s , indien men begeerig was 9
om bem onver ändert en nog in fyn vel ßjnde te be*
figtigen.
Maar wat kan dog de waare ree den fyn van dit
fie l uytjpreyden der Vleugelen , dewelke Spieren *
\en Geleedingen op haar midden ontbreekende, niet
als künftig te famen geployt ende gevouwen fijn ?
Ende die na een oogenblikje tydts weer op een nieuw
verde
novo ffìutàre tiitém debent. Bit>fè€lo.fòlutu
difficilis hie eft nodus. Cogitavi equidetti nè-
cèfiàriutn eìfè, ut iftaé Àlàé MufcuÌià patiter at-
que Àrtidulis in fui medio fuifìcnt inltttiétàe :
queitìadfflòdum iti aliis id Ifìfe&iS ita comparatimi
anittìadvertimus ; utpotè quae ejufniòdì
aftìculóftifri 8c mafculorum iiitefve'fitu Alàs
fuás in fpatium vàldé anguftiim quali! àitificio-
llliìme nòruht componete, rurfufqìiè cèlérìtéf
fldinodúm explicaré. ínter alia id in PüíloniDus
di&is obtinet,qui Alas longiífimas iii parva vá-
giila reéondünt, 8c tam Concinne lubtet Bañe
coiiìpiicànt, ut Alis penitus déftitüti éííe Vi1
deantür. Quamvis autem Fullones vi mufcii-
lorum átque ártrcülórum,quos iñ medio Álátum
cdlloCatós gérünt, hafeé éádem i'átióíie, ác I f
Ephemértí ñondiim miitationé furilo , ateté
complicare fciant, itétumque citatini expándete;
mihique viium fuetit, ÍÍmilibus aaminiculis iii
Ephemeto quoque opus fuiiìe ; fummo tamen
Artifici haud placuit eadem heíc fabrica liti :
quinpatet etiam a poiteriori, earn heic ne qtiHj
dem fuiíle neceífáriam,
* i véro de Céìéfi hac Àlartirri é^panfione,
quóüfque expefimetìta, qtláe inftitiíi» fàCètn
pfaéfèrtiflt, aliqiiid mihi dicéiidüm eft ; id òffiiié
ài éó Vèrtitìit, qüod éXiftimém, áqüáfii, quae irt
fluminiàfiipérficie, quàm in profundó, caiidiof
eli, Circum fìuentem atqiie pènétrantém, quáríi-
plurimum ad hsflc expaiifióft'ém conferre. Ejiis
efiim ópé íángüis, qui tù‘m téitfp'ò'ris, expan'fió-
lictó próñióveñdi caiifa, è’x córde in1 Áíás pró-
ttiiditüf, fòrtiiispoteft impelli: quemadmó'durfi
Vidéttìus aquáe caíidáe adminiculó fánguirieítl Vi
majóte iñ Pedes adduci, partéfqué has m'agis
tütnéfieri, quando'Venae feélió in Pede inftitüi-
tur. Cóñfimili m'odo, quóñiám fangüis omneiqtíé'
humofeS in hoc Animálculo, cum cutis fua’é mutatione
occupatum id eft atque natat, vé'fièìiiién-
ter admodum moVentur ; hifíc ámbiens aqua ap*
prime iñfervíre póteft ad contentos illóS humores
iñtra Alas promovendo^, quò hae tafríto ma-
gis éxpáñdafítur. Propterea CEiání obfétva^
mas, quod Aláé infeéíofum, fictrbí eov tefñ?_
pore iàncianttrr five difcindtmttír , haéttìorrha-
giam focile mfetant lethalern, aut faltem' ñüñ-
quaín fefe deinceps explicent. Ad promptiorém
harumee Alarum expanfionem permurttfttí quoque
focit aer impúlfus, qui1 per ntrniéi-ófos ad-
modrnn Fiílulas pulmonaíes to invéliittrr, A-
lifque rigidandis, 8c hum'iditati' hide- expelient
e infervire poteft. Quodfi Vermis Ephéméri,
verteilen màtten ? Séeke'n dàar is fiwdàrelyk op te
atirtv&óPdeh ; bòewel tìty welgedàcht hèeft 9 dat bèi
rtò&tfdàketyk Wäs gèwèéfi, dnt tnen deefe Vleugelen,
ovk op hùàr rnidden htet Spieren ende Gelee din*
gèli had beboOrén te veVfien. Qèl*jk wy dat iti db*
dete bloedelòèfi Dierketis fu&èhdervihdeti / dewélke9
rl&or niiddel vati déèfi leeden, haare Vltiìgelin fìe t
kmtflig hi een tiduwe engtè weéten op le vtìMvfh $
ètide dié deor totiddei dèhfìlvé ivèet vaardig uyt te
fpamien. Gelyk als dat ohder andetéh ih de Dot*
ViUrfnèb btfohdèrlyk piaats grypt, die fèér lange
Vletigelèh onder èPii klèèn fihàalketi verbergen,
ende defilve fio künftig daar Ond'ér ópv'oihtiéh, dai
het Peenefnudl fibytìt, Of f i gèéti VléUgehn haddetti
Hoewèl ddti dàt dé OòP-ibatméb, dóOf ìniddel vati
Spie feti éti Géleédìtigen ,• diè op hit midden viti haar è
Vleugelen gepiantft fijh^defélvi^dis iti hét on-verändert
Haft, kört iti beh wééiéh té vbtMeH fthde wcéP
vitafdig dàar dèór uyt te btéyden ; eh dai hét tiijy
gefiheeheti héefi, dat dii oók hootfaaketyk fon die*'
nengeweeft te fin ih hét Haft: fio Deefl egtèf dèh
grooten Kunßenaar het felvealdaar niet beließ: en
\gelyk het biykt < het ìjféf OOk niet hootfaakelyk ge*
thèèft.
E'vèiiwfl, òtti yèfs óp drt f i e l ùyfpanncn dèli
Vieugelèn Uyt ìiiyhé ohdervthaìhgèn te jeggèH ; foé
gii kan tk hìet ànaers daar Óp vybffrigeHi als dàt
rfly dünkt, dat hét itidfihgèHdè èn omvlietende Wà*
ter j dat Vìarmér adii f in Vidkte als oiulcr ih dé
diepte / /, fier viel tot dit uyfbréydén kan dóèft»
Dóót téedbri dàt hét htoédt, H géèh op dié tydt Iti
de PleugetèH 9 tot hääre ußfpaHhittg , tifi bèl bari
béWdgen WOfdl, nOg fterker daaf do Or kàrì Votìrt*
gedféévèh w'órdétt. Op dé wjffiy gètyk hét warmè
Water, wahneér iemàridt in f in Vóéi géladtehwort9
hét bloet daar dótìt ftérker iti dé Èèénèn komt tè
I bè’Wègén , érìdè dìè técdéh ttyttéfétte fl. Soo v'dn
gélykéh, térwyt allé het titóèdf èfidé di vógttgbèédèft
in dit Dierken 9 iiSafìftééf als hét Véfhétt en fiw(ffìf9
geweldig beweegt worden ; foo kan het omvlietende
Watet feét héguàfnelyk diéhen, obi deefe héftóote
vògtìgbeeden tot tftéérdét itytjpatiniitg der VleUge*
teh in défethé té helpeH b'èWeegén. tiìitóntftét hìétt
ook9 wantiéét de VtéUgéleh dét hloidéloófé Dierketis
op die t fi gecftiétft9 o f do'òfgefiéédén worden / dat
f i ligt'elyk daar doot doódt hl6édeti9 of feti irfìtifléri,
dat de Vleugelen tióyf iiy t in fpànnen. Tòt hit
Vaardig uytbreydeh deefir vléugélén doet ook feer
ve e l de ihgedrééVén liicht , deWélké do'ór ééti groot
getal Longpypeh daar in géVoeit iveit; ende dienen
kan om haar té Verftyvéh , étide de Hogtighedeh tè
doen Uytdatnpén. Soo wanttéer itien de Vleugelen
van cen Haft-warmdie op fyn veränderen ftaat»
T t t a ' qfi