Voluit qoocanque modo fe hoc onere liberare. Atqui haec agitanti
faevior recruduit morbus , emaciatus vultus , oculi cavi , febris
lenta, continua , a paftu acerbior. Tumefcerè hinc pedes , crura
, femora, venter : hinc miferrime ipfe , & perpetuo , torqueba-
tur. Amici coram eo iie muflitare quidem audebant de ftudiis
ejus: àdeo haec , quae vana ferebat, deteftabatur, nt hec verbulum
de his audire , aut proferre , vellet. Offerebat Thevenotus reme-
dium turn famofum Corticis Peruviani adverfus febrim. Rogavit
Swammerdammius , ut id mitteret ■, fimulque petiit , u t, fi quid arcani
anthydropici noflet’, id communicare vellet. Ubi omnia in-
gravefcebant, teflamentum fcripfit x x v Januarii, ahno md c l x x x ,
in quo legavit Melchifledeco 7 hevenoto , Legato quondam R e g i s
Galliarum ad Rempublicam Genuenfium , omnia fua manufcripta
originalia, quae pertinent ad hiftoriam Apum, Papilionumque, Naturalem
, & Anatomicam , una cum tabulis eo fpcdantibus l i i.
Quae omnia erant eo tempore in aedibus Hermanni Wingendorpi,
Leydae. Julfit , tradenda haec omnia Legatario intra annum a morte
teflatoris. Rogavitque ferio , ut tradatus de Apibus ederetur
etiam fermone Belgico : quia fapientia , & omnipotentia , DEI tain
apodidice in eo demonftrantur. Pauculum fuperftitis porro vitae
DEO adorando , & amando , unice dedit. x v 11 Februarii eodem
anno moriebatur. Haeredem fcripfit Margaritam Volckers , uxorem
Danielis de Hoe ft, Dodoris Medicinae : Exfecutores teftamenti con-
ftituit Chriflophontm van Wyland, & Margaritam Volckers, quae, Wy-
lando haud diu ab his mortuo , fola in hoc munere perman-
iit.
Statim ab exfequiis Dominus Ort , rogatus ab exfecutoribus tefta-
menti, fcripfit Thevenoto, x x i x Martii fequentis , de legato apud
Wingendorpìum recondito. Swammerdammius parum verfatus in Latinis,
volens tamen opera fua lingua Latina evulgare , dederat ea omnia
buie Wingendorpio, ut Latine verteret : hie enim ipfi opem praeftite-
rat hanc, in fermonem Romanum vertendo ejus fcripta de Utero.
Urgebat Thevenotus de Hoeftium , ut curaret tradendum fibi legatura.
Wingendorpius pauper , fuftinebat vitam vertendo in varias linguas,
& quaerebat, omni aflu eredita fibi retinere , frivola millena prae-
texens, tandem aperte negabat, fe redditurum, nifi fententia Judi-
cis coadus. Itum ergo in jus; neque ante majum anni mdclxxxi i ,
poft taediofas lites, decreto Judicum , omnia fimul tradita funt Viro
Longe celeberrimo , Burchero de Voider , Mathefios, & Philofo-
phicae , Profeflbri Clariifimo. Hunc Thevenotus rogaverat , ut jus
iuum tueretur amici amicus. E t , abfuiffet fidelis fapientia Volderii
vix Thevenoti ad manus perveniifent. Poflquam jam poflidebat, voluit
ea Belgico fermone edere ilico. Verum mutavit lententiam, fibique
H E T L E V E N V A N D E N S C H R Y V E R .
W-ging, hy wilde van de laft bevryd Jyn. Onder dit doen, quam de fiekte heviger
E weerotn, fyn wefenwierd mager, fyn oogen hol, door- eene geduurige binnekoorts, na
||<&» eten verheffend. Daar op jwollen fyn voeten, beenen, dyen, en buyk ,fodat
ly (eer elendig, engeduurig, gepynigd wierd. Syn Vrienden mogten niet een
fteoord kikken van fyne lievhebbery :fo feer verfoeyde hy die, noemende defelve
Whdelheid , dat hy daar geen woord van hören, o f fpreken , wilde. De Heer The-
Ärenot prees hem de Kirn aan , toen fo berugt tegen de koortfe :hy verjagt de
mMeer Thevenot , het aan hem te fenden, en vroeg med een Jo hy yet geheyms
Wmiß tegen de waterjiigt, dat hy hem dit wilde te kennen geven. Als onderwy~
Wen alles med hem verergerde ,maakte hy op de 25 Januarius 1680. ß n tefta~
ment, waar by hy aan Heer Melchizedec Thevenot, wel eer Gefant des Ko~
äwiNGs van Vrankryk te Genua, maakte alleßne eygen handfehrivten, die lehoor-
den tot de befehryvinge der Byen, en Kapellen ,fo betreffende hm aart, als ont*
W/edingen, med 52platen, daar toe behorende. Dit alles was toen by Herman
■Wingendorp te Leyden beruftende. Hy gebood ,dat dit alles.binnen ’t jaarna
f|P» dood foud Werden gefleld in Händen van dl Heer Thevenot. Hy verfögt
op V ernftigft, dat fyn werk over de Byen 00k in het duyts mögt werden uyt-
gegeven: dewyl de Wysheid, en Almagt, van GOD daar in foo wiskonflig be~
iqogd wierd. Het klyn overjehöt van ß n leevtyd befteede hy enkel, en alleen,
bned GOD te aanbidden ,en te bemhmen. En ftierv op de 17 Februar ins 1680.
Voor ervgenaam heeft hy gefleld Margarita Volckers, huysvrouw van Daniel
jde Hoeft, Doäor in de Geneeskmde. Maar tot uytvoerders vanßne laafle wilie
Kriftoffel van Wyland, en Grietje Volckers, die alleen daar in bleev,
iSVyland niet lang na defe geflorven ßnde. 1 De Heer Or t , des verflogt door de uytvoerders van het teftament, fchreev,
na de begravenis, op de 29 Maart aan Thevenot, dat het kgaat beruße by
■Vingendorpv Swammerdam, wynig latyn kennende, en dog wlliende Jyn
werken in het Latyn uytgeven,had die allegegeven aan Wingendorp omdie
te vertalen in het latyn, ge lyk hy die dien ft hem gedaan hadin het over Jetten
Jyns gefchrivts over de Lyvmoeder. De Heer Thevenot drang DoBor de Hoeft,
dat hy hem floude beforgen ß n kgaat. Wingendorp was arm, won fyn kofl
med het overfetten, en vertalen, in verfeheyde Jpraaken; en flogt med alle lifl
dit vertrouwd goed voor feg te behouden, op honderderly flotte voorwendjels, inflo
yer, dat hy op V laafl opentlyk Weygerde die weder te geven, dan door dwang
vanvonnis. Het quam voor de Regier; en het was eerft in May 1682, namoeyelyk
twiften, dat by vonnis der Regieren alle de Jaken wierden gefleld in handen van den
^merberoemdftenHeer, Burcher deVolder,wydvermaardProfeJforinde Wis-
konfl, enflhilojophie. Hy was verflogt door d'Heer Thevenot, die fyn Vriendwas
dat hy wilde hier in fyn regt beweeren. En feker (onder de getrouwe wysheid van de-
Je Heer, hadhet nooit in handen van den Heer Thevenotgekomen. Als hy het nu
m fyn magthad, wilde hy het aanftonds in Holland uytgeven inhetNederduytfch.
Wfeiar hy bedagtfig,en deed het in Vrankryk fenden. Hy had 00k wel yet aangevan-
gen daar omtrent, fo als ik hebgefien daar uyt, dathy hier, en daar, in het flehe,
G 2 uiat