43. Viuacitas equorum multa ; exultant enim in campis , odo<
rantur bellum, excitantur sono tubae ad proelium, voce accensi ad
cursum prouocantur,dolent, quum victi fuerint, exultant, quum
vicerint. Quidam hostes in bello sentiunt, adeo vt aduersarios
morsu petant. Aliqiii etiam proprios dominos recognoscunt, ob-
liti mansuetudinis, si mutentur : aliqui praeter dominum nullum
dorso recipiunt. Interfectis, vel morientibus dominis multi lacry-
mas effundunt. Solius equi est propter hominem lacrymari, etdo-
loris affectum sentire. Vnde et in centauris equorum, et hominum
natura permixta est.
44. Solent etiam ex equorum moestitia, vel alacritate euentum
futurum dimicaturi colligere . Aetas longaeua equis persicis , hun-
nicis, epiroticis, ac siculis in annis vitra quinquaginta : breuior a litem
hispanis,ac numidis, et gallicis ; frequens opinio est.
45. In generosis equis, vt aiunt veteres, quatuor spectantur :
forma, pulchritudo, meritum, atque color . Forma , vt sit validum
corpus, et solidum, robori conueniens altitudo, latitude , latus lon-
gum , venter substrictus, maximae, et rotundae dunes, pectus late
patens, corpus orane musculorum densitate nodosum, pes siccus,
et cornu concauo solidatus.
4 6. Pulchritudo , vt sit exiguum caput., et siccum , pelle pro-
pe ossibus adhaerente, aures breues , et argutae , oculi magni, na-
res patulae , erecta ceruix , coma densa, et cauda, vngularum soli-
ditate fixa rotunditas.
43* Voce accensi ad cursum prouocantur
. Verior haec lectio , quam quae
apud Solinum est ; Nonnulli etiam accen-
sis facibus ad cursum prouocantur . GR.
Ib. Aliqui etiam proprios . Solin.
Aliqui inuenti sunt , qui non nisi pri-
mos dominos recognoscerent, obliti mansuetudinis
, siquando mutassent consue-
ta seruitia . GRIAL.
Ib, Interfectis , vel morientibus domin.
Nota sunt Homeri, et Virgilii de Achillas
, et Pallantis equis carmina . GR.
44. Solent etiam ... euent. PlinJib.%.
c. 42. GRIAL.
45. In generos. eq. quatuor . Pallad,
lib. 4. c. 13. In admissario quatuor spectantur:
forma, color, meritum, pulchritudo
. GRIAL.
Ib. , Venter substrictus . Vox venter
nulla erat in libris , sed quum constanter
substrictus , non substrictum in Gothicis
omnibus legeretur, non dubitauimus, quin
haec esset vera scriptura, quam indica-
uit Chacon ex Columell. lib. 6. c. 29.
Palladii vero locum mendosum cum eod.
Chacone credimus, et e x Isidoro supplen-
dum . GRIAL.
46. Nares patulae . Quae si angustae
s in t , discindi so ient, ne longo cursu in-
calescentes suffocentur, v t ait Theophil.
lib. 4. de homin. fabric. GRIAL.
Ib. Vngular. soliditate fixa rot. Pallad.
vngularum solida , et fixa rotunditas.
GRIAL.
47. Meritum , vt sit animo audax, pedibus alacer, trementibus
I membris,quod est fortitudinis indicium, quique ex surnma quiete
1 facile concitetur, vel ex cjtata festinatione non difficile teneatur.
I Motus autem equi in auribus intelligitur, virtus in membris tre-
■ mentibus.
48. Color hie praecipue spectandus: badius, aureus , roseus,
I myrteus, ceruinus, giluus, glaucus, scutulatus, canus, candidus, al-
■ bus , guttatus , niger . Sequenti autem ordine, varius ex nigro,
■ badioque distinctus; reliquus varius color, vel cinereus deterrimus.
49. Badium autem antiqui vadium dicebant, quod inter cel
l tera animalia fortius vadat. Ipse est et spadix, quern phoenicatum
B vocant: et dictus spadix a colore palmae, quam siculi spadicam
■ vocant.
50. Glaucus vero est,veluti pictos oculos habens, et quodam
■ splendore perfusos : nam glaucum veteres dicebant album . Giluus
■ autem melinus color est subalbidus . Guttatus, alb us nigris inter-
iiiienientibus punctis.
5 1- Candidus autem, et alb us inuicem sibi differunt. Nam aU
cum quodam pallore est, candidus vero niueus,et pura luce
perf’usus. Canus dictus, quia ex candido colore, et nigro est. Scu-
ffulatus vocatus propter orbes , quo's habet candidos inter purpuras.
I 47» Motus autem equi in auribus
lintellig. Solin. c. 30. Motus equi in au-
|ribus intelligitur , animos leonum frons ,
Set cauda indicat. QRIAL.
i 48. Color hie praecipue s,pect. E x
IPallad. lib. 4. Varro apud Non. Equi
icolore dispares ,ita nati; hie badius , iste
[giluus, ille muriaus. Vid. Ag e ll. lib. 2.
ic. 26. , et lib. 3. cap. 9 ., et A lc ia t. lib.2.
War erg. c. i . GRIAL.
1 Ib. Badius . Vulcanii haec est anno-
ftatio : @ctlav9 hoc e s t, ramispaU
\marum, qui colorem spadiceum referunt,
\et hodie hispani hunc color em BATO
Asocant. Et VN BATO equum spadicei
\colaris vo can t. AREV.
I 49* Ipse est spadix, e Seru. Georg.
*luos kayos 9 et datilados Hispani di-
\cimus . GRIAL.
I \ Jo.
I Seru.
Glaucus est veluti pictos ocul.
Glauci felineis oculis , id e s t,
splendore perfusis . GRIAL.
Ib. Nam veteres glaucum alb. Nam
glaucum albo caeruleum d ilu it . Vnde et
Virg. Populns , et glauca canentia fron-
de salicta . Sed idem de glauco paulo
aliter lib. 19. c. 28. Est tarnen in tribus
Gothicis lacuna : nam glaucum - veteres
dicunt. GRIAL.
Ib. Giluus melinus color . e Seru.
GRIAL.
Ib. Quod glaucum veteres dixerint album
, rursus cap. 6. innuitur ex graeca
etymologia . Melinus est species colons
natiui candidi. Dicitur etiam melinus
color luteus , vel flauus . AREV.
51. Canus dictus, qui ex candido,
et nigro . Tilesius in lib. de coloribus :
Nascitur equus nonnunquam canus, atque
. albineus , non idem , qui et candidus
, aut albus, sed huius non expers :
hos nostri tordillos d icu n t. GRIAL.