
i J il
r i
I
[ I l
; Bill
! I l
: iTtlirfJl l ï l 1 : FRI
J l i
illud : lam puerile iugum tenera ceruice gerebat . Pro obsequio , et
c. i. v. 7. pUrjtate, vt Dominas ad Prophetam, Puer meut es tu , noli timere,
dum iatn leremias longe pueritiae excessisset annos .
1 2. Puella est paruula , quasi pulla : vnde et pupillos , non pro
conditione, sed pro aetate puerili voçamus . Pupilli autem dicti,
quasi sine oculis, hoc est , a parentibus o rb i. Hi autem vere pupilli
dicuntur, quorum patres ante decesserunt , quam ab eis nomen
acciperent. Ceteri orbi vocantur orphani , iidem, qui et pupilli
: illud enim nomen graecum est, hoc latinum . Nam et in psal-
mo , vbi legitur, Pupillo tu eris adiutor, Graecus habet ouatai.
13. Puberes a pube , id est, a pudendis corporis nuncupati, quod
haec loca tune primum lanuginem ducunt. Quidam autem ex an-
nis pubertatem existimant, id est, eum puberem esse , qui quatuor-
decim annos expleuerit, quamuis tardissime pubescat. Certissimum
autem , puberem esse, qui et ex habitu corporis pubertatem osten-
dat, et generare iam possit.
14. Puerperae sunt, quae annis puerilibus pariunt . Vnde et
lib. 4. od. s. Horatius • Laudantur simili proie puerperae . Et dictae puerperae ,
vel quod primo partu grauantur, vel quod primum pueros pariunt.
15. Adolescent dictus,eo quod sitad gignendum adultus, siue
a crescere, et augeri.
16. luuenis vocatus, quod iuuare posse incipiat, vt in bubus
12. Puella est paruula , quasi pulla.
Fest, Pullus Iouis dicebatur Q. Fabius ,
ciii cognomen Eburno fu it, propter can-
dorem , quod eius natis fulmine icta erat.
Antiqui autem puerum , quern amabant,
pullum eius dicebant. GRIAL .
Ib. Hi autem vere pupilli - quam ab
eis nomen acciperent . Praenomen ( in-
tellige) quod ante pubertatem non ac-
eipiebatur. Nam gentis, v e l famiiiae no-
men lustrico die accipiebant 9 auctoribus
Fest. Macrob. et Plutarch, in problem.
E t Julius Paris ( seu Probus) in epitom.
lib. x. Val. , Max. Pueris > non prius
quam togam virilem sumerent, puellis ,
non antequam nuberent, praenomina im-
poni, Q. Scaeuola auctor e s t. Etpostea.
Publii, qui prius pupilli facti erant, quam
praenomina haberent. Alii ominis causa
ex pube. Vid. A . August, in not. 1. col~
lect. decretal, c. 7. de despons. impub. ,
et c. 3. eod. tit. Greg. ix . GRIAL .
lb . Fortasse legendum , Pupilli autem
dicti orbi , quasi sine oculis . Reposui
decesserunt ex mss. gothicis pro dis ce s-
serunt. AREVALVS .
14. Et dictae puerperae . Hieronym.
in Ierem. c. 4. Puerpera interpretatur,
quae primos parit foetus . A t Donat, in
Andr. Omnis , quae peperit, puerpera ,
quae primum 7rputstokoç . Paulus c.163,
de Verb. sign. Puerperas appellant récentes
ex partu . GRIAL .
Ib. In antiques editionibus , Laudatur
primo prole puerpera nato : quod ab Isi-
doro per lapsum scriptum Munckerus
existimabat ad Fulgent. Mythol. cap.q6.
lib. 1. pag. 61. GrialiiiS' verba ipsa Ho-
ratii restituit, AREV.
; StGu Bin1 fi A àmi. jêêU*. iff
iuuenci, quum a vitulis discesserint. Est enim iuuenis in ipso aeta'
tis incremento positus, et ad auxilium praeparatus. Nam iuuare ho"
minis est opus aliquod conferentis . Sicut autem tricesimus perfe'
ctae aetatis est annus in hominibus, ita in pecudibus , ac iumentis
tertius robustissimus .
17. Vir nuncupatus, quod maior in eo vis est, quam in ferni-
na. Vnde et virtus nomen accepit,siue quod vi agat feminam .
18. Mulier vero a mollitie , tamquam mollier detracta liters,
vel mutata, appellata est mulier.
19. Vtrique enim fortitudine, et imbecillitate corporum sepa-
rantur. Sed ideo virtus maxima viri, mulieris minor, vt patiens vi-
ro esset, scilicet ne feminis repugnantibus libido cogeret viros aliud
^ppetere, aut in alium sexum proruere.
20. Dicitur igitur mulier secuudum femineum sexum, non secundum
corruptionem integritatis, et hoc ex lingna sacrae scriptu-
rae. Nam Eua statim facta de latere viri sui, nondum contacta a
viro, mulier appellata est, dicente Scriptura , Et formauit earn in
mulierem .
21. Virgo a viridiore aetate dicta est, sicut virga, et vitula .
Alias ab incorruptione, quasi virago, quod ignoret femineam passionem
.
22. Virago vocata,quia virum agit , hoc est, opéra virilia fa-
c it, et masculini vigoris e s t. Antiqui enim fortes feminas ita vo-
cabant . Virgo autem non recte virago dicitur, si non viri officio
fungatur. Mulier vero, si virilia opéra facit, recte virago dicitur,
vt Amazon .
23. Quae vero nunc femina, antiquitus vira vocabatur , sicut
a seruo serua , sicut a famulo Jamula, ita a viro vira . Hinc et
virginis nomen quidam putant .
24. Femina vero a partibus femorum dicta, vbi sexus species
17. Vir.' E x Lact. c. 12. GRIAL.
20. Vulgäta : E t aedißcauit Dominus
Deus costam , quam tulerat de Adam ,
in mulierem . AREV.
21. Virgo a viridiore aet. E Seru.
Eclog.'i.adv. Bis venit admulctram . GR.
22. Virago . E x eod. Aen. I2i ad v.
Iuturna virago . GRIAL .
23. Festus verboj Querquetulanaevi*
rae : Feminas antiqui, quas mise dicimus9-
viras appellabant : vnde adhuc permanent
virgines, et viragines . Mariana in
Genesin cap.2. v.23. ex hebraeo idiomate»
illustrât lusum ilium verborum : Haec.
vocabitur virago , quoniam de viro sum-
pta e s t . AREV.
24. Aüi graeca etymologia. An quasi
«pz/ict/vo/x/v« ? GRIAL . ' .
D 2
Gen. v.23.