
70. Gumen graecum nomen est; hoc enim illi jf$0 e dicunt.
7 1' . Res,narK graeci pnuvm vocant ; pUt enim graece dicitur,
quidquid manat. Est enim lacryma sudore exhalata lignorum, vt
cerasi, lentisci, balsami, vel reliquarum arborum , siue virgultorum,
quae sudare produntnr, sicut et odorata orientis ligna: sicut gutta
balsami > ac feiularum , vel succinorum, cuius lacryma durescit in
gemmam . Prima est resina terebinthina , omnium praestantior . Af-
fertur autem ex Arabia Petraea , atque Iudaea , et Syria , Cypro ,
et Africa, ex insulis quoque Cycladibus. Secunda est len tis c in a :
quae mastix vocatur : haec ex Chio insula deportatur . Tenia p i-
n a lis : quarum alia •sthtvvh , alia 7tsuxjhi, alia liquida, alia arida:et af-
feruntur ex Tyrrhena Colophonia . Vnd« etiam nomen colopho-
n ia resina, sumpsit.
72. P i x graecum nomen est: quam illi Trirsct, vocant. Alii vo*
lunt, ex pino picem vocari;haec a graecis appellatur c lo n ia : nos
ramalem dicere possumus , cui probabilissplendens, leuis, et munda .
7 3 ' Creandarum arborum naturaliter tria sunt genera: aut enim
sua sponte nascuntur, aut ex seminibus fortuitu iacentibus surgunt,
aut ex radicibüs pullulant. Nam cetera vsus inuenit, fauente natura.
74. Omnia poma latine neutri generis esse dicuntur : arbores
autem feminini sunt generis : exceptis paucis , vt hie o le a s t e r , hoc
s i l e r , vt Vi rgilius, M o l le s ile r . Item hoc b u xum , licet et haec b u xu s
dicatur. Nam superfluam quidam volunt facere discretionem, vt
haec b u xu s de arbore dicam us, b u xum vero de ligno composito.
70. Dicitur gum,ni indeclinabile , et in not. leuis . Verbum graecum Diosco-
gummis, gummis . Palladius vsurpauit gu-
men , vt hoc loco Isidorus. AREV.
71. Prima est resina terebinth, etc. e
Dioscorid. lib. 1. c. 91. 92. et 95. GR.
Ib. De resina Bochartus Ch. lib. 1.
cap. 8. quaedam affert hue spectantia •
Plura etiam Plinius lib. 16. cap. x i. et
lib. 24. cap. 6 ., qui varios resinae in medicina
vsus recenset . AREV.
72. Haec a graecis appellatur clonia .
Men dose ergo apud Dioscoridem c. 95.
TTKraet tt fj,&v v)f>et »v è'vioi xcovov tcccXa'ct .
Quion legendum sit iO^avov . GRIAL .
Ibid. Probabilis splendens , lenis , et
munda . Dioscorid. i<?i cTg y.aXtf >*c
9 Xfict, Kadscpot . GRJAL .
lb. Grialius in textu edidit laeuis ,
ridis vtroque modo verti potest , aut
lenis 5 aut laeuis 9 et eodèm significatu leuis
. A lii, cui probatio . AREV.
73* Creandarum arborum - natura.
e Seru. Georg. 2. ad v . Princip. arborib.
GRIAL .
74* Omnia poma - ligno composito .
E x eod. Aen. 2. ad v . foliis oleaster ama>
ris : in eo quaedam emendanda ex Isid.
GRIAL .
Ib. Apud Seruium legitur , v t HAEC
BVXPS de arbore dicamus , BVXVM vero
de ligno aliquid compositum : quod for-
tasse Grialio displicuit, sed non est cer-
te contemnendum . Nam aliquid, e buxo
compositum , vt tibia, etc. 9 buxum 9 et bu-
xus did potest. AREV.
D e arboribus a r om a t ic is .
i. f \ romata sunt quaeque fragrantis odoris, quae India, vel Arabia
mit tit, siue aliae regiones. Nomen autem aromata traxisse vi-
dentur,siue quod a r is imposita diuinis inuocationibus apta videan-
tur, seu quod sese a e r i inserere , ac miscere probantur . Nam quid
est odor, nisi aer contractus?
2. f u s arbor Arabiae , immensa, atque ramosa, lenissimi corti-
cis, ramis ad aceris qualitatem, amigdalae modo succum aromad-
cum fundens, album , et rnasticatione velut in puluerem resolutum :
et quum frangitur, intus pingue est, et igni appositum, facile arde«
scens. Et appellatur apud nos masculum , eo quod sit natura ro-
tundum in modum testiculorum . Reliquum planum , et pene sca-
brosum , minus optimum . Adulteratur autem admixta resina , siue
gummi,sed dignoscitur sua proprietate. Nam tus igni i'mpositum
ardescit, resina fumescit : gummi vero liquescit calefactum .
3. f u s autem a tundendo dicitur , quia , dum gummi guttae ex
arbore cadunt, in glebis miscentur : dum vero glebae in puluerem
redivuntur , tus carpitur , et virgulis tunditur, et sic inde manibus
tollitur. Hoc et libanum vocatum a monte Arabiae, vbi sabaei sunt.
Nam mons eorum Libanus dicitur , vbi tura colliguntur .
4. M y r r h a , Arabiae arbor altitudinis quinque cubitorum , simi-
Cap. VIII. n.i . Aromata sunt quaeque
f.od.India . Quaeq., id e s t, quaecumq.GR.
Ib. Quisque 9 pro quicumque9 quisquis9
occurrit apudPlautum , Ausonium , Pru-
dentium , et alios , vt saepe in commen-
tar. ad Prudentium aduerti. Aroma verbum
graecum est 9 quin opus sit ad lati«
nam originationem recurrere , aut ad a~
ras, aut ad aerem . AREV.
2. Ramis ad aceris qualitatem , etc.
E Solin. c. 46. GRIAL .
Ib. Quum frangitur intus pingue . E
Diosc. lib. 1. c. 82. GRIAL .
Ib. Et appellatur apud nos mascul.
Ex Elin, libro 12. f.14. GRIAL.
Ib. Adulteratum autem admixt. E
Dioscorid. ibid. GRIAL .
Ib. Grialius in textu scribit cum aspi-
ratione thus : in not. ad n. 3. sine aspi-
ratione tus : quae communior est scri-
bendi ratio , quamuis tus deriuetur a grae-
co d-uetv9 vt multi putant. Alii in textu n.
seq. tus sine aspiratione a tundendo . AR.
3. Tus autem sine asp. E Seru. ad v .
molles sua tura sab. Georg. 2. GRIAL .
Ib. Tus a tundendo deducit etiam Cha-
risius . Tus libanum adiectiue dicitur 9
vt apud Sedjilium lib 4. v.55. libana ce-
drus . Confer Bochartum.Phal. 2. 18. AR.
4. Myrrha Arab. alt. ad. q. c. E Solin.
GRIAL .
lb . Similis spinae 9 quam ukav&ov v o -