vtriusqiie sexus dextrae sunt. A r m i l l a e autem proprie virorum
sunt, collatae victoriae causa militibus ob armorum virtutem . Vn-
de et quondam vulgo v i r i o l a e dicebantur. Ab intellectu autem
circuli armilla non discrepat : quia ipsa quoque h o c ,v b i ponitur,
ambiendo constringit. Sed armilla latius extenditur, circulus ro-
tundus f it .
1 7 . F i b u l a e sunt, quibus pectus feminarum ornatur, vel pallium
tenetur a viris in humeris,seu cingulum in lumbis. L u n u l a e
sunt ornamenta mulierum, in similitudinem lunae bullulae aureae
dependentes.
18. S p e c u l a dicuntur,in quibus feminaevultussuos intuentur.
Dictum autem speculum, vel quod ex splendore reddatur, vel
quod ibi feminae intuentes considèrent speciem sui vultus, et quid-
quid ornamenti deesse viderint , adiiciant.
19. P e r 'i s c e li d e s apud feminas crurum ornamenta , quibus gres-
sus earum ornantur. O l f a c t o r i o l a vascula sunt muliebria, quibus
odoramenta gestantur.
lb . Grialius in textu cam aliis edidit
Dextras communes esse etc. In not. aliud
indicat . Casaubonus in Capitolinum pag.
140. v. 20. Vulcanii scripturam adoptat,
Dextras communes esse . . . dextrae sunt,
ampin, et ante manicam portantur , et
possunt ibi iungi clauo vno . Et exponit
de dextrocheriis , quae ante manicam >
hoc e s t, roanus cum brachio commissu-
ram , portarentur, et clauo vno iunge-
rentur . Salmasius ad eundem Iulii Capi-
tolini locum censet, Isidorum corrigendum
in hunc modum : Dextrale est com•
mune virorum , et mulierum , quia v tr i-
usque sexus dextrae su nt. Irridet ratio-
pern Isidori, et addit, ea, quae apud Vul-
canium sequuntur , ampla etc. non esse
Isidori ,sed inepti, et insulsi , vt a i t , cu-
iusdam monachi: nam veteres omnes li-
bri ilia verba non agnoscunt, quamuis
plures consuluerit , cum quibus libros
Etymologiarum contulit. Verum Isido-
tus fortasse scrips«, Dextrales communes
esse e t c ., subintelleeto con sta t, quod ad-
didi aut etiam Dextras communes esse
etc. Etsi enim in Glossario Isidori le-
gitur dextralia , brachialia , tamen Grae-
uius reponendum censet Dextrae , vt hoc
loco in vulgatis. Pro viriolae nonnulli
legunt v ir ilia e ; sed probum est v ir io la e .
Tertullianus cap.4. de pallio vtitur voce
viria , v e l, vt alii legunt, viriola : quo
diminutiuo vtitur etiam Plinius . AREV.
17. Fibulae. De his inf. c.33. GR.
lb . Lunulae. E x Hieronym. Isai. 3.
v o x etiam Plauto nota . GR.
lb. Tertullianus de cultu feminarum
cap. 10. Nullas lunulas reprobet. Apud
Plautum alii lunulam , alii lunellam legunt
, AREV. (
18. Specula - Periscelides . E x eod.
GRIAL .
lb . Horatius lib. 1. epist. 17. v. 56.
Nota refert meretricis acumina , saepe ca-
tellam , - Saepe periscelidem raptam sibi
fientis. AREV.
C A P V T X X X I I .
De annulis
i .P r im u s Prometheus fertur circulum ferreum, incluso lapide,
digito circumdedisse . Qua consuetudine homines vsi, annulos habere
coeperunt. Annuli autem per diminutionem dicti acircuhs,
et annis, qui sunt circa brachia,et circum crura. Vnde et signa
eorum per diminutionem sigilla. Nam signa maiora sunt, sigtlla
vero, quasi minora signa.
2. Annulos primum homines gestare coeperunt quarto a polli-
ce dig ito , quod eo vena quaedam vsque ad cor pertingat, quam
notandam, ornandamque aliquo insigni veteres pu tau erunt.
3. Apud romanos annuli' de
Cap. XXXII. n. 1. Primus Prometh.
Plin. in prooemio lib .17 . sed idem lib.33.
c. i . fabulosa haec iudicauerat . GR.
Ib. Circumdedisse . V. cc. circum-
dasse . GRIAL . t '
lb. Qua consuetudine homines . E x
Hygin. lib. 1 . c. de sagitt. GRIAL .
lb . Annuli autem per dim. Varro
lib.%. Tempus a bruma ad brumam, dum
sol redit, vocatur annus: quod, vt par-
luili circuli annuli, sic magni circites di-
cebantur anni . Sunt autem circites ( v t
ait Festus) circuli ex aere facti . GR.
Ib. Olim anus pro annus scribebatur:
hinc varia est scriptura, anulus , et annulus
: neutra reiicienda . AREV.
2. Quod eo vena quaedam etc. Vide
Macrobium lib. 7. Saturnal. cap. 13*^01
Gellium lib. lo. cap.10. De annulari dj-
gito , et leuibus circa eum persuasioni-
bus scripserunt Ioannes d’ Espagne, et
Christianus Falsterus , qnos cum multis
aliis, qui de annulis aut opuscula edide-
runt, aut aliqua annotarunt, Fabricius re*
censet Bibliogr. cap. 17. num. 8. AREV.
3. Apud romanos annuli depub1il/ l
tantum , qui legati ad externs gentes ituri
essent, ait Plin. lib. 33* c. t . GRIAL .
lb. Nam dignitate praecip. Haec vnde
s in t , quaerendum . GRIAL .
publico dabantur, et non sine
lb . Annulo aureo lib. vteb. arg. li-
bert. serui ferreo : aureo tamen non ( opt-
nor ) liberi omnes 9 nisi senatores 9 aut e-
quites , neque ferreo serui to li, sed etiam
m ilite s . G R IA L .
lb . Verba Isidori in discrimine fallere
putat Lipsius lib. 2. Elector, cap. 8. Liberi
s enim, ait, aureum annulum tribuunt,
liber finis argenteum : false ; inter liberos
equiti , et senatui soli ius aurei annuli.
Equités etiam quum militabant ,post secundum
helium punicum ferreo annulo v-
tebantur , praeter tribunos . Dietericus in
not. ad Brissonium leg. lui. de adulterio
pag. 198. fatetur , plerosque Isidori fi-
dem in dubium reuocare : se tamen nihil
definire a it, quum iura pro diuersis
temporibus variare potuerint . Certe Iu-
stinianus ius aurei annuli omnibus liber-
tinis dedit , quum antea omnibus inge-
nuis ius eiusdem aurei annuli ïam esset .
De iure aureoruro annulorum prodiit
dissertatio Petri Burmanni anno 1 7 3 4 .,
récusa 1740. Quod autem Isidorus distin-
guit inter annulos gemmatos, et solidos, id
iccirco astruit, quia annuli solidi erant .ex
solida materia sine gemma,qua ornati erant
vnguli > slue annuli gemmati. Proprie autem
annuli solidi ita dicebantur , vt dis—
cernerentur a peruiis, et cassis, qui con-
O 0 0 2