ompibus 'co-gnita j acerrime feruens, mictualis-. Anethum . . . Cumu
nu\n. . .
7. Coriandrum ex graeco nomine sumptum 5 quod illi xootov
vocant: cuius semen in dulci vino datum proniores reddit in ve-
nerem : si supra modum dederiV, amentiam nutrit . Canos etiam ex
coriandro infici 3 traditum est . Abrotanum . . . Caerefolium . . .
8. Ruta dicta 5 quod sit feruentissima . Cuius altera agrestis ,
atque virtute acrior , sed vtraque feruentissima comprobatur. Hanc
yenenis repugnare 3 mustelae docent \ quae r dum cum serpente
dimicauerint, cibo eius armantur.
9. Saluia . .. Inula 3 quam rustici alam vocant 5 radice aromati-
ca, odoris summi cum leui acrimonia. Menta3 huius genera sex .
nior scriptura est caerefolium, corrupta
voce ex graeco , chaere•
phyllum . Herbarum nomina , quae in ru-
sticorurn ore versabantur, facile corru-
ptioni subiacebant . AR.
8. Ruta dicta, qu'od sit feru. An a
ruendo , an potius a sono | quern feruens
humor reddere solet ? Non opinor : neque
de etymologia cogitauit, sed ad Plinium ,
et Dioscoridem respexit 3 quorum vterque
feruentem rutae naturam tribuit. GR.
lb . Hanc vencnis repugnare mustelae
. E Plinio 20, cap. 13. GRIAL .
9. Inula , quam rustici alam . Quod
nomen Hispani retinemus : de Inula vid.
Plin. lib. 19. c. 5. GRIAL .
lb. De mentha | seu menta dictum
cap. praeced. num. 82. AREV.
Grialio eratvf latini % anesum . Alii edit!,
Annison , v t graeci d icu n t, siue , v t latini
, anneson . AREV.
7. Cuius semen - nutrit. E Dioscor.
lib. 3. c. 71. GRIAL .
lb . Canos etiam ex coriandro infici.
Id non nisi de hyperico prodit Plinius
lib. 26. cap. 1 5 . , quod etiam corion
( v t ipse a i t ) vocatur , sed Dios corides id
hyperici genus Kcptv nominat. GRIAL .
lb . Graeci etiam vocant K.oplavJ'cov
fortasse a xcpte c im e x , quia cimicem
o le t . Corion eadem herba e s t , ac cha-
maepitys , siue hypericon. Isidorus vtram-
que confundit . AREV.
lb. Pro abrotanum plerique scribunt
abrotonum . Pro cerefolium , siue > v t in
Griaiii textu erat, ceraefolium 9 commu-
LIBER DECIMVS OCTAVVS
De bello, et ludis.
c A P V T I.
De bellis .
i IPrimu s bella intulit Ninus, assyriorum rex. Ipse enim finibus
suis nequaquam contentus , humanae societatis foedus irrumpens,
exercitus dpcere, aliena vastare, liberos populos aut trucidare, aut
subiicere coepit, vniuersamque Asiam vsque ad Libyae fines noua
seruitute perdomuit . Hinc iam studuit orbis in mutuo sanguine
alterna grassäri caede .
2. Quatuor autem sunt genera belloruin,id est, iustum, iniu-
stum j ciuile, et plusquam ciuile. Iustum bellum est, quod ex prae-
dicto geritur de rebus repetitis , aut pröpulsandorum hostium causa
. iniustum bellum est, quod de furore, non de legitima ratione
initur. De quo in Republica dicit Cicero : Ilia iniusta bella sunt,
quae sunt sine causa suscepta .
2. Nam extra vlciscendi, aut propiilsandorum hostium causam ,
bellum iustum geri nullum potest. Et hoc idem Tullius paucis in-
teriectis subdidit: Nullum bellum iustum habetur , nisi denunciatum,
nisi indictum , nisi de repetitis rebus . Ciuile bellum est, inter ci-
ues orta seditio, et concitatio tumultus, sicut inter Syllam , et Maritim,
qui bellum ciuile inuicem in vna gente gesserunt .
4. Plusquam ciuile bellum est , vbi non solum ciues certant,
sed et cognati: quale actum est inter Caesarem, et Pompeium :
quando gener, et socer inuicem dimicauerunt . Siquidem in hac
pugna frater cum fratre dimicauit: et pater aduersus filium arma
Cap. I. n. i . Primus bella intulit Ninus
. E x Iustino , aut fortasse etiam e Tro-
go \aliquanto enim haec ampliora , quam
apud lustinuni , neque eiusmodi > v t ab
Isidoro aucta videantur . GRIAL .
2. E x praedicto : quia bellum denun-
ciari , et indici debet . Alii volunt ex
edicto . Vide var.lect. AREVALVS.
4. Plusquam ciuile : vide , quae no-
taui ad lib.2. Carminis Dracontii de Deo
v. 294. Nec solum ciüile sat e s t . Beili,
plusquam ciuilis ratio petenda est ex du-
cibus contrariis , qui alioquin sibi affines,
cognatique sint . AREV.
A a a 2