nos ea tantum, quae principalia sunt, siue notissima , annotabimus.
Gemmae vocatae , quod instar gummi transluceant.
3. Pretiosi lapides ideo dicti sunt, quia care valent: siue vt a
vilibus discerni possint',seu quod rari sint. Omne enim, quod ra-
rum est, magnum , et pretiosum vocatur,sicut et in Samuelis vo-
lumine legitur : Et sermo domini pretibsus er at in Israel, hoc est,
rarus .
C A P V T V I I .
De viridioribus gemmis.
o r. V-/mnium gemmarum virentium smaragdus principatum ha-
b e t , cui veteres tertiam post margaritas, et vniones tribuunt dignitatem
. Smaragdus a nimia viriditate vocatur . Omne enim satis
viride amarum dicitur. Nullis enim gemmis, vel herbis maior , quam
huic, austeritas e st. Nam herbas virentes , frondesque exuperat, in»
ficiens circa se viriditate repercussum aerem . Scalpentibus quoque
gemmas nulla gratior oculorum refectio e st. Cuius corpus si extentum
3. Omne enim , quod rar. etc. E x
Hicronym. in Is. cap. 13. GRIAL .
Cap. VII. n.i. Omnium gemmarum.
Pleraque ex Plin. lib. 37. GRIAL.
Jb. Cui veteres tertiam tribuunt dignitatem
. Quin verba ilia , quae in 0-
mnibus libris leguntur post margaritas, et
vniones aliena s in t , nemo dubitabit, qui
quartum , et quinctum caput Plinii inspe-
x e r it , vnde haec su nt. Quid autem ilium
, quisquis f u i t , in errorem impulerit,
baud obscurum e s t . Legerat videlicet ca-
pite 3 5. hbro 9. a pud Plinium haec verba
; Principium , culmenq. omnium rerum
pretii margaritae tenent. In quibus
vniones numerantur, locum, vnde haec
Isidorus hausit, ille non considerarat i ita
enim Plinius c. 4. Maximum in rebus
humanis ,’non solum inter gemmas pre-
tium habet Adamas ; et in fine 3 Proxi-
mum apud nos indicis, arabicisq. Mar-
garitis pretium est; ft initio cap.q.Te c-
tia auctoritas Smaragdis perhibetur. GR.
Ib. Satis viride amarum . Ita Gothici
lib r i,a l. Smaragdum . GRIAL.
Ib. Nullis enim gemmis , vel herbis
maior, quam huic austeritas. Gemmis,
vel herbis, abest ab omnib. Romanis li-
. bris . Porro sumi a coloribus, et sapori-
bus mutuo nomina satis constat, et Plin.
lib. 33. c. 6. in floridos , et austeros colores
diuidit,nos quoque nostrum amarillo
ab amaro , non alia ratione duximus.GR.
Ib. Color amarus, siue austerus est
color obscurus, nigricans , nimis satu*
rus , tristis . Vide Salmasium Exercit.
Plinian* pag. 201. Smaragdinum dicitur
a colore smaragdi. Apicius lib.3. cap.i.
Omne olus smaragdinum f ie t , si cum ni-
tro coquatur . Vide Barthium lib.40. Ad-
uers. cap.2., qui obseruat, colorem smaragdinum
iudicatum fuisse oculis valde
salubrem ex Marcello -Rhapsodo cap. 8.
Scarabaeus. smaragdini coloris tantum
beneficii praestare oculis dic itur , v t v i.
sionem ei acutissimam r ed d a t, qui eum
contemplatus fuerit assidue. C on fère.;.
num.15. hums libri . AREV.
tentum fuerit, sicut speculum, ita imagines reddit. Qutppe Nero
Caesar gladiatorum pugnas in smaragdo spectabat.
2. Genera eius duodecim,sed nobiliores scythici, qui in scy-
thica gente reperiuntur . Secundum locum tenent bactriani. Colli-
guntur enim in commissuris saxorum, flante aquilone ; tunc enim
tellure deoperta, intermicant, quia iis vends arenae maxime mo^
uentur. Tertium aegyptii habent. Reliqui in metallis aerariis in-
ueniuntur, sed vitiosi. Nam aut acre , aut plumbo , aut capillamen-
tis, vel salis similes notas habent. Smaragdi autem mero, et viridi
proficiunt oleo , quamuis natura imbuantur.
3. Chalcosmaragdus dicta, quod viridis sit, et turbida , aeris
venis. Haec in Aegypto ,v e l Cypro insula nascitur .
4. Prasius pro viridanti colore dictus, sed vilis. Cuius alte-
rum genus sanguineis puneds obhorret. Tertium distinctum vir-
gulis tribus candidis .
5. Beryllus in India gignrtur, gentis suae lingua nomen habens,
viriditate similis smaragdo, sed cum pallore. Politur autem ab in-
dis in sexangulas formas, vt hebetudo coloris repercussu angulorum
excitetur. Aliter politus non habet fulgorem. Genera eius nouem .
6. Chrysoberyllus dictus, eo quod pallida eius viriditas in au-
reum colorem resplendeat, et hunc India mitdt.
7. Chrysoprasus indicus est, colore porri succum référé ns, au-
2. ColHguntur enim in commissuris
^saxorum • In commissuras legas $ o-
p o rte t, si Plinium defensum v is , qui ex
Theophrasti lib» de lapidibus haec vert
il , ctç £. Ta >.i’9‘0#oXXa xpavrcif .
Quid autem Ktd-oKÓKXa, sint 9 non est obscurum
. Sed commissuris legit plane So-
Jinus , q u i , Alii ( inquit ) minus nobiies
in commissuris saxorum , vel in metallis
aerariis apparent . GRIAL.
Ify. Quamuis natura imbuantur . Verba
sunt Solin» cap. 25. ; eadem apertius
Plin. Qui non omnino ÿirides nascun-
t u r ,v in o , e t oleo meliores fiunt. Est
itaq. imbui, inficit apud Hor» Quo se-
mel est imbuta recens 5 seruabit odorem -
Testa diu . E t Virg. Illius aram - Saepe
terrer nostris ab ouilibus imbuet agnus.
GRIAL.
3» De chalcoswaragdf Plinius lib.3 7,
Hom. IV.
cap. 5 . , ex quo legi poterit aereis venis
, praesertim quum apud Isidorum
rient mss^ AREV.
4« Sanguineis punctis obhorret . E x
Plin. c. 8. GRIAL .
Ib, Prasius ita dicitur a porraceo
colore . AREV.
5. De beryllo , eiusque generibus
Plinius lib. 37. cap. 5. AREV.
6. De chrysoberyllo rectius Isidorus
Plinii mentem cepit, quam Solinus,vt
monuit Salmasius Exercit. Plinian. pag.
1103. Verba Plinii sunt : Et sunt paulo
viridiores, sed in aureum colorem exe-
unte fulgore . Solinus vero ait : Languidius
micantes nube aurea circumfunduntur •
AREV.
7. Chrysoprasius. E x eod. c» GR*
1b. Quem quidam beryllor. g. d. E x
c. 5. GRIAL .
L 1