latum . Peplum matronale pallium, ex purpura signatum : cuius fhn«
briae aurei staminis summitate resplendent.
2. Palla est quadrum pallium muliebris vestis , deductum vs-
que ad vestigia , affixis in ordinem gemmis . Et palla dicta asro
You iraAA«v,.id est, a mobilitate, quae est circa finem huiusmodi
indumenti :siue quod rugis vibrantibus sinuata crisp®yir .
3. Stola matronale operimentum, quod cooperto capite,et scapula
a dextro latere in laeuum humerum mittitur. Stola autem
graece vocatur , quod supermittatur .
4. Eadem et ricinium latino nomine appellatum , eo quod di-
midia eius pars retro eiicitur, quod vulgo mauortem dicunt. Vo-
catum autem dicunt mauortem , quasi Martem • Signum enim ma-
ritalis dignitatis, et potestatis in eo e s t. Caput enim mulieris vir
est : inde et super caput mulieris e s t.
5. Amiculum est meretricum pallium lineum . Hoc apud ye-
2. Palla est quadrum pall. Fortasse
e Tertulliano, qui quadrangulum describ
e pallium . Nisi aliena haec esse dica-
mus . Nam Seruius, e quo sunt reliqua,
Aeneid. x i. Palla ( inquit) proprie est
muliebris vestis deducta vsque ad vestigia
: Tibull. Fusa sed ad teneros iutea palla
pedes . GRIAL •
l b . Et palla dicta a^re' too Trdx^uv.Idem
Aeneid. 1. Ferre iubet pallam s. a. q. r.
significat tunicae pallium , quod secundum
Varronem palla dicta est ab irru-
ga tione,et mobilitate, quae est circa fi-
uem huiusmodi vestium . A t idem Varro
in libris de ling. Lat. Palla ( in q uit) quod
palam sit , quemadmodam intusium,
quod intus . GRIAL .
3. Exemplar stolae matrqnalis, vt
hoc loco ablsidoro describitur, cernere
licet in nummo veteri pietatis sic vela-
tae apud Matthaeum Brouerium de Nie-
dec in opere De adorationibus cap. 13.
Terrarius tamen lib. 3. de re vestiaria
cap. 17. deceptum hoc loco Isidorum
contendit: nam stola est potius tunica
ad talos demissa . Hue certe faciunt plu-
rimi veteres scriptores, qui de stola lo-
quuntur . Sed potuit stola esse demissa
ad talos,quamuis caput quoque co.oper
ire t. Vid. cap. praeced. num.3. AREV.
4. Eadem et ricinium • Seru. Aen. 1.
ad illud,gentemque tog.; Ricinius dicitur
ab eo , quod post tergum reiicitur , quod
vulgo mauorte dicitur • De Mauorte v id.
Non. in Ricinio , lsidor. 2. offic. , et An-
notat. in Cassian. GRIAL .
lb. Nonnulli scribunt recinium . Varro
lib. 4. de ling. lat. cap. 30. Antiquis-
simi amictus ricinium i d , quod eo vteban-
tur duplici ab eo , quod dimidiam partem
retrorsum iaciebant, ab RE1IC1END0 RE-
C1N1VM dictum . Pro mauors multi ex-
hibent mafors, aut maphors . Confer Ros-
weydum in Onomastico , vt Ducangium
praeteream . Bottarius tom.2. Rom. sub-
terr. pag.165. suspicatur, tegmen capitis,
quo ’quaedam mulier tab. 165. operitur,
esse mauortem . AREV.
5. Hoc apud veter. Apud romanos
toga meretricum, et deprehensarum v e stis
f u i t ; vid. Herat, interpr. 1. sermon.
satyr. 2. De amiculo amplius quaeren-
dum . GRIAL .
lb . Ad haec Isidori verba Brissonius
Select. Antiquit lib .i. cap. 4. ita censet:
Quod v t ego aliis defectus testimoniis pro
certo ajjirmare non ausim , ita exploratum
habeo , adulterii damnatas vestem mutas-
L I B E R X IX .
ter es matronae in adulterio deprehensae induebantur , vt in tali
amiculo potius , quam in stola polluerent pudicitiam . Erat enim
hoc apud veteres signum meretriciae vestis : nunc in Hispania honestatis.
_ . . ■ *’ , , -
6 . ‘Theristrum palliolum muliebre dictum, quod er •Ssp«, id est,
in aestu , et caumate corpora mulierum protegat, quo vsque hodie
Arabiae , et Mesopotamiae mulieres velantur, quibus in aestu tu-
tissimo teguntur vmbraculo. De quo in Isaia.
7. Anaboladium amictorium lineum feminarum, quo humeri
operiuntur , quod graeci, et latini sindonem vocant.
C A P V T X X V I .
l S , .
De stratu , et reliquis , quae in vsu habentur .
1. iD tragulum vestis est discolor , quod manu artificis diuersa va-
rietate distinguitur . Dictum autem, quod in stratu , et in amictu
aptum sit . De quo Salomon: Stragulatam vestem fecit sibi.
2. Lodices a ludis , id est, theatris vocatas quidam existimant.
Prouerb.
31.22.
s e , depositaque stola , togam sumpsisse.
Nescio , an Isidori sententiam confirmed
quod ait Cicero lib.2. de diuinat. cap.69.
Amicae amictus amiculo • De Thamar legitims
cap. 38. Genes. , quod depositis
viduitatis vestibus , assumpsit theristrum,
et mutato habitu sedit in biuio itineris etc.
AREV.
6. Theristrum . Totus locus e x Hie-
ronym. Is. c. 3 . , qui mutilus est in Gothi-
cis . GRIAL .
Ib. Theristrum exponitur a Polluce
lib-7, cap.13. Tertullianus de pallio c.4.
Qualis ille Hercules in theristro Ompha-
les . In glossis mss., quas inter appendices
editurus sum , ad cap. 38. Genesis,
theristrum dicitur ligatura capitis, vel
sindones. Alia affert Ducangius in Glos-
sario . In primo Toletano codice expri-
muntur verba Isaiae : De quo in Isaia:
Sindones , et vittas , et theristra . AREV.
7. Anaboladium . E x eodem . Ambros.
quoque libro de bened. patriarch, cap.4.
id quod Gen. 4?. apud Lxx. est >
änaboladium leg il , et sanguinem vuae
anaboladium suum • GRIAL .
Ib. De anaboladio, siue anabolagio ,
siue anabolario , idem Ducangius . In ve-
teribus inscriptionibus anabolium aliquan-
do occurrit pro pallio . AREV.
Cap. XXVI. n. 1. Stragulam vest. Sic
Gothici omnes, non stragulatam . GRIAL .
Ib. Censent nonnulli cr itic i, stragu-
lum , vestem stragulam, siue > vt ait Vulgata
, stragulatam non pro amictu apud
veteres scriptores , sed tanturn pro lecti
operimento sumi. Contrarius est Isido-
rus , et quaedam veterum loca satis cla-
re illi fauent. AREV.
2. Ludices. Lodices apud Martini,
in apophoret. Vid. sup. lib. 18. c. 42. de
prostibulis theatri . GRIAL.
Ib. Galnapis ... Isidorus in Regul. cap.
de stratu monach. Monachi stratus erit
storia,et storagulum , pelles delanatae,
galnapis quoque , et facistergium , gemi-
nusque ad.caput puluillus . Videndum et-
imn um Varronis gaunacuma, siue ( vt