
quam vulgo Senticem vrsinam appellant, asperum nimis , et spi—
nosum •
60. Sentix dicta a r/7» ,q u o d est terra inculta: in qua sendees
3 spinaeque nascuntur. M'aiores autem nostri omnem arborem
spinosam veprem dicebant, quod v i prendat.
61. Oleaster dictus,quod sit foliis oliuae similibus, sed latio-
ribus: arbor inculta, atque siluestris : amara, atque infructuosa : cui
insertus oliuae ramus vim mutât radicis, et vertit earn in propriam
qualitatem . Lacryma oleastri arboris duplex est. Alia enim gum-
mi simulât sine vllo qualitatis morsu , alia ammoniaci guttam ex
stillatione collectam 3 ac remordentem .
6 2. Oliua graece eAaios dicitur, ex quo in latinum tractum est,
vt oliua dicatur . Olea autem ipsa arbor est, fructus oliua , succus
oleum. Est autem arbor pacis insigne , cuius fructus diuersis nominibus
appellatur.
63. Orchades oliuae graeca etymologia a similitudine testicu-
lorum vocatae, quos graeci 0^35 vocant.
64. Radiolae, pro eo quod oblongae sunt in modum radiorum .
Paphiae, a Papho insula dictae , vnde prius allatae sunt.
6 5. Lyciniae, eo quod optimum dent lumen . Nam Au%roç lumen
est. Vnde et lychnum nomen accepit, quia aptum est flam-
mis , et luminibus .
66. Pausia, quam corrupte rustici pusiam vocant, viridi oleo,
et suaui apta. Et dicta pausia, quod pauiatur, id est , tundatur,
conditiuam , radium maiorem , salenti-
nam , orchitem . GRIAL .
65. Liciniae . Liciniae meminit Plin•
lib. 15. c. 2. GRIAL •
lb , Grialius in textu lyciniae : in not.
liciniae. Alii editi lychniae . Neque dis-
plicet lectio multorum Vnde et lignum
nomen accepit, quamuis Isidorus cap.6.
num. 25. contrarium docuerit, quod a
ligno est lychnus . AREV.
66. Et dicta pausia . E Seru. GR.
lb . Cap. 49. Prolegom. num.13. obseruaui,
Burrielium* ex pusia deducere
voluisse hispanum nomen bujia , quasi de
lampade loquatur Isidorus , quum sermo
sit de oliua . AREV.
vnde et pauimentum .
60. Sentix dicta a situ . Lusit verbis
Virgilii : Per loca senta situ, Aen.6. GR.
61. Lacryma oleastri. E x Diosc. GR.
62. Olea autem ipsa arb. fruct. oliu.
etc. E Seru. Sed truncis oieae melius .
Georg. 2. GRIAL .
63. Orchades . Orchades etiam legi
in v etustis Virgilii libris , non , v t vulgo,
Orchites, admonuit Pierius . GRIAL.
lb • Orchites rectius esse existimat
Becmanus pag. 902. Isidorus haec ex Ser-
uio sumit ad 2. Georg, v. 86. AREV.
64. Radiolae . Virg. Orchites , et radii
, et amara pausia bacca : Radiolum
vocat Colum. lib. 12. cap. 4 7 ., v t distinguât
( credo ) a radio maiore . De quo
Cato cap.6. In agro cras§o, et caldo oleara
L I B E R XVI I . 341
’A Syria dicta , pro eo quod de Syria est allata,siue quia
nicra est Jcrustumia , eadem et volemis dicta : eoquod ■volam-comb
a t magnitudine, hoc est, mediam manum : vnde et tjm & r ' dre^
„u ls . Quidam autem volemum gallica lingua bonum, e m 0
■ Nal" ’ V t ' T * fue'rit
est arbor, vnde deriuatum fit oleum . Sed quod ex albis fu
oliuis expressum, vocatur hispanum,a graecis o ^ « w appellatum.
Ouod autem ex fuluis,e t irondum mitibus fuerit expressum ,v i r ,
de appellatur. Quod vero ex nimium matuns, commune dicitu .
Ex i?sPad vs urn vitae primum est hispanum , secundum vm d e , tei-
- V “ «lei pars aquosa, ab emergendo dicta, id est,
quod ab oleo se emergat, et faex
vocant, ex latina lingua trahentes
67. Crustumia item , et volema . Py-
rorum genera haec sunt , propterea inter
oleas posita , quod Isidorus ( v t diximus)
Seruii commentariis sine Virgilii carmini-
bus est v su s ■, id illi fraudi saepe fu s t . Qui
Seruii locum inspex erit, id ita esse, fa cile
cornperiet. GRIAL.
lb. Colymbades appellatae. E Pun. ,
Columell., Athen, lacunam facile expleas .
GRIAL .
lb . Ex ipsis Seruii commentariis satis
colligitur, sermonem ipsi esse de pyris.
Virgilii versus 88. lib.2. Georg, e s t, Cru-
stumiis, syriisque pyris , grauibusque volemis
. Verba Seruii: Crustumia pyra sunt
ex parte rubentia , ab oppido Crustumio
nominata . GRAVIBVSQVE VOLEMIS, id
e s t , magnis . Nam et VOLEMA »
quod volam impleat, dicta sunt . Vnde
et INVOLARE dicimus . Fortasse Isidorus
alium secutus fuit, qui oliuas eorum-
dem nominum explicaret. Forcellinus,
qui accuratus alioquin e s t, et magno mihi
vsui esse solet, asserit, Seruium ad
hunc locum addere, volema pyra lingua
gallica bona , et grandia diet . Quod si
e s t , subiungit Forcellinus , non e Latio
vo x est arcesfenda , sed e gallica lingua,
quae eadem olim , ac germanica . In mea
editio ne non inuenio haec Seruii verba.
\
■<W . j!+-
eius sit . Hanc graeci amorgen
vocabulum.
nequeDucangius in volemum alium aucto-
rem pro etymo gallico citat, nisi Papiam
ex nostro Isidoro . Quod inuolare dicatur
a vola , tradit etiam Iso in gloss, ad Pru-
dentium v. 860. Apoth. VOLA - medic-
tas palrnae : inde inuolare dicimus , quia
quidquid inuolamus, in palma recondim
u s. AREV. v , . .
68. Olea est arbor, vnde deriuatio est
oleum . Verba sunt Se ru ii. GRIAL .
lb . Sed quod ex alb. f. o. e. v. hispanum
a graecis op^aV/ov. Plin. lib. 1 1 . c.7.
Omphacion ex olea sdhuc alba expressa;
deterius ex drupa , ita vocatur priusquam
cibo matura s it , iam turn colorem mu-
tans •, differentia , quod hoc viride e s t, il-
lud candidum . Porro de hispano Galenas
lib. 6. de simpl. medicam ; Si oleum
( inquit) gustatum stricti quidpiam prae-
fera t, frigidum censetur, quale e s t, quod
ab Iberia aduehitur, quod spanum, hoc
e s t, bispanicum nominant. Meminit quo-
que hispani olei Aurelianus saepe, v t
lib. 3. tard. c . i . G RIAL .
69. Amurca- ab emergendo. Seru.
Amurca per c scribitur, et per g pro-
nunciatur . GRIAL . . . .
lb . Amurcae vocabulum latim potius
e graeco traxerunt, quim contra . AREV.