4 4 1 E T Y M O L O G I A R VM
autem dicuntur, quae aut vnae sunt , aut plures , quia numeri tantum
pluralis est nomen, vt literae, quae epistolam significat.
C A P V T X IX .
De lignariis.
I. L ig n ar iu s generaliter ligni opifex appellatur . Carpentaria spéciale
nomen est. Carpentum enim solum facit,sicut nauicularius*
quia tantum nauium est fabricator, et artifex.
2. Sarcitector dictus, quod ex multis hinc inde coniunctis ta-
bulis vnum tecti sarciat corpus . Idem et tignarius, quia tectoria
Iignis inducit.
3- Lignum vocatur graeca etymologia, quia incensum in lumen
conuertitur, et in flammam . Vnde ellychnium dicitur,quod lumen
det.
4. Materia inde dicitur omne lignum, quod ex ea aliquid ef-
ficiatur : vel si ad ianuam referas , vel ad statuam materia erit. Ad
aliquid enim semper materia accipienda est, sicut elementa mate-
riam rerum esse dicimus : quia inde ea, quae sunt facta, videmus,
et materia, quasi mater, dicta .
5. îrabes vocatae , quod in transuerso positae vtrosque parie-
tes contineant. Aliud autem sunt tigna,aliud trabes. 'Ligna enim
Verha sunt V irg ilii, adstrueniae etymo-
logiae non satis apt a , sed immigrasse pu-
to e margins . GRIAL .
16. Quia numéro tant. plur. E Sera.
Aen. 2. A t iuris consultas singulari est
•vsus cap. Sit prias. D. d e fu r t ., et Hiero-
nym. in quaest. in Gen. GRIAL .
Cap. XIX. n. 2. Sarcitector . Sic ple-
rique omnes l ib r i , et tongruere videtar
etymologia , neque earn vocem non probat
v ir grauissimus Iacobtis Cuiacius . Vnus
tantum codex Sahnatic. imprimis vetu-
Jtus Arcitector habet, sed de architecte
dixerat cap. 8. GRIAL .
lb . Apud Papiam, Vgutionem, Ioân-
nem de Ianua , et vetera glossaria , quae
pleraque ex Isidoro sumunt, pro sarcitector
legitur etiam sartitcctor , aut sar-
tateetor , quasi » farta tecta , a u t, vt sequiori
aeuo dicebatur, sartatectum . AR.
3- Lignum graeca etymolog.A tV a r -
ro , ab legendo ('inquit ) ligna , quod ea
caduca legebantur in agro , quibus info-
cum vterentur . GRIAL .
lb. Lib. 17. cap. 6. n.25.' hoc ipsum
refertur : vbi edidi etiam ellychnium pro
lychnum , vt habent a lii, aut lycnium , vt
hoc loco^ habet Grialius . AREV.
4. Ex materia hispani retinent vo-
cabulum madera de ligno, vt alibi, opi-
nor, dixi. AREV.
5. Tigna enim iuncta . Festus : Trabs
proprie dicitur duo ligna compacta . GR.
lb. Trabes enim sunt, quum sunt do-
la t . E Seru. Aen. 9. ad v. Has ego Dard.
Sane notandum, trabes , nisi iam caesae
s int, et compositae, non d ic i. GRIAL.
iuncta trabem faciunt . Trabes autem sunt,quum sunt dolatae.
6. Tholus proprie est veluti scutum breue , quod in medio te-
cto est, in quo trabes coeunt . Cuplae vocatae, quod copulent in
se luctantes . Luctantes dicuntur, quod erecti inuicem se teneant
more luctantium . Agrantes . . .
7* Asseres ab asse dicti,quia soli ponuntur , neque coniuncti.
Scindulae, eo quod scindantur, id est, diuidantur. Epigri claui sunt,
quibus lignum ligno adhaeret. Claui autem dicti, quasi chalybi,
quia ex chalybe fiunt, id est, ferro. Chalybs enim ferrum est.
8. Tabulae a veteribus tagulae vocabantur,a tegendo scilicet,
vnde et tegulae . Commissura dicitur tabularum coniunctio . Sectio
6. Thoios . E x eod. Aeneid. item 9.
Suspendiue tholo. Gloss» Tholus rp/?m'p .
GRIAL .
Tb. Cuplae . A L coplae . Cupolam
'cocant hodie itali dimidiam testudinis
partem . Vitruuius hemisphaerium . GR.
lb . Agrantes - A l. agentes, A l . co-
nantes, sed i t a , v t hae voces superiori
sententiae annectqntur , luctantium more
agentes, v e l conantes . Atlantes esse
legendum , deinde lacunam relinqttendam
/existimabat Chacon. Vitruuius enim lib.6.
c. 10. Siqua ( inquit) virili figura signa
mutulos, aut coronas sustinent , nostri
telamones appellant, cuius rationis , quid
ita, aut quare , ex historiis non inue-
niuntur , graeci vero eos atlantes vocant.
Atlas enim historice formatur sustinens
mundum . Haec i l l e ; eius vero rei ra-
tionem ita reddit Seruius Aen. 1. Ennius
d icit, Nilum Melonem vocari , At
lantern vero Telamonem . Priscos enim
iilos romanos , qui graeca verba emendate
enuntiare non possent , pro Atlas
mons proferre solitos Telamon . Nam in
Glossar. sic legitur a.yXa.^0 opo$, vbi forte
scribendum arXas to o“pO? ." GRIAL .
Ib. Tholus dicebatur etiam aedificium
rotundum : de quo vide Ros-weydum in
Onomastico. De cuplis idem fere repe-
tunt Papias, et Ioannes de Ianua . Luctantes
latine vocari solent cantherii,
aut cnpreoli . AREV.
7. Asseres ab asse diet. Ab asso le-
gerim : est enim Nonio assa v o x sola vox
humana , nullo praeterea admixto sono .
Festus aliter : Asseres , quod assideant pa-
rieti, trabibusque . A li i asseres, quasi axe-
res die to s put ant antiqua declinatione
axer axeris, v t puluer puliieris . GR.
lb . Scindulae . Ita quoque apud Ra-
ban urn . Easdem apud alios auc tores scan-
dulas videmus nominari . Mansent for-
tasse incorrupta apud Isidorum v o x . GR.
Ib. Epigri claui sunt . Epiri dicuntur
apud August* lib. 15.~ d e 'c iu it . c. 2 7 .,
vnde haec sumpta puto . Nisi forte ( inquit
) etc. lignum vero ligno per sub-
scudines, epiros , clauos , et gluten bitu-
minis non potest adhaerere, vt fabrica-
retur area, et fortasse vox clauos glossa
est T8 epiros , siue epigros malis legere.
GRIAL.
lb . Qui scandulas scribunt, ab scan-
dendo-deducunt. Stewechio ad Vegetium
de re milit. lib. 2. cap. 23.. placet scri-
ptura scindulaet etymon ab Isidoro pro-
latum . Apud Augustinum , Palladium ,
et Senecam Philosophum alii legunt
epiuros, alii epigros, alii aliter. In Au-
gustini verbis a Grialio citatis epigri a
clauis distinguuntur , vt claui lignei a
clauis ferreis . Gatakerus lib.2. Aduersan
Miscellan. cap. 19. existimat, vtramque
vocem epigri, et epiuri probae notae esse .
Bochartus Char. lib. 1. cap. 38. ad hu-
iusce rei explicationem adhibendus . Vide
etiam Glossarium Isidori cum notis .
AREV.
8. Nam secare sectari, et sequi i
Seru. Aen. 10. Quam quisque secat spem ,
secat ( inquit) sequitur . GRIAL.
Kk k 2