Quum eniin egrédiebantur de ludi prostibulo iuuenes, horum ve-
lamento tegebant caput, et faciem : quia solet erubescere , qui lupanar
intrauerit. Galnapis....
3- Fulcra sunt ornamenta lectorum , dicta , quod in iis fulci-
mur, id est , sustinemur, vel quod toros fulciant, siue caput : quae
reclinatoria vulgus appellat.
4. Ceruicalia autem,eo quod ponantur sub ceruice, vel cu-
bito. Puluillui dictus a puluinari, qui est diuitum lectus. Culcitae
vocatae , quod calcentur, id est, farciantur pluma , siue tomento :
quo molliores, calidioresque sint.
j . Tapéta dicta, quod pedibus primum sternerentur , quasi ta-
pedia . Psila tapéta ex vna parte villosa, quasi simpla . Amphltapa
ex vtraque parte villosa tapéta. Lucilius : Psilae, atque amphitapae
villis ingentibus molles .
alii volunt) gaunace, hue p ertineat. Nam
yctuvuKiv in yethvdrrttv abiisse , non admo-
dum mirer . Sunt autan yavvctKctt ( v t
ait Hesychius ) patree. n 7rspi@o\cc7cL
iTipcpct^Ct . GRIAL .
Ib. In editis Indices , vt respondeat
etymon a iudis . Et apad veteres quidem
0 » et v facile inter se commutabantur .
Sed quum vera scriptura sit lodices , haec
retinenda est , quamuis etymon genui-
tium esse credamus a lu dis . Vox galnapis
, seu galnapes varié modo legitur apud
scriptores medii aeui , et in glossariis ,
galnabis , galbants, galnape, ganape etc.
Originem nonnulli répétant a galbano ,
alii probàbilius a gausape , vel gaunape,
quod est stragulum . A REV.
3. Fulcra sunt. Fulcra spondae lectorum,
quibus fulcimur, ait Seru. Aen.6.
GRIAL .
Ib. Fulcra proprie sunt fulcimenta,
et dici soient de fulcimentis lectorum ,
quae fortasse ornamenta ab Isidoro ap-
pellantur, quia plerumque ornata erant.
Nisi mauis, alia ornamenta lectorum,
quibus etiam fulcimur, ab Isidoro fulcra
vocàri, vti etiam reclinatoria capitis . Pa-
pias : Reclinatorium fulcrum capitis . Ser-
uius fulcra dicit spondas lectorum . Spon-
da proprie est exterior lecti tabula , cui
annectuntur restes, quibus culcita sustinetur
: sed accipitur etiam pro alterutro
lecti latere , ac praecipue pro exteriori,
quo ascenditur . Vide Vossium in Ety-
mol. AREV.
4. Culcitae - quod calcentur . Ita
Varr. lib. 4. GRIAL .
Ib. Puluillus est diminutiuum Pului-
n i . Inter puluinum autem , et puluinar
hoc discrimen assignari so le t, quodp«/-
uiaus priuatorum e s t, puluinar deorum,
aut imperatorum , qui pro diis haberi
volebant. Itaque suspicabar , legendum
a puluinari, qui est Diuorum lectus . Sed
lib. 20. cap. x i . num. 5. reperitur P«/-
uinar lectus diuitum e s t . Melius scribi-
tur culcita , quam culcitra , vt in Grialii
textu erat. AREV.
5 . Sipla tapéta . S. 0. I. , atque, v t ita
legamus , suadet notatio , quasi simpla :
Sed psila malim , et quia amphitapis psila
opponuntur, et quia apud Non. Lucilii
versus ita legitur, Psilae, atque amphitapae
villis ingentibus molles . Nis i si quis
si'bi persuadent 1 Lucilium quo que permutasse
lité ra s, dum romanis auribus tan-
tisper seruit, quod nihil ne cesse e s t . GR.
Ib. Pro sipla-, et siplae, vt in editis legitur
, reposui psila , et psilae : non enim
notatio nominis nos cogit , vt Isidorum
sipla scripsisse credamus . AREV.
6. Mantelia nunc pro operiendis mensis sunt, quae, vt nomen
lpsum indicat 5 olitn tergendis manibus praebebantur . Mappae
conuiuii, et epularum appositarum sunt, quasi manupae, atque ob
id nominatae : cuius diminutiuum mapella cst. Tor alia longae, per-
petuaeque mappae, a toro dictae .
7. Sabanum graecum est . Facitergium , et manitergium a ter-
gendo faciem , vel manus vocatur . Vela dicta, quod obiectu suo in-
teriora domorum velent.
8. Aulaea vela picta,et grandia, quae ideo aulaea dicta sunt,
quod primum in aula Attali regis Asiae, cui successit populus ro-
rnanus, inuenta sunt .
9. Cortinae sunt aulaea, id est, vela de pellibus , qualia in
6. Mantelia - olim terg. man. Seru.
Georg.4. Mantelia , quibus manus tergun-
tur . Varro : Mantelium , quasi manute-
rium . Festus : Mantelia , quod manu tra-
ctentur . GRIAL .
Ib. Mappae, quasi manuppae . Sic Go-
thici libri : vnus ex aliis manupiae , Ra-
banus , manubiae . Quam scripturam do-
ctissimi quidam viri ita amplectebantur,
v t quouis pignore veram esse contender
r en t. Respexisse enim in notatione Isidorum
ad Sancirae maniibias ( sic enim ab
eo appel lari volunt) sordidas illas e con-
uiuiis praedas , quas ridet faceto carmine
Ma r tia lis: Dulci placenta sordidam lin—
git mappam , - Illic et vuae collocantur
ollares , etc. Mihi quidem ob multa non
fit verisimile . Atqui ip sis commentum
placebat. GRIAL .
Ib. Manteliis olim manus in mensa
tergebantur , vt ex Varrone colligitur:
deinde adhibita fuit mappa ad tergendas
in mensa manus , et tunc mantelia pro
operiendis mensis tantum adhibebantur.
Manet apud hispanos vocabulum mante-
les . Grialius in textu edidit quasi manupae
, in not. quasi manuppae. Exempla-
ria vetera variant. Pro mapella alii ha-
bent mappella , alii habent mappulla . Malim
mappula : quo verbo vsus est S.Hie-
ronymus . Toralia circa torum appone-
bantur ornatus gratia: sed et toralia di-
cebantur stragula toro superposita . To-
ralia etiam erant pretlosiores mappae:
4iam tori proprie vocabantur lecti pre-
tiose strati principum hominum , sicut
puluinaria lecti diis strati. Vide Heuman-
num ad Giceron. pro Milon. cap. 17. AR.
7. Sabanum . Vtitur hac voce saepius
Theodorus Priscianus medicus , et Victor,
lib. 3. Ea sabana baiulabat, quibus earn
dudum suscipiens de fonte texerat. GR.
Ib. Sabanum graecum e s t . Hispanum
vetus vocabulum nonnulli credunt: eo
certe nunc hispani vtuntur ad lintea lecti
significanda . Sabanum pro linteo vsur-
pant multi , Palladius, Apicius , Vegetius,
Marcellus Empiricus, Gregorius Magnus,
et alii videndi apud Ducangium . Inter
poemata S. Eugenii Toletani lib.2. carmN.
41. titulus e s t, A d sabana : Omnibus ef-
fe c t is , quae poscit cur a lauacri, - Prae-
tende membris lintea clara tuis . AREV»
8. Aulaea vela pict. Seru. Aen. r.
QuCim venit aulaeis ; aulaeis ( in q uit) ,
velis pictis . GRIAL .
Ib. Ideo aulaea - inuenta sunt. E x
eod. Georg. 3. Purpurea int. t. aulaea . B.
GRIAL .
lb . In aula etc. Id etiam indicat Varro
apud Nonium cap. 14. nura. 4. Alii
vocem aulaea , uoXclIol , antiquiorem Ac-
talo rege esse astruunt. AREV.
9. Cortinae sunt aulaea de pellibus .
Mirum , discessisse a Seruio , qui Aen. 3.
Cortina \ in q u it ) locus , vnde oraculum
ex it, vel quiaApollinis tripus corjo Py-
thonis textus es t, vel quiaibi sunt certa