2 jo E T Y M O L O G I A U V M
io . Fit autem nunc alibi in speluncis , quod liquide colle-
ctum dehinc diffusum in quosdam botros solidatur : fît et in scro-
bibus cauatis, quarum de lateribus decidentes guttae coalescunt :
fit et salis modo ex flagrantissimo sole. Adeo autem constrictae
virtutis est, vt in leonum, et vrsorum ora sparsum , tantam vim
habeat ad stringendum, vt non valeant mordere.
C A P V T I I I .
D e l a p i d i b u s v u l g a r î b u s .
I . 1 - j a p i s a terra , tamquam densior, etiam vulgo discernitur .
Lapis autem dictus , quod laedat pedem . Lapis mobilis est, et
sparsus . S a x a haerent, et a montibus exciduntur . P e t r a graecum
est. S i l e x est durus lapis, eo quod exiliat ignis ab eo dictus.
2. Seopulus a saxo eminenti, quasi a speculando , dictus : siue
a tegumento nauium , àiro t ô tr x a w m . Spelaea graece, spelunca latine
. Est autem rapes cauata .
3. C r e p i d o , extremltas .saxi abrupti : vnde et c r e p i d o vocata ,
quod sit abrupti saxi altitudo . C a u t e s aspera saxa in mari, dictae
a cauendo, quasi cautae . M u r i c e s , petrae in litore, similes murici-
bus viuis, acutissimae , et nauibus perniciosae.
lb. In similitudinem vitrei acin. E x
eod. GRIAL,
Jb. Aeris flos : ex Dioscoride id sum-
ptum notât Salnaasius Exercit. Plin. pag.
1078. AREVALVS .
10. Tantam autem vim . Verba sunt
Plinii ibid. GRIAL .
Jb. Fit et in lateribus cauatis etc.
Salmasius loc. cit. pag. 1159. obseruat,
multo melius id ab Isidoro explicari,
•quam a Plinio . AREV.
Cap. III. n. i . Lapis mobilis e s t . I ta
proculdubia legendum, repugnantib. omnibus
lib r is , non mollis , sequitur enim ,
Saxa haerent. GRIAL •
lb . Cornelius Fronto inter saxum ,
et lapidem sic distinguit : SAXVM naturale
. LAPIS y qui e saxo caesus e s t .
AREV.
2. Seopulus a saxo enim etc. Verba
sunt Seruii Aen. 1. ad illud scopuloq.
infixit acuto . GRIAL .
Ib. Spelunca latine , est autem rupes
cau. Idem- ad illud 9 sub rupe cauata ,
periphrasis est ( inquit ) speluncae . GR.
lb. Siue a tegumento . Animaduertit
I. C. Scaiiger in lib. de plant. > primam
significationem verbi ffx.s7retv esse tege-
re . Griaiius ediderat rupis . Sed com*
munior scriptura est rupes, quamuis in
mss, e in i saepe- commutetur . In hoc
ditfert spelunca a cauerna , quod spelunca
est rupes excauata, cauerna cauum
terrae- vacuum , et obscurum . AREV.
3. Crepido - quod' sit abrupti- saxi
altitudo : verba sunt Seruii' Aen. vo\ ad
illu d , Forte ratis celsi coniurrcra cre-
pidine saxi ; quae praeterea- stquuntur in
editis y non Isidori sunt , sed duty qui
plura,quam oportette Seruio desxripsit.QR.
4. Echo saxum est, quod humanae vocis sonum captans, etiam
verba loquentium imitatur. Echo autem graece, latine imago vo-
catur,eo quod ad vocem respondens alieni efficitur imago sermo-
nis : licet hoc quidem et lbcorum natura eueniat, ac plerurnque
conuallium .
5. Calculus est lapillus terrae admixtus, rotundus, atque duris-
simus,et omni puritate lenissimus. Dictus autem calculus, quod
sine molestia breuitate sui calcetur : cui contrarius est scrupus, lapillus
minutus, et asper: qui si incident in calceamentum, nocet,
et molestia est animo : vnde et animi molestiam dicimus scrupu-
lum : hinc et scrupea saxa, id est, aspera.
6. Cos nomen accepit, quod ferrum ad incidendum acuat :
cotis enim graeco sermone, incisio nominatur. Ex his aliae aqua-
riae sunt : aliae oleo indigent in acuendo ; sed oleum lenem,
aquae aciem acerrimam reddunt .
7. Pumex vocatur, eo quod spumae densitate concretus fiat,
et est aridus, candore paruus: tantamque naturam refrigerandi ha-
bens, vt in vase missus, musta fernere desinant.
8. Rudos artifices appellant lapides contusos, et calci admix-
Ibid. Similis muricib. viuis . Seru.
Aen. 5. ad v. acuto murice remi | Murex
saxi acumen eminens per iranquilli-
tatem : et Nonius . GRIAL .
4. Echo saxum est . Fit quidem in
saxis saepius echo , sed saxum ipsam
diet am nollem . GRIAL .
Ib, Echo autem graece > latine imago
. Non quod »%« graeca v o x , latine
sit imago, si verbum verbo reddas . Sed
quia latini imaginem vocis appellant,
quam graeci vocant . Vir g. Georg.3,
aut vbi concaua pulsu - Saxa sonant,
vocisque offensa résultat imago . Hora-
tius : Redderet laudes tibi Vaticani-Mon-
tis imago, et alibi : Cuius recinit ioco-
sa - Nomen imago: ergo non recte quidam
einetV edidere . GRIAL .
5. Calculus est. Sera. a d v . Du mo-
sis calculus aruis Georg. 2. Calculus est
lapis breuis terrae admixtus . Dictus calculus
, quod sine molestia sui breuitate
calcetur. GRIAL .
Ib. Et omni puri ate lenissimus, ƒ. et
omni parte laeuissimus . Idem inf. lib. 18.
c. 62. Calculi vocati, quod leues sint ,
et rotundi . GRIAL .
Ib. Cui contrarius scrupul. Vid. Seru.
ad , Scrupea tuta lacu , Aen. 6. GRIAL,
Ib. Griaiius in textu edidit cui contrarius
est scrupus -. in not. scrupulus ;
sed retinendum scrupus ex Seruio. AR.
6. Cos . Vid. supr. GRIAL .
Ib. Ex his aliae aq. ere. E x Plin.
lib. 36. c. 22. GRIAL .
Ib. Cotis graeco sermone : Vulcanius
coniicit ttoppet . Alii deducunt ab aV.n',
acies ferri . Griaiius in not. superiorem
locum nescio quern indicat . De oleo in
acuendo ferro vide infra cap.20. AREV.
7. Pumex • E x eod. c.21. GRIAL.
lb . Vt in vase missus : hoc etiam
in lo co , vt in aliis , nominatiuus pro
ablatiuo absoluto ponitur, scilicet missus
pro mis so pumice. AREV.
8. Rudos . Ead. lib. 19. c. 10. Vid.
Vitruu. lib. 7. c. 1 ., et Pallad. lib .i.c .6 .
GRIAL.
I i 2