siue semitae transuersae, quae sunt a latere viae .
12. B i u i u m , quia duplex est via . C o m p i l a , quia plures in ea
competunt viae , quasi triuiae, quatriuiae . A m b i t u s inter vicinorum
aedificia locus, duorum pedum, et semipedis ad circumeundi fa-
cultatem relictus, et ab ambulando dictus .
13. O r b i t a vestigium carri, ab orbe rotae dicta . Porro a c t u s ,
quo pecus agi solet. C l i u o s u m iter , flexuosum. V e s t i g i a sunt pedum
signa, primis plantis express3 : vocata, quod iis viae praecurrentium
inuestigentur, id est, coi
12. Compita . Idem Georg, 2. ad ,
pagos , et compita circum , id e s t, per
quadriuia , quae compita appellants ab
eo , quod multae viae in vnam confluant
. GRIAL .
lb. Ambitus i. v. ae. 1. Festi sunt
verba . Varro lib. 4. Ambitus circumi-
tus , ab eoque x i i . tabular, interprètes
ambitum parietis circumitum esse descri-
bunt. Puto autem , legem his verbis fu is se
conceptam : Ambitus parietis sestertius
pes esto . Volusius Metianus lib. de
ponderibus, Lex etiam ( inquit ) x i i .
tabul. argumento est , in qua duo pedes,
et semis sestertius pes vocatur . GR.
13. Vestigia . Seru. Aen. 1 1 . ad il-
lu d , Vestigia plantis - Institerat : Signa
pedum primis plantis expresserat, nam
haec sunt vestigia , imagines pedum . Il-
lud autem , primis , non aduertit Isido-
rus Virgilii esse , non Se ru ii. Deleuisset
plane : nihil enim ad verbi interpretation
em . GRIAL .
lb . A c tu s , quo pecus agi solet . Supra
num. 4. ex Seruio Grialius dix it,
quod actus duo véhicula ca p it . Sed Isi-
;noscantur.
dorus, grauiores auctores secutus 5viam
astruit esse 9 quae duo véhicula capit,
actum dimidium viae, qui scilicet vnura
täntum vehiculum capit 9 siue duo iu-
menta . Varro lib.4. de ling. lat. cap.4.
Vt quo agebant, ACTIFS , sic quo vehe-
bant, VIAE dictae. Aperta est Pompo-
nii sententia lib. 8. Dig. tit. 1. leg. 13.
S i tarn angusti loci demonstratione fa cta
9 via concessa fu è r i t , v t neque vehiculum
9 neque iumentum ea inire possit,
ITER magis, quam VIA , aut ACTVS ac-
quisitus videbitur . Sed si iumentum ea
duci poterit, non etiam vehiculum, ACTVS
videbitur acquisitus . Alios iureconsul—
tos 9 qui. diuerso modo loquuti sunt 9
non verbi natiuam vim , sed populären»
consuetudinem spectasse probat Forcel-
linus verb, via . Grialius distinxerat,
Cliuosum 9 iter fexuo sum , quasi cliuosum
sit substantiuum : quod non placet . In
primo ms. Tolet. gothico haec est nota
9 vel additio post verbum cognoscan-
tur collocata : Boscionium , borcionium
locus inter duos parietes . Men dose scriptum
est inter duabusparietibus . AREV.
LIBER DECIMVS SEXTVS
De lapidibus , et metallLs.
C A P V T I.
B e P u l u e r i b u s , e t G l e b i s t e r r a e .
M m dictus, quod vi venti pellatur. Tollitur enim eius flatu,
nec resistit: nec stare n o u i t : sicut ait Propheta ■.‘I ’a m q u a m p u l - p saim .i. v.4.
u i s , q u e r n p r o i i c i t v e n t u s a f a c i e t e r r a e .
2. L i m u s vocatus, quod lenis s i t . C o e n u m est vorago lu t i.
C i n i s ex incendio dicitur, ab eo enim f it . F a u i l l a , quod per ignem
effecta sit. Nam pat ignis est.
3. G l e b a , quod globus sit. Pulueris enim collectione compin-
gitur, et in vno glomere adunatur. Terra autem Lgata gleba est,
soluta puluis.
4. L a b i n a , eo quod ambulantibus lapsum inferat, dicta per de-
riuadonem a labe. L u t u m vocatum quidam per antiphrasin putant,
quod non sit mundum: nam omne lotum mundum. est.^
5. V o l u t a b r a appellata, quod ibi a p r i v o l u t e n t u r . V l i g o sordes
Cap. I. n. 1. Pul'iis - quod V- V. pel-
latur • A l. pulsetur . Sed videndum 9 quid
voluerit Plinius, quum lib. 35. cap. 13.
d ix i t , Quis enim satis meretur pessimam
( terrae ) partem 9 ideoque puluerem ap-
pellatum . GRIAL .
Ib. Plinius lib.35. cap.13* pessimam
terrae partem puluerem esse ait, ideoque
puluerem appellari 9 vbi etiam de
Puteano puluere agit . AREVALVS .
2. Limus vocatus , quod leuis sit .
Mirum 9fugisse Isidorum verba Tertullia-
ni in lib. de anima \ Quid aliud limus,
quam liquor opimus ? Illud vero magis
mirum, quum tarn multa huiusmodi apud
grauissimos auctores legantur, quosdam,
qui sibi videntur c a t i, in Isidorum sae-
uir e . GRIAL .
Ibid. Alii limi originem graecam
a*truunt,5 et contra fauillam dictam putant
9 quod foueat ignem . Verum quid
alii dixerint, in re praesertim adeo incerta
9 nostri institut! non est latius per-
sequi . AREV.
3. Gleba quod globus s i t . Non inscite,
ait Becmanus . AREV.
4. A labe: melius a la b i, hoc e s t ,
a labor, laberis . Vtitur hac voce S.Hie-
ronymus : vtuntur a lii, quos Ducangius
excitât verb, lauina : nam ita nonnulli
scribunt, vt deducatur a lauo , lauas .
Lutum ex aliorum sententia sic vocatur
, quia terra lota est, aut aquis soluta,
a graeco Kvmv . AREV.
5. Vligo. Vid. praeced. lib. c. 13.
GRIAL.
Ib. In volutabrum vocis productio
est abrum , quin necesse sit ad apros
referre . Sed Isidorus Seruium expressit
ad Georg.3. v .4 i i . Volutabra loca sunty
in quibus se apri voluunt . At voluunt
se etiam sues. AREV.