c
Ii. I '
i. I
f y .
t
R A R I t E I T - : f c A M E R » II Boek. iif
X X I V . H O O P T D E E L .
T o r c e l U m minores : Bia Isjonka.
en beftaaninveelder-pj^'^^'^i'^/
E kleine Torcellana maken het elfde Hoofdgeflacht
hande foorten, zelfs in fatzoenvan malkander verfchillende doch dewylnsi'i-
r^^rere«-
ze het gemeen tekenvan de Torcellana hebben , zullen wy ze door
kander in dit elfde geflacht begrypen. Zy worden in 't algemeen genaamt
by de Maleijers Condaga, enßia ts;onka> om dat men ze veel gebruikt tot zekerfpel
Tsjonka genaamt, waar in men veele kleine dingen tele in zekere kuiltjes, die m een
dikke Plank uitgeholt itaan : De voornaamfte daaronderzyn , äiewylhoracta, datiS
Boritilukjes noemen, om dat ze zeer wel gelyken naareenborftlluk van een wapen:
in 't gemeen worden xe Cauri of Cauäi genaamt, en beftaan in de volgendevierfoor-
Thoraciumoculatumy Witoogjes, zyn omtrent een^ lid van een vinger lang, met^öy/'.^
eenen breeden en gekartelden kant, daaraanmeneenbreedezwartachtigeplekalseenj..j«w,^
brandmerk ziet; de rüg is vaalgrauw, met veele witte ronde oogjes; de mondiszeerxxxix.
gekartelt, envan binnen lichtrood; Z ommi g e zyn breed alseenborftftuk , 't geen de M««'-
mooiftezyn: Zommige zyn langwerpig , hebben geen uLtfteekende k a n t , en ydele
oogjes. Men noemt ze ook Brandvlekjes. ^
IL rhoraciumßellatum, Sterretjes, zyn wat kleinder dan de voorgaande, aan den^»^^
buik en de zyden lichtbruin, of ros, met wat paars aan de einden; de rüg is bleek wit met kturh.
roffe ofbruinef ter ret jes verfiert, gelyk de fteen y ^mi i j .
I I I . Thoracium vulgare, five Cauricium , gemeene geele C^aörix : hebben de^ö^j^-^
eigentlyke gedaante van een borftituk, aardig met kleine buken verfiert, zeergladen
bleekgeel, z o m t y d s m e t eenen hooggeelen kring op den rüg. aan denbuikwi t , enby
den mond gekartelt, in 't gemeen zoo groot als een nagel van een vinger , of duim^;
doch hoe kleinder hoe fraaijer de bultjesftaan: Deze zyn nu dat vermaarde geld , 't
welk men met fcheepen v d I van He Maldivifche Eilanden afhaalt, en naar Bengale
Siam brengt, om aldaar voor klein geld te dienen; doch daar loopen noch andere ioorten
van kleine Torcellana onder, die men alle Condäga nöemt. füf'^''
Wadaat by d' Arabiers , zyn kleine witte Hoorntjes , uit het geflacht van ^^^^^^^
Venerea^ dewelke men in die landen gebruikt, om de halzenderhonden, end{erge-_J?;2^
•lyke, daarmedeteverfieren, endieikniet andersoordeele te zyn, danCaaWj-. gebruikt.
V a n C W i , oi Cauri fchryft zyn tweedehoofdilukaldus: daar J'f^n^^ji'-
is noch een andere rykdom in de Maldivis, 'fwelkkleineHoorntjeszyn, dik als een ^^ids^^«-
pink, geheelwit, zommige glad en blinkende , die men vifcht tweemaal s'maands,'""'
drie daagennadenieuwe, en drie daagen na de volle Maan, op andere tyden worden die
nietgevonden; 't zyn Vrouwluiden, die ze gaan zoeken aan den zeeftrand, waaromzy
zomtyds tot aanhaarmiddellyftoe in'twatergaan: DezeHoorentjeswordeninzulken^^^^j|.-.
menigte weggevoert naar alle geweften van Indien, datikzomtydsgezienheb3oen4o^/^,^"'>
fcheepen vol met dezelve bevragt. By die van Bengale Vjn ze in zu!k een waarde, dat ze
daar voor gemeen geld gangbaar zyn , hoewel die Natien , Goud , Zilver en andere t^bj^
Metaalen genocg hebben; en dat, 't geen te verwonderen is, de Koningen
Heeren aldaar heelepakhuizen.latenbonwen, om ze te bergen , en ze voor eendeel
van hunncn fcbat houden. De Koopluiden haalen ze alleen om naar Bengale te voeren,
dewyl ze eiders niet gevonden worden. In Camb aja, en andere piaatzen van Indien
, beüaan ze de fchoonfte en zilver en goud, en houden ze voor een groote Rariteit,
ja als of het Edelgefteenten waaren.
IV. Tborachmqiiartum, flechte O a w , zyn kleinder dande voorgaande, ^onder^^^M^'
p 3 bulten,/e/rirD.
Iii.
¡v^i
''Ii