spanning. Ook Mer is ’t een fraai gezigt, over de läge steenen
halustrade längs den heuvelrand. Wij treden bet. buis weer binnen
door een acbterdeur, die naar een’ van zuilengangen om-
ringden en tot een’ bloemtuin aangelegden binnenhof leidt,. De
slaapzalen, de recreatie- en billardzalen, de groote eetzaal, de
kenkens hebben wij gezien. Alleen de theaterzaal hebben wij nog
te bezoeken. Zij ligt in een der bijgebouwen aan het voorplem
en is bestemd tot oefeningen in de voordragt en muziekuitvoe-
ringen. Er is een klein tooneel met beweegbare zij- en achter-
schermen , maar vooral het decoratief der zaaj is smaakvol en goed
gedacht. De voornaamste vakken van wetenschap en kunst, hier
beoefend, zijn in fresco aan de wanden zinnebeeidig voorgesteld,
door den Heilige, die als patroon er van wordt beschouwd en
door twee voorname meesters uit de heidensche oudheid en uit den
nieuwen Christelijken tijd. En daar ook de schilderstukken zeer
goed van uitvoering zijn, maakt dit fraaije zaaltje een’ hoogst
aangenamen indruk.
’t Is een kleine wereld, daar te Rolduc, en er is heel wat
noodig om zooveel monden te voeden! Een groot dienstpersoneel
is er dan ook aan verbonden en allerlei bedrijf wordt er uitge-
oefend, want ook deze kolonie voorziet voor een goed deel in
hare eigene behoeften. Zij heeft haar bakkerij en haar brouwerij,
haar slachters en haar tuinlieden, haar kleermakers en haar
schoenmakers, haar weiden en akkers en moeshoven. Alleen de
vrouw wordt binnen deze muren niet gevonden.
Tijdig genoeg zijn wij aan ’t station te Herzogenrath terug,
om nog een deel van den middag en den avond in Aken door
te brengen. ’t Behoort tot de voordeelen van Yalkenburgs digging
, dat twee zoo belangrijke steden als Aken en L u i k van
daar in körten tijd en met weinig kosten te bereiken zijn. Maar
aangezien noch de keizersstad, noch de bisschopsstad tot onze
Nederlandsche steden worden gerekend, blijven peil en potlood
bij onze bezoeken aldaar in de schede.
PRO MEMORIA. 79
Niet, alzoo, waar wij nog een’ ènkelen togt in den omtrek
van Ma a s t r i c h t ondernemen.
De schoone stad, zoo merkwaardig ook door haar geschiede-
nis, zou zonder twijfel regtmatige aanspraak maken op een meer
uitvoerige behandeling, maar de wandelaar mag niet al te lang
in één gewest vertoeven. „Eiders heen” is de eisch, al is de rijke
stof nog op verre na niet uitgeput. Welnu, de steden moeten
dan den voorrang afstaan aan het platteland ; het meer belangrijke
welligt moet wijken voor het minder merkwaardige, maar
dat ook minder bekend is en toch wel waard is gekend te worden.
Een eenigszins volledige geschiedenis en stedebeschrijving
van Maastricht zou de grenzen van ons bestek ook verre te buiten
en de mate onzer kennis verre te boven gaan. „Pro memoria”
vermelden wij de fraaije nieuwe kerk in de voorstad W ij k —
de schoone brug over de Maas, van waar de stad zieh zoo schil-
derachtig vertoont, met haar talrijke kerken en torens en de
oude gevels op de kaden — de prächtige St. Servaas , met
haar rijk gebeeldhouwd portaal, haar indrukwekkenden klooster-
gang, haar’ zeldzamen reliquienschat, in kostbare en kunstig
bewerkte reliekhouders bewaard, haar menigvuldige kunststuk-
ken van schilder- en beeldhouwwerk — de overoude L. V. k e r k ,
naar men zegt, op de grondslagen van een’ Dianatempel ge-
sticht, met haar’ zonderlingen. voorgevel en haar merkwaardige
crypten. „Pro memoria” de sierlijke Protestantsche St. Jans-
kerk, met haar’ ranken Gothischen toren, die thans met kennis
en zorg wordt gerestaureerd, en de tot een magazijn misbruikte
kerk der Predikheeren, met haar heerlijk maar treurig ver-
waarloosd koor en haar hoogst belangrijke, half uitgewischte
muurschilderingen. „Pro memoria” de oude H e 1 p o o r t met haar
tweetal ronde torens, de eenige poort, die Maastricht nog bezit,
en het overblijfsel der tweede omwalling, den ringmuur van 1229,
het overschot van de eenmaal zoo sterke vestingwerken, door tal
van opvolgende geslachten in steeds wijder kring rondom de stad
gelegd. „Pro memoria” de verzameling van ondheden, waaronder
veleh van Romeinschen oorsprong, aan de Soci é t é h i s t o r i -