voormalig heerenhuis herkenbaar. ’t Is Ankern, tegenwoordig
een bezitting der graven van Re c h t e r e n , in de vorige eeuw
een der eigendommen van den behenden J o a n Derk van der
Capel len. Reeds in 1389 was het bekend als een hoeve der
abdij van Essen, die ook hier te lande tal van goederen bezat.
Naar men ons mededeelt, zou de tamelijk verre wandeling van
Wijhe naar dit huis niet door het vinden van iets inerkwaardigs
worden beloond.
Wij verliezen er dus weinig bij, wanneer wij onzen togt eerst
te Wij he beginnen. Wenschen wij dien met den nieuwen dag
aan te vangen, dan kunnen wij in het eenvoudige, maar nette
logement van Kroe s een voldoend nachtverblijf bekomen. De
oude, vroeger günstig bekende herberg de Brabantsche wagen
ligt aan den dijk. Vöör den tijd der spoorwegen was daar alle
passage van reizigers tusschen Zwolle en Deventer. Thans is zij
te ver van het dorp en vooral van ’t Station verwijderd, oin niet
onder de nieuwe orde van zaken geleden te hebben.
’t Is ook wel te zien, aan welke zijde van het dorp tegenwoordig
de meeste levendigheid heerscht. De groote weg over
den dijk is nagenoeg verlaten, maar in een voor weinige jaren
nog eenzaam en afgelegen gedeelte werden vrij wat nieuwe wonin-
gen gebouwd, sedert daar het Station werd geplaatst. Daar ver-
rees ook de fraaije R. C. kerk, met haar pastorie en een kleine
buurt van aan de kerk behoorende huizen, in wel wat zwaar-
moedigen stijl. Daar wordt een stationskoffiehuis opgetrokken.
Daar werden eenige villa’s gestiebt en een „instituut” gebouwd.
Het houtgewas in de tuinen is nog jong, maar als ’t wat groeijen
wil, dan wordt met der tijd de hoofdtoegang tot het oude dorp
een aaneenschakeling van nette huizen en sierlijke plantsoenen.
Hoog geboomte ontbreekt er nu reeds niet. Rondom het groote
vierkante grasveld, waar voor eeuwen het kasteel der heeren
van Wi jhe heeft gestaan en voor eenige jaren een nieuw ,/slot”
werd gesticht, loopen statige lanen, en eene er van, met kloeke
iepen beplant, leidt ons naar het dorp. Zij loopt regt op een
aanzienlijk buitenverblijf aan en wendt zieh dan längs de rasters
WIJHE.
linksaf, om in de dorpsstraat over te gaan. Het heerenhuis van
het landgoed Wi jhezigt , vóór jaren de günstig bekende kostschool
van mej. A n n a M a r i a Moens , thans het eigendom
van barón van Hoév e l l , ligt in een’ njken en smaakvollen
aanleg met waterwerk, grasperken, bloemen, heesters en we ig
opgaand hout, vlak tegenöver de dorpsstraat, die het nagenoeg
in haar geheel overziet. , 1 .• i .
Zijn de dorpen in Overijsel nagenoeg allen zee'r onregelmatig
gebouwd, zoodat de huizen ordeloos door elkander staan endoor
een menigte van bogtige straatjes en kronkelende steegjes van
elkander zijn gescheiden, W i j h e m a a k t e van ouds een uitzondermg.
Het grootste en voornaamste gedeelte vormde een breede straat,
door linden overschaduwd, en al breidde het zieh in de laatste jaren
vooral naar den kant van het spoorwegstation uit, de kom der
bloeijende plaats is nog altijd hier te vinden. Over t algemeen
zien de woningen der neringdoenden en ambachtslieden er goed
onderhouden uit. Enkele nieuwe gebouwen brengen het hunne
tot sieraad bij. Er.is vrij wat handel in gerookt vleesch en ver-
schillende worstsoorten, alsmede in akkermaalshout, en ook andere
takken van bedrijf, waaronder leerlooijerij en steenbakkenj, geven
er den fabrikanten welvaart, den arbeiders brood. Meer dan een
deftig heerenhuis bewijst, dat de voorspoed er niet vreemd is, en
ongeveer ter helft van de dorpsstraat prijken de zware kastanjes
in den tuin der gastvrije pastorie met hun breede kroonen, die
door hun krachtig groen in de rij der gevels een aangename
afwisseling aanbrengen. - 1 1 1
Een merkwaardig overblijfsel uit den ouden tijd is de kerk,
schuin tegenöver de pastorie op een met linden omkranste hoogte
gelegen. ,
Wordt de naam van Wi jhe reeds in het jaar 1138 genoemd,
een gedeelte der kerk is waarschijnlijk van niet veel jonger dagteekening.
Zij heeft in den loop der jaren een’ vreemden vorm
verkregen door allerlei uitbouwsels, die ten deele onvoltooide
vergrootingen schijnen. Van de dorpsstraat gezien vertoont zij een
drietal kooren, waarvan een van duifsteen is opgemetseld, maar