2 7 2 DE TOREN VAN DEVER.
keuken en de balklagen der gaanderij zijn nog op den rnuur te
herkennen en de witkalk wijst duidelijk aan, hoever de toren in
het huis mschoot. Als ’t ons gelukt is, over het, smalle strookje
grond bij een der openingen, die op de hoogte der gracht uit-
komen, te geräken, dan treden wij in een’ grooten gewelfden
kelder met dikke muren, waaruit een uitgesleten steenen trap
m den rnuur, even als bij de Teylinger ruine, naar de verdie-
pmg daarboven leidt, Even als in dien bouwval zijn ook hier
zoldenngen en dak verdwenen. Het blijkt uit overgebleven con-
soles, dat de tweede.verdieping, waartoe men ook längs een’ trap
m den muur opklimt, eertijds overwelfd is geweest. Tegen de
achterzijde van den toren zijn de schoorsteenen aangebragt, en
de diepe vensternissen, de vriendelijkste landschapjes omlijstend ,
geven ons gelegenheid, het optemerken, dat het muurwerk niet
minder dan 2i M. dik is.
Het gesloopte huis dagteekende vermoedelijk uit de 17^ eeuw.
De toren is stellig veel ouder en naar zijn’ halfronden, vorm te
oordeelen zou gegist mögen worden, dat hij oorspronkelijk met
de platte zijde aan een ander gebouw moet zijn verbonden geweest
— als hij ten minste niet- van den beginne af alleen heeft
gestaan, — maar dat hij zeker er niet op was aangelegd, om zijn
ronding binnen eenig getimmerte te verbergen. Welligt zou naauw-
keung onderzoek van het er achter liggend terrein eenig licht
kunneh geven.
In de ringsloot van den tegenwoordigen L i s s e r pol de r
moet, bij t bedijken van den voormaligen L i s s e r poel , het
fundament van een’ achtkanten toren van zeer groote moppen
zijn gevonden. Men hield het voor een overblijfsel van het oude
huis Deve r , dat door het water bleek te zijn verwoest. Van
zijn geschiedenis is overigens weinig bekend. Onder de edelen
die den graaf van Holland in 1315 dienden, komt ook G h e r i t
Ever of de Ever voor. In vereeniging met Jan.van Sasse-
nem en Jan van der Mien bragt hij 107 gewapenden met zieh.
R e yme r Dever , Heer Gerri tszoon en Ge r r i t die E v e r t
Janszoon worden in 1350 genoemd onder de vijanden, tegen
d e m o d e r n e t r e k s c h u i t . 2 7 3
wie hertog Wil l em en zijn partijgenooten zieh verbonden. Vermoedelijk
hebben die heeren hier te huis behoord.
Dever is ook bekend geweest onder den naam van h e t hui s
te Lisse. Vau M a th en e sse ’s, de Wa e l ’s van Vr o n e s t e i n
en H e e r m a n ’ s is het langen tijd de woonplaats geweest. Thans is
’t in handen van den in Muns t e r gevestigden baron von Heere-
mans, die, naar den naam te oordeelen, wel van de oude be-
zitters kan afstammen.
De nieuwe stoomtram, wier rails naast den straatweg zijn
gelegd, doorloopt een bekoorlijke landstreek en verbindt fraaije
dorpen. Trotsche natuurtooneelen, die door hun verheven majesteit
indruk maken, zal niemand hier verwachten. Maar de scHoon-
heid van het rüstige landschap, van vlijtig bewerkte en zorg-
vuldig onderhouden akkers, de verscheidenheid van weide en
bouwland ' bosch en duingrond, breede vaarten en plassen,
tintelend in het zonlicht, het veelsoortig houtgewas längs den
weg, wilgen en elzen, eiken en esschen , doorn- en beukenhagen ,
deftige buitengoederen, welvarende hofsteden, merkwaardige
bouwval]en, rijke dorpen, vriendelijke tafereeltjes eil afwisselende
vergezigten — die schoonheid is hier in ruime mate te genieten.
De tramlijnen hebben ook dit boven de spoorbaan voor, dat zij
weinig aan het landschap bederven. Slechts hier en daar längs
den straatweg, waar een hooge brug over een vaart moest worden
gelegd, was het noodig, den grond tot een soort van dijkje
te verhoogen, maar in den regel belemmert de „moderne trekschuit,”
zoo als een geestig schrijver den tramwagen heeft genoemd,
het uitzigt niet. Dienst hebben wij op dezen voorjaars-
togt. er nog niet van, maar ook geen’ last. Voor de bewoners
der bloeijende dorpen zal hij een zeer gewenscht vervoermiddel
zijn en menigeen zal hij gelegenheid geven tot een bezoek aan
een oord, dat ten volle bij landgenoot en vreemde bekend verdient
te wezen.