de soefi zieh, overeenkomstig zijn strenge levenswijze, in wol kleedt.) Het soeflsme
is geen philosophisch stelsel, geen. religieuse sekte, maar een wijze van leven in
volmaakte zuiverheid. Het is een mysticisme, leidende tot het opgaan in God, met
geheele vernietiging van het ik. Door een eombinatie van bidden, waken, vasten,
penitenties enz. wordt de soefi tot den echten toestand van heiligheid gebracht, die
dikwijls in geestvervoering bestaat. Ieder stichter. van een mystieke orde heeft zijn
eigen „weg”, welke den leden ter bewandeling voor het bepaalde doel is aangewezen.
In den grond der zaak komen die, alle .overeen, doch in bijzonderheden bestaan er
afwijkingen op punten van ondergeschikten aard. Eerst langzamerhand komt ieder
lid tot bewandeling van dien weg in vollen zin; daartoe moeten vele oefeningen
voorafgaan, en de adept heeft aldus vele graden te doorloopen, alvorens hij den
hoogsten trap van het mystieke leven bereikt heeft. De meerderheid der ordebroeders
bereikt nimmer dien hoogsten trap.
Een der eerste plichten, welke den ordebroeder opgelegd wordt, na een voorafgaande
beproeving te hebben ondergaan, bestaande in vasten, waken enz., is de eed van
gehoorzaamheid en trouw aan een geestelijken leidsman. De ingewijde doet afstand
van alles, wat hem tot een redelijk, zelfdenkend wezen stempelt, van het initiatief,
de gedachte en den vrijen wil, en wordt aldus een blind werktuig in de hand van
het fanatisme. „Mijn zoon,” zegt de Scheik, „gehoorzaam uw geestelijken meester en
al wat hij u zegt, want het is God, die in hem spreekt. Ilern ontrouw worden of
ongehoorzaamheid betoonen, doet u blootstellen aan den toorn Gods. Vergeet niet, dat
gij een slaaf zijt en niets moogt doen zonder het bevel van den meester.” Dergelijke
stelregels van gehoorzaamheid worden den broeders ingeprent en die moeten zij volgen.
Bij die organisatie van stipte gehoorzaamheid en onderworpenheid aan den wil
van den leider, vormen de broederschappen der Mohammedanen mächtige lichamen,
die veel invloed kunnen uitoefenen en bij eventueelen strijd tegen wereldsohe machten
een groote moreele en materieele Een der eerste zaken, waarvoor kdrea cshtitc hontetrw ivkakne leeenn. mystieke orde heeft te zorgen,
is het vaststellen van zijn geestelijken stamboom, waardoor hij het bewijs levert,
dat zijn onderwijs in rechte lijn van God en de profeten afstamt. De Ärabieren
noemen zoo’n genealogische lijst „silsilah”, d. i. ketting. Is hij daarmede gereed,
dan kiest hij zijn „dikir” of „wird” d. i. een formule of kort gebed, hetwelk het
specifieke merk is van zijn orde en haar van de andere scheidt. In den regel bestaat
de „dikir” uit een Koranvers of een fragment daarvan. Als de leden van het
genootschap bijeenkomen onder leiding van den biechtvader, wordt daaraan een
godsdienstoefening vastgeknoopt, en worden ook verhalen of stukken gewijde poezie
gereeiteerd, vergezeld van fluit of tamboerijn. In Centraal-Azie, Syrie en Turkije
worden dergelijke reunie’s gehouden in kloostergebouwen, bedehuizen of scholen der
broederschap. In den Indischen Archipel zijn de moskee, de langgar, daarvoor de
aangewezen plaatsen. Op dergelijke bijeenkomsten worden soms zaken behandeld,
die politieke bedoeling hebben; de voorbereiding van den Tjilegon-opstand in Bantam
in H1o8e8 8d, ikswchiijjlns t dailtd gaeasrc theie dhte,b bveanlt npileata ttse gzeehgagde.n ; doch ’t is een middel, dat gebrui,kt is.
Van de vele mystieke Islamietische genootschappen is dat der Quadirija’s, aldus
genoemd naar den stichter Sidi Abdal-Quader-al-Djelani, een der meest verbreide:
het bekleedt de eerste plaats. Het aantal zijner leden in Afrika en Azie moet zeer
talrijk zijn. In Nederlandsch-Indie is voor het eerst in 1872 door Scheik Abdoel-
Karim in de residentie Bantam propaganda gemaakt voor dat genootschap. Voor
dien tijd waren hier de broederschappen Refaija, Akmalija en Samanija bekend, doch
dezDee zidjne vdootioer edeerrs tgQeunaodeimridjae, gzeohoeaells ozvee rvinle ugInedldi.e betracht wordt, heeft voor het
„dikirren” 27 hoofdstukken. De „dikir”, welke na elk gebed plaats heeft, behoort,
volgens den stichter der . orde, telkenmale 165 keeren te worden gereeiteerd. Dit is
in de praktijk wel wat lästig, en daarom is bepaald, dat de „dikir” van de
broederschap der Naqschabendija mag worden opgedreund. Dit moet wel is waar
25000 (vijf en twintigduizend) maal per dag geschieden, doch men heeft het voordeel,
daarbij niet aan tijd en plaats gebonden te. zijn, zoodat men den geheelen dag kan
nemen, om de sacramenteele formule op te dreunen. Dat er met dit' cijfer ontzaglijk
gesDme okbkreoledd ezraslc hwaopr ddene,r iNs anqisect hoanbwenadairjsac,h iijnn li1j3k2. 0 gesticht, behoort eveneens tot een
der voornaamste mystieke orden van den Islam. Het is een Perzische orde, die
haar leden bovenal in Azie telt. Centraal-Azie is haar brandpunt. Het aantal dier
broederschappen en orden is zeer groot. Van belang is het, hier nog te noemen de
orde der Senussi, welke in den laatsten tijd bovenal militant optreedt tegenover
de Christenen en die tot leuze heeft gehad: „Christenen en Türken, ik zal ze met
een slag verpletteren”, een leus, die gewijzigd is, nadat de Sultan weer het hoofd
van het pan-islamisme werd. Het tegenwoordig hoofd dier broederschap beschouwt
zieh als de wäre Mahdi en zetelde eenigen tijd als overwinnaar te Chartum; te
Mekka had de orde een geheel onafhankelijk vertegenwoordiger. De orde der
Senussi is voortgekomen uit de orde der Quadirija’s. Zij heeft zieh van deze
afgescheiden, doordien na den dood van den overste Ahmed Ihn Idris in 1833 de
leden zieh verdeelden en een deel Mohammed Ibn A li el-Senussi tot overste kozen.
Naar dezen werd de in Afrika thans ver verbreide Senussi-orde genoemd; zij stelde
zieh de zuivering van den Islam van vreemde invloeden en bestrijding der Christelijke
heerschappij in Noord-Afrika ten doel. Deze orde heeft rijke inkomsten, en haar
middelpunt is Dscharabud of Dschaghbub, een oase in de Sahara ten zuiden van
Cyrenaica. De vereenigingspunten der orde waren echter ver verbreid. Na den dood
vanD oodre n haeaerr stuenlt rao-voertrhstoed oixne 1l8e5e9rs tewlleinrdg ezni jnh ezeofotn zSiji die eMn ahbdui itaelnsg eowveornseten baenanohemandg.
veDrker eggeehne, imdiee ggeenwoiocthsct hianp pdeen sncehmaael nl esgtte.eds grooter omvang aan: zij wedijveren met