3.8 DE BRUIDSKOOP. SCHAKING.
Islam op Java bekend was; de gesehenken, bestaande uit vruchten, ringen, klee-
deren enz., aan den vader van het meisje gezonden, zijn daarvan nog sporen. Die
gesehenken worden nog herhaald; ja, zelfs vindt men op vele plaatsen dat de bloedverwanten van den bruidegom gesehenken zenden aan dhee vt ehrpoloifcdh tidngat
voenrmmiödgdeenll,i jke n bsoovmens inh ebnu ffgeelps labaetsstta ainsd, e.gesehenken, verschillend in waarde naar het
De gewoonte, dat de bruidegom bij het huwelijk aan de verwanten zij ner bruid
een zekere som gelds, bruidschat of huwelijksgift, moet geven, is algemeen verbreid
in den Archipel en.eveneens in de overige werelddeelen. De grootte van den bruid-
sehat verschilt veel bij de onderscheiden volken en ook naar gelang van rang en
stand. Bij de Timoreezen bedraagtde bruidschat voor vorstendochters versehillende
goederen ter waarde van f 890 a f 940, terwijl voor een dochter van een gewoon
man ± f 113 bedöngen wordt. Bij de Maleiers van Palembang, Benkoelen en bij
de Lampongers verschilt hij van f 100—f 2000. Weduwen zijn in versehillende
streken goedkooper dan jonge meisjes.
De bruidschat wordt. in den regel
betaald bij de voltrekking van het
huwelijk, en dit wordt niet als wettig
voltrokken geacht, zoolang hij niet ge-
heel is aangezuiverd. Bij de Maleische
bevolking van Palembang. draagt de
bruidschat meer dan elders het karakter
van een losmaking der vrouw van haar
verwanten; is die betaald, dan is het
meisje vrij van haar familie.
Bij de volken van den Indischen
Archipel vindt men nog de gewoonte,
het huwelijk door schaking te doen plaats
hebben, hetzij in werkelijkheid of enkel
maar voor den vorm. In het laatste
gmeovnaile nb edheoso rhtu wheelti jkscs.haken tot de cere-
Waar werkelijk schaking plaats heeft,
brengt deze daad den huwelijksband tot
stand, zonder dat de ouders het recht
hebben, daarover het veto uit te spreken.
Zoo komt het in den meest zuiveren
vorm voor op Bali. Daar geschiedt het
schaken met voorweten der ouders, doch
soms . ook zonder hun voorweten en als
een feitelijke roof tegen den zin van
het meisje, waar bij de schaker zorgen
dorpsgenoot bereikt te hebben, voor men hemno ehte,e fdt ea chwteornvionlgg dv. anIs ddeizt enla aotsft eg ehneemn
gelukt, dan behoeft hij geen vervolging meer te vreezen en door het betalen van
boete alleen komt hij m het ongestoord bezit van de geschaakte vrouw. Zoolang
mj echter de boete niet voldaan heeft, moet hij oppassen, zijn schuilhoek binnen een
hmeababnedn , mheetm t et ev edrolaotdeenn,. daar de bloedverwanten der geroofde alsdan het recht zouden
Dit schaken tegen den zin komt alleen voor op Bali. Op de Ambonsehe eilanden
gaat aan leder huwelijk een schaking vooraf, waarbij het meisje den jongen vrijwillig
naloopt, doch de schaker moet den bruidschat in de bedstede van de beminde
aphterlaten, om den toorn der verwanten te stillen. Een paar dagen later begeeft hij
zieh naar de woning der familie, om vergiffenis te vragen, en daarmede zijn de
tormaliteiten afgeloopen. Bij somrmge Papoea-stammen vluchten de jongen en het
meisje, als zij het eens zijn geworden, gezamenlijk het bosch in, en daarna bespreken
de ouders het huwelijk, stellen den bruidschat vast, enz. Ook bij de Bataks komt
schaking voor, doch ovengens op Sumatra niet veel; zij heeft daar, evenals bij
LIEFDESVERKLARING. HUWELIJKSPLECHTIGHEDEN. ECHTSCHEIDING. 39
de Dajaks, plaats, als het niet zeker is, dat de ouders hun toestemming zullen geven.
alsD goeowr edtatitg dv eegle avcehrtb. reide gebruik der schaking is zij in de adat ofhet gewoonterecht
$ p *
De ceremonien bij de liefdesverklaring en de huwelijksvoltrekking zijn verschillend
bij de onderscheidene volken van den Archipel. Van eenige wordt vermeld, dat de
huwelijken zonder plechtigheden plaats vinden, o. a. van de Orang Benoewa van
duietnz onRdieoruinwg-.Lingga Archipel en van de Papoea’s der Astrolabe-baai. Doch dit is
Bij de liefdesverklaring speelt de sirihpruim een gewichtige rol. Als de Alfoer van
de Minahasa een meisje wil vragen,1 zendt hij haar een klaargemaakte sirihpruim;
wordt die aangenomen, dan is dit een bevestigend teeken; weigert zij die, dan is dit
een teeken van afwijzing. Is het meisje genegen, om de vrouw van den aanvrager
te worden, dan zendt zij hem de pinang of betelnoot toebereid terug. ,
Bij de Lampongers komen de jongens en meisjes des avonds dikwijls bijeen, om te
kpeliumveenletnje, s, ehn eth ibeergbiinj mvaank ehna rztiej likjkeen ntiose; goepn ezgienngheenidde. n toon maken zij elkander com-
Als op Bali het huwelijk door den priester is ingezegend, neemt de bruid een
greep rijst, welke haar tot dit doel op een pinangblad wordt aangeboden, en stopt
die in den mond van den bruidegom, die wederkeerig hetzelfde doet. Bij de Alfoeren
van de Minahasa eten bruidegom en bruid als trouwplechtigheid gemeenschappelijk
een weinig rijst en een stukje spek en drinken palmwijn; dit alles wordt door
den priester overhandigd. Gemeenschappelijk eten komt als huwelijksplechtigheid
veel voor; bij sommige volken van den Archipel wordt een gemeenschappelijke
sAirlfioheprreuni mo p gBeboeruroike.t of gemeenschappelijk een cigarette gerookt; zoo o. a. bij de
Bij de Javanen zijn .de huwelijksplechtigheden vele. Zoo . is het o. a. gebruik,
dat de bruid ten teeken van eerbied voor haar bruidegom hem de voeten
wascht. De huwelijken der aanzienlijken hebben met veel praal en vertooning
plaats; hij huwelijken van prinsen en prinsessen worden groote optochten
gehouden van Soldaten, lijftrawanten, gewapend met pijl en boog, muzikanten,
wajang-vertooners enz. Ook bij de Maleiers der Padangsche Bo.venlanden komen
dmeertg eolinjtkber ekoepnto.chten hij huwelijken voor. Feestmaaltijden mögen bij de bruiloften
’ Ü1 . -
De huwelijksband in de Mohammedaansche landen is niet sterk, zeiden wij reeds
vvarone gheert M(zioeh admemele dIaIa npsacgh. e4 6le)v. enD. e losheid der huwelijksvereeniging is een kenmerk
Trots alle voorzorgen, om een goede echtgenoote te verkrijgen, is daardoor toch
het huwelijk der Javanen niet altijd duurzaam, wanneer het blijkt, dat man en
vrouw met bij elkander passen. Dagelijksch gekrakeel is het begin, en als andere
mtamet,i hdelaend evno lgdti te ro nntideet kzkeeind,e n treacchhttsecnh eizdiijn gd.e oneenigheid bij te leggen. Gelukt dit
^Volgens het Mohammedaansche recht kan een huwelijk . ontbonden worden:
echi tschheriddienng. dood, 2° door afval van den Mohammedaanschen godsdienst, 3° door
De ontbinding des huwelijks door echtscheiding is vierderlei: 1° als de vrouw haar
vrijneid terugkoopt tegen betaling van een schadevergoeding aan den man voor haar
verlies; 2 als de vrouw door den rechter gescheiden verklaard wordt, op grond dat
ae man zijn verplichtingen niet nakomt; 3° als de man zijn vrouw wegzendt en van
noavaerr zvijenr dverroeu wv eurpitlsicphretienkgte.n te zijnen opzichte ontslaat; 4° als de man den vloek
Ook de vrouw kan echtscheiding aan vragen: 1° bij niet uitbetaling van de maskawin,
f ® d® man aangenomen heeft, die prompt te voldoen; 2° bij het niet verstrekken
1 ßßoorlijk onderhoud en kleeding; 3° bij verwaarloozing der plichten van den
man gedurende den bijslaap, waarop de vrouw recht heeft; 4° bij krankzinnigheid of