
1 51- Arithmetic* namque est definitio,per quam numerorum
omn.um ratio ,vel ordo consisdt. Geometda est disciplina magnitu
d e s , et figurarum , notis, lmeamentisque propriis distincta , vel
fonms. Dicta autem geometria a dimensione terrae, per quam vnius-
' erm,n., de,i” “ “ k [U- Hanc primum aegyptii imiene-
f l l ” fCeT k te terminorum terrae , quos Nilus inundationis
temjioie confundebat. Munca est ars spectabilis voce, vel gestu , ha-
bens in se numerorum , ac soni certain dimensionem cum scientia
peifectae modulation«. Haec constat ex tribus modis, id est, so-
no , verbis 3 et numens.
r * 52\ Astrono™ia est lex astrorum. AstrologU est ratio, quae
conuersionem caeli, et signorum définit , potestatesque , et onus '
a t Z T : Ct 0CCaSUS,’ ,H3nC mathematid «quuntur^Meckanica est
quaedam pemia, vel doctnna, ad quam subtiliter fabricas omnium
rerum concurrere dicunt . Medicina- est scientia curationum , ad
temperamentum corporis , vel salutem inuenta . E quibus quidem
ommbus quaedam rehgioni conueniunt, quaedam vero longe mo”
dis omnibus aliéna sunt. 5
1 5 3 ' Digestis generibus,siue differentiis Physicae m is , nunc
partes Xogrcex exequamur. Constat autem ex Dialectic ,e t Rheto-
nca . Dialectica est ratio ,_siue régula disputandi, intellectum mentis
acuens, veraque a falsis distinguens. Rhetorica est ratio dicen-
d i , lunsperitorum scientia, quam oratores sequuntur . Hac , vt aui-
dam aitjsicut- ferrum veneno/sententia armatur eloquio .
I J 4- Post Logicam sequitur Ethica, quae ad institution«!! per-
tmet morum. Haec enim bene viuendi magistra est, d iu iZ rq u e
F J Î Ï Ï " principales virtutes, Prudentiam scilicet, atque lustitiam ,
Fortitudinem, et Tcmperantiam . Prudentia est agnitio verae fider
et scientia Scnpturarum, in qua intueri oportet illud trimodum in-
elhgentiae genus Quorum primum est, per quod quaedam accipiuntur
histonahter sine vlla figura, vt sunt decern praecepta : secundum
e s t ,per quod quaedam in Scripturis permixto iure acci-
f Z I T t tam S.,CUndumfidcm rerl,m gestarum, quam etiam iuxta
f S !n t dphnte eCtT ’ SICUt Î S an ’luennt : dehinc quod tropice duo Tes teatm Aegnatar f• igPurriemnutmur .q ^ d vere
s JJU Tmium genus est , quod tantum spiritualité!- acci-
pitur, sicut de Canticis Canticorum . Quae si iuxta sonum.verborum,
vel efficientiam operis sentiatur , corporalis magis luxuria
, quam virtus sacramentorum accipitur .
15 6 . Definito Prudentiae genere, nunc partes lustitiae subii-
ciamus, cuius primum est, Deum timere , religionem venerari, honorem
referre parentibus,patriam diligere, cunctis prodesse , noce-
re nulli, fraterna charitatis vincula amplecti, pericula aliena susci-
pere, opem ferre miseris, boni accepti vicissitudinem rependere ,
aequitatem in iudiciis conseruare.
15 7 . Fortitude est animi magnitudo , atque gloria bellicae virtues
, contemptus honorum,et diuitiarum. Haec aduersis aut pa-
tienter cedit,aut fortiter resistit, nullis emollitur illecebris,aduersis
non frangitur, non eleuatur secundis, inuicta est ad labores}/
fortis ad pericula, pecuniam negligit, auaridam fugit , contra im-
probos animum ad pericula praeparat, molestiis nullis cedit, glo-
riae cauet appetitus.
158 . Temperantia est modus vitae in omni verbo , vel opere.
Haec verecundiae comes est, humilitatisregulam custodit, tranquilli-
tatem animi seruat, continentiam, et castitatem amplectitur , fouet
decus, et honestatem , restringit ratione appetitum, iram comprimit,
nec rependit contumeliam. Sed ex his prudentia agnitione veri
delectatur: iustitia dilectionem Dei, et proximi seruat ifortitudo vim
virtutis habet, metumque mortis contemnit: temperantia affectiones
carnis moderatur, et restinguit appetitum. Prima credit, etintelligit:
secunda diligit: tertia appetitum cohibet: quarta modum imponit.
X L.
De distinctionibus quatuor vitiorum.
159 . Contra haec tarnen quatuor virtutum genera totidem vi-
tia philosophi opposita dicunt: Metum , et Gaudium, Cupiditatem, et
Dolorem . Nos autem haec ipsa non perfecta vitia, sed media nun-
cupamus, eo quod propter diuersitatem morum ad vtrumque pa-
rata sunt, et modo ad bonum,modo ad malum pro arbitrii vo-
luntate vertuntur . Sic enim nonnullae male vsae virtutes ex se
159. Virgilius lib. 6. Aeneid. v.733. dentque . Verbutn vtantur passiua signi*
Hiue metuunt, cupiuntque, dolent, gaa- ficatione adhibetur . AREV.