6. Sed hi omnes, praeter librum lob , Regum sequuntur historiam
, deinceps iudaeorum annales suis quibusque teraporibus
persequuntur, continentes tristia , siue laeta ,.quae post excidium
Ierusalein iudaico populo acciderunt.
7 * Ex quibus quidem Tobiae, Iudith, et Machabaeorum he-
braei non recipiunt. Ecclesia tarnen eosdetn inter canonicas scri-
pturas enumerat.
S. Occurrunt dehinc Prophetae, in quibus est Psalmorum liber
vnus, et Salomonis libri très, Prouerbiorum scilicet, Ecclesiastes ,
et Cantica Canticorum. Duo quoque ill! egregii, et sanctae insti-
■ tutiomones
vno libro comprehendant , quod
forte Isidorus in Etymologiis sequutus est,
apocryphi tamen Esdrae non très lib r i,
sed duo tantum Sunt. MARIANA .
lb . In nonnullis mss. deest duo post
Machabaeorum lib r i . De verbis Etymo-
logiaruta , quae corrupta censet Mariana,
nonnihil suo loco annotaui ad lib. 6.
cap. 2. num. 28. Cum eo capite Isidore
, ac notis initium hoc Prooemiorum
confèrri debec . De numéro vero , et
auctoribus librorum sacrae scripturae
passim Interprètes. AREV.
6. Sed hi omnes , praeter librum lob,
Regum sequuntur historiam . August,
loco citato sic ait : Sicut est lo b , et
Tobias, et Esther, et Iudith , et Machabaeorum
libri duo , et Esdrae duo , qui
magis subsequi videntur ordinatam illam
historiam vsque ad regnorum, vel Para-
lipomenon terminatam . Quod August,
de Esdrae libris intellexit , adnecti Regum,
et Paralipomenon lib ris , Isidorus ad
Tobiam, Esther, Iud ith, Esdrae, et Machabaeorum
libros extendit : vnde locus
subobscurus rcdditur, quod , v t alii libri
omittantur , de Tobia praesertim nescio
quomodo possit intelligi, quum constet,
tempore Salmanasar, et Senacherib eius
f i li i, ante euersam lerosolymam in Assyria
vixissc . Nisi forte Isidorus Regum
sequi historiam eos omnes libros credi-
dit : quod post omnes , aut post aliquot
Reges, res in iis libris explicatae con-
tigerin t. Parra iudaeorum annales, Io-
sephi historiam , aliosque hebrdeorum de
rebus suit libros intelligit, vnde Seder,
kolam , hoc e s t , hebraeorum Chronicon
ante quadringentos amplius annos confia-
tum e s t . - lb. Persequuntur . al. prose-
quuntur . - Acciderunt. al. accesserunt,
MARIANA .
8. Qui dum dicantur a Iesu filio Si-
rach editi. Codex D. Laurentii pro dum
dicantur leg it, dum sint. luxta vtram-
que lectionem ( quod frequent in Isido-
ro est ) particula dum pro quum acci-
fitter , quod veteribus etiam vsitatum
f u i t , v t in ilia verba Aeneidos 1.
Quum venit, aulaeis iam se Regina
superbis
Aurea composuit sponda, mediam-
que locauit.
Seruius a i t : Sane sciendum, quum, et dum
malo errore a romanis esse confusa.
Quod vero Sapientiam, et Ecclesiasticum
Iesu filio Sirach tribuit: et idem itjferius
repetit, ex August, desumpsit 2. de doctr,
Christian, cap. 8. vbi a i t : Nam illi duo
libri, vnus, qui Sapientia , et alius, qui
Ecclesiasticus inscribitur , de quadam si-
militudine Salomonis esse dicuntur. Nam
Iesus filius Sirach eos scripsisse constan-
tissime perhibetur; vnde et ex eiusdem
August, verbis lib. iy . de Ciuit. Dei c .10 .
intelligitur proximis verbis legendum,
propter quamdam eloquii similitudinem ,
non autem propter grandem eloquii si-
miiitudinem , v t duo chartacei hispalen-
ses legebant . Verum non animaduertit
Isidorus , Aug. 1 . retract, c. 4. earn opi-
nionem, quod spectat ad Sapientiae lilutiottis
libelli, Sapientiam dico, et alium, qui vocatur Ecclesiasti-
cus : qui dum dicantur a Iesu filio Sirach editi , tamen propter
quamdam eloquii similitudinem Salomonis titulo sunt praenotati.
Qui tamen in ecclesia parem cum reliquis canonicis libris teuere
noscuntur auctoriratem.
9. Supersunt libri sedecim prophetarum , ex quibus quatuor
sunt,qui maiora volumina condiderunt, id est, Isaias, Ieremias ,
Ezechiel, et Daniel •
xo, Reliqui vero duodecim breues sunt,et contigui, et ob hoc
vno volumine coarctati , quorum nomina haec sunttOsee, Io e l,
Amos, Abdias, Ionas, Michaeas, Nahum,Habacuc, Sophonias, Ag-
gaeus, Zacharias, et Malachias. Quidam autem Ieremiae Lamenta
segregantes, de volumine eius resecuerunt , sieque quadraginta
quinque libros veteris testamenti suscipiunt .
i l . Hinc occurrit testamentum nouum : cuius primum Euan-
geliorum libri sunt quatuor, scilicet, Matthaeus, Marcus, Lucas, et
Ioannes . Sequuntur deinde epistolae Pauli Apostoli quatuordecim,
id est, ad Romanos, ad Corinthios duae, ad Galatas, ad Ephesios,
ad Philippenses, ad Thessalonicenses duae , ad Colossenses, ad Ti-
motheum duae, ad Titum vero , et ad Philemonem, et ad Hebraeos
singulae.
12 . Epistolae quoque Ioannis apostoli tres,Petri duae,Iudae,
et Iacobi singulae .
brum, rétractasse . Sane et Hieronymus
praefatione in libros Salomonis de Sapientiae
libro ait i Nonnulli scriptorum ve-
terum hunc esse Philonis affirmant, quod
Isidorus ipse se ipso prudentior sequutus
est , 6 . Etymol. c. 2. Philonis , v t ego su-
spicor r non Alexandrini , sed Biblici, de
quo frequens in Eusebio mentio, libris de
praeparat. Euang. MARIANA .
9* Ex quibus quatuor sunt, qui maiora
volunaina condiderunt. Sequitur hoc
loco graecorum , et latinorum opinionem ,
qui libros omnes prophetarum 9 ab eisdem
prophetis , quorum nomina praeferuntur,
compositos esse credunt, quum 6, Etymology
c. 2. Exechielis, et Danielis libros
affirm et a quibusdam v iris sapientibus
scriptos esse , quae est constans hebraeo-
' rum sententi a . Rabbi Isaac Harama prat-
Tom.V.
fatione in Cantica , et Rabbi Moyses Kim-
hi lib. de auctoribus. sacrorum librorum
viros congregations magnae librum Ezechiel
, duodecim prophetarum, Danielis 9
et Esther scripsisse a iu n t. Quo magis mi-
ror , ex hoc numero Danielem solum inter
Chethubim 9 id est , hagiographa ab
hebraeis poni , Hieronymus .prologo in
Danielem , et praefatione comment. ad
eundem prophetam , Porphyrium ait ocr-
casionem arripuisse calumniandi religio-
nem nostram, quod n egaret, Danielis pro-
phetiam a propheta ipso editam fuisse ,
sed a quodam, qui in Iudqca v ix it tempore
Antiochi Epiphanis, affirmaret scri-
ptam . MARIANA .
10. A l. Lamentationes 5pro Lamenta ;
et secernunt3/?r0 resecuerunt. MARIANA.
B b