I N G E N E S I N.
Matth. 2J
Galat, s.
27Î
C A P V T IV.
De praeceptis Dei, et consens tone serpentis.
1. I a m dehinc praeceptum , quod accepit figuraliter Adam , nos
accepimus in Christo , quia vnusquisque christianus non incongrue
40. gestat personam Christi, dicente ipso Domino: Quod fecistisvni est
minimis meis , mihi fecistis. Dicitur ergo illi : Ex omni ligna para*
disi comede . De ligno autem scientiae boni, et mali ne comedas.
1 . Praecipitur enim nobis, vt fruamur omni ligno paradisi,
quo significantur spirituales deliciae , de quibus ait Apostolus : Fru-
ctus autem spiritus est charitas , gaudium, p ax, longanimitas, boni-
tas , mansuetudo , continentia , castitas . Sicut Apostolus dicit. Et non
tangamus lignum in medio paradisi plantatum scientiae boni, et
mâlirid est, ne velimus superbire de natura arbitrii nostri, quae
media est, vt decepti per scientiam, experiamur et malum . Serpens
autem ille, sapientior omnium bestiarum , indicat diabolum :
qui inde sérpens dicitur, quod volubili versetur astutia.
3. Sed quid est, quod ipse per mulierem decepit, et non per
virum ? Quia non potest ratio nostra seduci ad peccandum , nisi prae-
cedente delectatione in carnalis infirmitatis affectu, qui obtempera-
re debet rationi, tamquam viro dominanti. Hoc enim in vnoquo-
que homine geritur in occulto quodam, secretoque coniugio.
4. Suggestionem quippe, serpentent accipimus : mulierem vero,
a ni-
Cap. IV. n .i. Iam dehinfi praeceptum
vsque ad mihi fecistis , eiusd. Aug. sunt
verba c. 25. lib. 2. coat. Munich. Quae
ante haec leguntur in plerisque lio ris ,
Post haec vocatur Heua, etc. non sunt
huius loci , sed capitis sexti ( immo
quinti ) vbi eadem totidem verbis po~
nuntur. GRIAL.
Jb. Omni ligno paradisi vsque ad
experiamur et malum} ex eod. August,
loco . Quod autem Aug. d ix e ra t, ne veile
wus superbire de natura nostra > Isidoras
interpretatus est de natura arbitrii
nostri 9 quod et superius fe c erat. GR.
Ib. In nostra Vulgata, Quam diu fecist
is v n ie x his fra tribus meis minimis 9
mihi fecistis . AREV.
2. Serpens autem vsque ad astutia»
ex cap. 24. eiusdem lib. 2 . contra Ma-
nich. GRIAL.
Jb. In verbis Apostoli Vulgata non-
nihil variât. Quod additur , sicut Apostolus
dicit 9 non puto ad ea , quae se*
quuntur, referri, sed ad e a , quae prae-
cedunt . AREV.
3. Sed quid est 9 quod per mulierem »
vsque ad tenetur conscientia, ex Aug'
c. 14. GRIAL.
lb . Seduci ad peccandum : d ed u c t
consensum peccati, Aug. GRIAL.
animalem corporiskmshm: fadohehn aiKem , virum . Ergo quando
occurrit mala suggestio, quasi serpens loquitur. Sed si sola cogi-
tatio oblectetur ilia suggestions * et; réfrénante ratione , consensus
explendi operis non succédât, sola mulier videtur comedisse il-
Iicitum. ■ ■ ■ ' ■ -1 - •
5. Quod si ipsum peccatum etiam et mens perpetrandum décernât,
iam vir deceptus e s t , iam mulier cibpm dedisse, viro videtur
: illecebrae enim consendre de ligno prohibito manduçare. est.
Tunc quippe iure a vita beata, tamquam a paradiso, expellitur homo
, peccatumque ei imputatur , etiamsi non sequatur effectué :
quia etsi non est in factis culpa , in consensu tarnen rea tenetur
conscientia. Haec secundum anagogem .
6. Ceterum iuxta metaphoram poterit callidus serpens iste hae-
reticorum versutiam designare. Null! enim loquacius, atque sub-
tilius promittunt illicita curiositate secretorum adaperdonem, atque
scientiam boni, et mali : et in ipso homine , tamquam in arbore ,
quae plantata est in medio paradisi, suam dignoscentiam nituntur
demonstrare.
7. Contra hunc serpentem clamat Apostolus, quum dicit: Me- 2.Cor. 11. 3.
tuo, ne sicut serpens Heuam seduxit astutia sua , sic sensus vestri
corrumpantur. Seducitur verbis huius serpentis carnalis nostra con-
cupiscentia, et per illam decipitur christianus Adam, non Christus.
Dicit ergo serpens ad mulierem , Cur praecepit vobis Deus, v t non
comederetis ex omni ligno paradisi ? Sic haereticorum curiosa cu-
piditas, sic praui praedicatores ad diligendam erroris fallaciam, au-
ditorum carnalium corda succendunt, dicentes : Quare fiigids scientiam
habere latentem ? noua semper exquirite, boni, malique scientiam
penetrate.
8. ,Vnde apud Salomonem mulier ilia haereticorum speciem tenens,
dicit : Aquae furtiuae dulciores sunt, et panis absconditus sua- prouerb. c. 9.
»zor? Subiecit deinde idem serpens : Quacumque die comederitis ex v. 17.
6. Ceterum iuxta metaphoram vs que
ad demonstrare > ex c. 25. GR.
Ib. Nulli enim loquacius , atque sub-
tilius : loquacius 9 atque iactantius, Aug.
GRIALIVS.
Ib. Suam dignoscentiam : earn dignoscentiam
, Augustinus. GRIAL.
Tom.F.
7. Contra hunc sèrp. vsque ad non
Christus 9 ex cap. 26. GRIAL* -
Ib. Sic haereticor. curiosa cupiditas :
calliditas , Valent. Süperba et curiosa
cupiditas 9 Aug. c. 28. GRIAL.
ih i In Vulgata, Timeo autem tie*
AREVALVS.
M m