diesis, sed etiam fastidiosis lectoribus , qui nimlam longitudinem ser-
moriis abhorrent.
3. Breui enim expositione succincta non faciunt de prolixitate
fastidium . Prolixa enim, et occulta taedet oratio : breuis, et aperta
delectat. Et quia iam pridem iuxta liter am a nobis sermo totus context
us est, necesse est , v t praecedente historiae fundamento, allego-
ricus sensus sequatur . Nam figuraliter quaedam ex his intelligun-
tur,vere tamquam prophetica indicia praecedentia futurorum .
4. Sane non omnia , quae in lege , et prophetis scripta sunt,
mysteriorum aenigmatibus obteguntur : sed pro his, quae aliquid significant
3 etiam quae nihil significant, connectuntur . Sicut enim in
citharis , et huiusmodi organis musicis , non quidem omnia, quae tan-
guntur , canorum aliquid resonant, tantum chordae, cetera tarnen
in toto citharae corpore ideo facta sunt , esset 3 rvbi connecteren-
tur 3 f/ ^«0 tenderentur ilia , ^ cantilenae suauitatem modulaturus
est artifex , ita in his propheticis narrationibus, quaeque di-
cunt ur 3 aliquid sonant in significationem futurorum , <»«/ , «' «/-
hil. sonant, ad hoc interponuntur 31»/ «V, vnde ilia significantia tamquam
son anti a , connectantur .
5- P b gestarum figuras de mysticis thesauris sapientium
3 v t praediximus 3 depromentes 3 /V? vnam formam compendio
breuitatis contraximus : /» quibus lector non nostra leget,
r»»? releget. Quod enim ego loquor, illi dicunt: et vox me a ipso-
rum est lingua. Sumpta itaque sunt ab auctoribus Origene, Victoquorum
nimia longitudo sermonis ab-
horret , Laurcntian., et Complut. Idem
Isid. in regut. Mona eh. Philargyriae con-
tagium, vt lethiferam pestem ( monachal )
abhorreat. GRIAI.
lb. Veterum ecclesiasticorum nomi-
na , quorum sententias congregat, paulo
post aura, j . recenset Isidorus. AR.
3> Et quia iam pridem iuxta lite-
ram . Ita Sigebertus de eo : Totum vêtus
testamentum simpliciter exponendo
percurrit . Hoc nobis deesse magnae di-
uidiae e s t , nisi forte id Glossae sunt, quae
vocantur Ordinariac . GRIAL.
4. Sane non omnia vsque ad connectantur
verba sunt Augustini duobus
ex locis aptata, ex 15. de Ciuit. c. 2.
et 22. contra Faust, c. 94. GRIAL.
lb . Quaeque dicuntur. Ita m. s. 0.
hoc e s t, quaecumque dicuntur, quomodo
non solum Isidorus, sed interdum etiam
optimi latinitatis auctores loquuntur ,
Hoc qui non viderunt, baud veriti sunt
addere , quae! obteguntur, v t , quaeque
dicuntur adnecteretur . GRIAL.
J . Cassiano . Aliqui libri Cassiani
loco Fulgentium habent, in aliis vterque
ponitur : et vtriusque lsidorum perstu-
diosum fuisse constat. Sed in toto hoe
opere Fulgentii ( quod sciamus) verbum
nullum : Cassiani extant aliquot a nobis
indicati loci . GRIAL.
lb. Fulgentii nomen cur non sit
omittendum, quamuis Grialius illud omirino,
Ambrosia, Hieronymo, Augustino, Fulgentio, Cassiano 3 ac nostri
temporis insigniter eloquenti Gregorio .
C A P V T I.
Praemissio operis vsque ad expulsionem hominis
de Paradiso.
1# ( jr e a tu r a caeli, et terrae quomodo historialiter ab exordio prin-
cipii condita sit, legimus: sed qualiter in ecclesia spiritualiter a Do-
ctoribus accipiatur, intelligamus .
, 2. in principio fecit Deus caelum, et terram . Priucipium Christus
est: sicut ipse in euangelio iudaeis interrogantibus respondit;
Ego principium, qui et loquor vob'is . In hoc igitur principio fecit Ioann.
Deus caelum , id est, spirituales, qui caelestia meditantur, et quae-
runt: in ipso fecit et carnales, qui necdum terrenum hominem de-
posuerünt . Terra autem er at inanis, et vacua . Terra scilicet car- >
nis nostrae inanis erat, et vacua, priusquam doctrinae acciperet S
formam . Et tenebrae er ant super faciem abyssi: quia delictorum cae-
citas,et ignorantiae profunda obscuritas corda nostra tegebat.
3. Et Spiritus Dei ferebatur super aquas . Spiritus autem Dei
super cor nostrum tenebrosum, et fluidum, quasi super aquas iam
serit, dixi in Prolegomenis c. 65. n.19. Ib. Spirituales . . . carnales . E x A u .
et 20. Certe auctoritas Ioannis Diaco- gust. 13 . confess, c. 12 . GRIAL.
n i9qui in vita S. Gregorii haec Isidori lb . Terra autem erat inanis, et va-
verba protulit, et Fulgentium post alios cua . Ita quidem libri omnes m a n u s c r i ,
nominat, tanti ponderis esse debet, vt p t i ,e t excussi, etiam apud Eucherium,
ab ea non sit recedendum . AREV. et Bedam : sed explicatio, siue allegoria
Cap.I. n .i. Creatura caeli j et terrae, non adhibetur his v e rb is , sedillis potius ,
Veterem Interpretern imitatus e s t , quod quae sunt exr Lxx. Terra autem erat in-
enim Vulgatus : Istae sunt generationes uisibilis, et incomposita . Augustinus lo-
caeli, et terrae : ille reddens verba Lxx. co proxime citato-. Quid et apud nos in
interpretum : dvrn » ßiß-Kcc, -yeviceue 1spa- Christo suo fecit Deus caelum . et ter-
► a Kj yZ( : Hie est liber creaturae caeli, ram , spirituales , et carnales ecclesiae
et terrae, d ix it . GRIAL. suae, et terra nostra , antequam acci*
2. In principio fecit, ex Lxx. Crea- peret formam doctrinae, inuisibilis erat,
uit Valent, et Comp, ex Vulg. GRIAL. et incomposita,et ignorantiae tenebris
lb. Ego principium , qui et loquor : tegebamur etc. GRIALQuod
et loquor August. , cuius sunt haec Ib. S. Augustinus saepe eodem mo-
lib. 1. de Gen. contra Manich. cap. 2 ., do ait , In principio .fecit etc. Apud
eodemque modo apud Ambrosium initio eundem S.Augustinum alii legunt Vrin--
operis. Hexatm. GRIAL. cipium , quia et loquor v e i l s . A R .