S i t e .
I V .
Theodorus
Mopfueflettusfacile
eós àdducebat, u t eandem lecurn fen- *xctl gTf) tw t o poiSÌcog a s y Tgyvw nvì xctì Su xjd- i
tentiam amplederentur ; quippe qui non ar- , / / ~ v ' V r IH » r.
te quadam aut eloquenti® v i iftu d ag e ret: f f ( * > ^ r A w i a S o ^ C a e a v r a i1
fed fincere, tanquam veritacis ftudiofus, fa - * ces e^e* à.A>j0e<cifj eÌÀiKe^ais r a s iggjts 4
cras fcripruras exponeret. Etenim oratio yw w (¿[CAqic,, Xoyps $ *vlzsv rr fy f tpy&v xoojtcv-
qu® operibus e x ormtu r, merito v ide tu r fi* 5 ^ ^ ^ r $ -
de diena. Si vero openbus deitituta he, ora- ,, \ M , n ' r » i «
torem impoftorem effe a rg u it , ac fuorum 7C^J èl§ayctJ& T w a v Koym^ xar/tìopov "àTiMpcum r
ipfius diftorum reprehenforem., tametfi is Ag^ytst* z e p crTiovSbL^ì} aiSìta-KavvToS Se xs^t kjx*
in docendo magna f ìt d ilig en t i* . Porro tyQTepa &!>SbM/a£iv <®gjOYÌv. à ja y y f i yS /Zia crutppovt
Joannes utraque laude e x „ „ o f lo ru it. - . k Q~ , w H ^ £ l
Nam ejus quidem v iv en d i ratio & conver- , / / y 'e ’& l ^ ti u Y
fatio, gravis fu it ac fevera : d iótio v e ro IO ^ .^■ct^ '7r*§°'T7170g’ Q ^ a s t e ye tg 6ù e%e. S iS d -
perfpicua fimul ac fplendida. C um enim <ntaAous t v s fd# t & ì tous pvnogps doziiafas^
egregia eflet indole, magiftros habuit in ari A i 6 u w ’A r ^ y a f l i o r . S ì , T $ f QiAoovQias
te quidem R h e to n c a L ib amum; in P h ilo - f > tv q ' H N ’ a1 ' ~
fophia autem Àndragathium. Porro cum
cauiàs aftu rus , atque id genus v i t a iecfatu- tov fxe'neven tov fìiov, eyvaszex tcls iegy.s aa zU cdttf
rus crederetur, ipfe facris fcripturis incum- 1? j3i£Aoe£, X) Seojaov t Us óf.xAY\<na$ <ptAo<ro<péiv.
bere, & *iuxta leges E c c le f i* philofophari / l§ sPIIIHH ,*/ I m v . »/ _
n • • t t • r.L i r l - • tc lv'tu s a i T>ts Q>iAoav(pias óiàcb<rx.ctAOv$ eeye. T 8$
conftitu it. Hujus porro Philoiophias magi- , . ^ c ,
Ììros habuit eos, qui tunc temporis nobili- T0TS T a r TKdS 'ZsèAtycUQv a.cr/.y'TW&càv,
bus illic monafteriis prafidebant ; Carterium Kapréziov t e , x a ] AioSùpoiì tov >ryn<n[fifyjoy tv\s d,p
fe ilie e t, ac D iod orum , q ui & Tarfenfis E c - T p ÌÌW b M B W h IB S ÌM B B I m K È H H
, r T- - r r • 1 r 1 Ctp<TCy X.AVI<JÌCL$ OV eTWUOUlU/ l ò \ 00V G U y iP & U U O L -
c le f ia Epifcopus fu it , multofquei ficu t ac- r v , , ^ . - c .\ \ \ * »
cepi, libfos pofteris fcriptos reliquit, & fa- 20 Tttov ^óAÀcts ¡¿i£\ou$‘ * ? <Ti to ptjTvv
era volumina ad literam èxpofuit, repudiatis kpav Aoyav Tcts ifyiy'n<rìi miY,<nx,<&tLi, t cLg
allegoriis. N eq u e vero iolus feiè illorum » WBj m <k \ . t .
magìfierio fu b d id it: fed & fodalibus fuit e x ì ” * * * ov ^ J 4
Libami fch o la , u t idem facerent perfuafit/ e<P ° €'7I'e<(^ T>15 ctuTus *yrap«is óvoq atw,i/58s
T h eo d o ro nimirum & M ax im o . Quorum clvtoS yivo/ufyjous t y s A ¡Cavisi &J^g.T&&yisi 0 «o-
h ic quidem Seleuciaé in Ifauria : T h e o d o - 2 , TO i ^ M ^ m. - , ; ^
rus vero M o p fu h e ltia in C iu c ia pofthac , f , „ , , . , t
Epifcopus fu it . V i r tum in facris lite r is , É>*ve70 2 eA6bxe**s t j j s I<ra.upa>v' &
tum in reliquis difciplinis Rhetorum ac Phi- t vis KiàuoW) 3 a ©eóJìapos, *vn§ xa» t kpav /¿¡CAoùv, 3 $
lofophorum non mediocriter eruditus. A t - t>js <xàà>js r a i if t ia s pnprópav t e % <J)iA.oó'oipcay
que hic quidem cum facrae Philofophiae le- « f v f \
ges primum didiciffet, & fanftoruin viro- ‘ ^ vo5 M | M
rum contubernio ufus e f fe t, eam v i vendi S ° c^^Tu^e tois 5 eiois vo/xou, xcti lepoìs àvJ'^cni' ¿ / ti-
rationem p rq b a v ir , civilem autem vitam Atjow, gTrMveoE tdìvthv t Ico cLycoylcoj ^ xctTeyva)
damnavit. Verum in éodem propofito haud- «p * , ^ > , \ « /
quaquam perfeveravit : fed pcenitehtia d u - ^ - ct* ™ v- * W ^ É ^
f tu s , ad priorem v i vendi rationem abripie- av t ^ v ' (j^ÌcluhA v^^ì <T5j tov <vs£ynpov {Z[<*
batur. Cumque propofitum fuum con é r - ¿\jteTO. oTol SÌ eìzc$i d avTiois Aoyas xo<rpi>iozx.$
maffet contrari is argumentis q u * e x vete- v a , ^ ^ • c - . I , ^
rum exemplis dèfumpferat : erat enim mul- 3 5 To c * r aÀ c a a v '^¿vdu i^cL-mv, p
t iplici eruditione p r sd itu s : in urbem re- ydg ttoàvìV&’Pj t Ico ttÓAiv \imvìÌAQtv' oipoemv ¿>s
v e r fu s e f t : reiftius effe iudicans, id adequi , , « 1 *• o > n/ ~ , \ ’-
q u od cupiebat. Joannes itaque cum eum ^
negotiis vacare intelle xiffet, & de uxore Q ’ I&zyyqddp '7Cgy.fpuL<nv <lvtov Svecjj za } 'ZèfèJ y d -
V a l e s t i A n n o t a t io ’i fE S .;
1 Km bn toSto petJitvf] Scnfum quidem hujus loci làtis
perfpicio. Supra enim dixit Sozomenus. Joanncm in Ec-
clefia concionantem auditores fuos ad virtutis itudium, 8c
ad reftam atquc orthodoxam fidem traduxiflè. Ac virtù-
tis quidem ftudium eorum mentibus infinuafle exemplo
v ita ac converfationis fu * : reftam vero fidem eis perfua-'
fiflè, non vi facundiz, fed pura ac fincera interpretatione
iàcrorum Librorum. Hic eft iènfus hujus loci : licet
verba corrupta fine. In codice Fuketiano fcriptum inveni
xm ktj Toffvurei fctiiuc, fac* Ego vero fcribendum puto nctì
tm rourtu. Quam leéìionem in verfione mea fum fecutus.
A t Nicephorus hunc Soaomeni locum ita expreffit : 8 5 ?
¿Xfiyu-n pccèiui iylivfyin tìiì 7?Xì(-f>vì, tua yt imfy imPXTrX^aix
06\ót^siv anislva' i 7i%vy % 71 n xccl pu//jt)Yi Aoyay frgps sauròv
ìXimì) iyjota/'ofj/iiioi. fliAA* e»i ¿A^ 5 Àr, 071 mp ifaixpiv2<; mi
ìtpfi iviiytm pgctQcti.
a 'AAA' ài i%l àXtfyiki] Poft ha?c verba adjeci adver-
hium tiMxpttài, ex Codice Fuketiano» quod habetur etiam
apud Nicephorùm. Porro in hoc loco mallem ieribere
ài i%t -nii ¿¿Mpjks, ère.
5 l'o ft hoc verbum in editionc Roberti Stephani
quam fecuti funt Typographi Geneveniès , addita
erant hx c verba: srpòs o» mtreifa. p^aepn ò 3-tui Xpv<ri-p>/A®^
IotsbAà» foviipu*. Verum hx c a recentiore manu adjeita e Uè
fatis apparet. Neque enim astate Sozonieni, Joannes cqgno-
mentum Chryfoftomi adhuc adeptus fuerat. Certe hasc appendice
non legitur in codice Fuketiano, nec apud Nicepho-
rum. Quare fidenti animo eam éxpunximus, prsiertim cum
ejus epiftola inférius fiat öientio, ut mox videbimus.
V a r i
.a Theodorus, genere Syrus,ortu foriàn Antiochenus,
natalibus illuftris. A vita monaftica ad feculà-.
rem rranfiturus erat, Hcrmiones cujufdam amore duftus.
fuafu Chryfoftomi a propofito deftitit. Faétus deinde eft
Ecclefiae Antiochenae presbyterfeundem enim fuiflèTheo-
dorum Mopfueftenum & . Theodorum Antiochenum, cu-
jus toties apud Gennadium, Photium,& in catenis mentici,
extra omne dubium ponit Photius ) ac poftea Mopiiieftix
in Ciíicia Epifcopus; & aliquandiu Neftorium & Theodo-
rituiri, auditores habuit. Claruit anno 407. quin fi mortis
.ejus tempus reéle aífequar, jam ab anno 3 9 1 .Epifcopatum
teñuit. Óbiifle enim videtur anno 428, poftquam Eccle-
fiam Mopfueftenam per 36 annos gubernaílet. Varia de
¡lio ferñntur judicia; laudatur ab his, cülparur ab illis. Gtul.
Cave ad ann. 407. pag. 296.
tu * S w r s ' o « S K u3 ¿ lO fám u ducenda cogitare, epiftolam ejufmodj verhis
I xa¡ ni/juta <rtwm^cis Tvn5v\íu!, -oc jí 3C ftntcntiis confcriptam qu® humaos men-
5- M * i m i - d a oi-n/yi», u A - *d eum Ci u»'»
, / 0 S, , , , , ' <) d tó c um ac cepiffet, pcenttenm tad u s eft:
fieAWJ]' nuOis-n f le o ova-tan isQ i-Am a n , a in f j rm rurlufquc r e liá is facultacihus, & nuptiis
-n r o f -y í f i t f , raTs ’la ívm ov/iCsAaTs e e iítrn ), ¿ J [ ej?'in t‘ans>Joannis confilio fervatus & a d phi-
\ * * * " ? " ^ y * •rat/TV jxfioloy ávocj o v /u C a \& , ¿>$ S um ti$ \ 7iw0e« guanta perfuadendi vis in Joannis oratione
mQai TOLS ’Iaámu Aó-iais. ty.ea.ri ylp mirtt ¿ ‘"frat- Vicit enim illa eos qui parí dicendi
H M H i H I H ac Perru» d en d i facultare pollehant. Hac ipfa
t¡) m S u t S v n ^ em . tm v 6tt y, To populum etiam ad fe pertraxlt, eo máxime
t Awos ypu, % piaAisy, )(5t0o ttoXus v\v SizAeJwv peccantes crebro coargueret in Eccle-
Ttís ¿W raV o v& s, ¿ Í7n c u z A ^ ía s , ¿ v p k t b s e°S qui ií ,uriam feciírenr>
e , 1 „ , tanquam ipfe injuria affeótus commovere-
CLMKOIW&S, a s aurosjSxxM/amSi <ruu napptjjioí, tu r . Q u * res -grata quidem erat multitudictJavazTm.
t ^ t o S\l 7v7$ f i -^oMoís áxoiras ^ctpiav n.*: mo^e^ a vero opulentioribus ac potentioh
t l f a n - Avantpl, S i ™ s arKovaíots x a ¡ S K a / e im ,, ¿ 3 " ? “ > ^ \ \ M * , , ,, V , um ap,u, ?d' rne odtoesU qa au.id~emm" u'ffu ¡ ipíb&
7rap oís r c t mMfti apcapTiifiaitúV ew . moleos 15 confuetudine, apud eos vero quibus erat igno*
ouáj 7vis /ud/j eitfbai, r» Treípcc t o Í s <Td ayvovoí, tm tus’ “ma ac rumore per univeríum orbem
Ú)yium ev rr-52 n '53” / o > \ ~ Romanum elarifíimus evafiffet, tum -oratio-
, T , í>T W “ ' ata. ata- m m , tura v irw t is cau(a . idoncuá v ;,u" eft
im.v r Papiouodv OTnixoov, eSbjje Kav<px,vmvov7roÁe¡ qui Conftantinopolitanani Ecclefiam «uberé^
7%Seio$ ¿¡vocf gxxAijatas 'ófaoTtoTniv. ^(ptooepte- nare^* Quod cum populus íimul & clerus uno
mt Sí ri-ro ? AotS ¿ y xA 'íp B ,¿ o BamA&lí íoprobavit, ^ Cg^‘ffent’.ImPe™°r <3uoch c°m
V64, XV). TT tUí SÍ aíS.-fZprtvt:'7d~f . S* a v T o V '7C t7 tLo fJL (pi, G U ÂJV dÿ/.»A t.l r r n n n n m I H m
Xj tmvodby, Xj t o u t co (rz¡x<dit^c^y V %¿tpo}ovtav S{x.v¿s.
. ^ue q ui eum adducerent. E p i-
ícoporum præterea Syhodum convocavit, ut
eo p ació illuftriorem redderet ejus ordinatoi- O ,» ö ---------I r 1 -C7" ' » / MRVIVHK.» U W U J i _ VT. , „ . „ '
n n r eie t i \ n . / . / rr e. y / ^ on multo poft A tteri us Comes O r i -
Gtnc r n fM.x&V' r a ( 6 a o iA w s y & ii[M .,& h % a - entis, cum Imperatoris literas accepiffet, J o -
/fì/jos A k t i v s ò % eco vfydfd/josi LPìiAaaev ’ iactyvij annem ad ie ac c iv it , quafi quidpiam ab eo
® ^> « i< 3 S n d t à M i ; i t a S è i'ri Qui r cum Yenifl'et-' eo'nféftim
WStilnM tv\ w . „ f f l M M A iten u s eum una fecum in v eh icu lum imeAtiov(
go àt^avTixcf. u s o%tpuò v u ò avTcS aviCiCa<n> p o iu it , & concito curfu Pagras u fqu eeum
Xj cr'TrnSn eAaootSi yzev eis T id y p a s , gznQptov a ia ^ed u x it, q u * ftatio eft ita diifta. Ib i cum
« a *
La o iA eo ii "^mpzAuoiVi ayeqpe^ev. eSbjji t o l ■mti autem h o c negotium curaffe vifus eft, ante-
T outV YS-Aoùs Sia»c}})cevctfj ir& v ’ Avn o^éas pucO&y, -A-ntiocneni q uidciuam rel<:irent> q u i &
t c o t i dv ezovTes lecetvva a ‘7m>Adyìicra.vi vcpiv ia t- ufquam mali quidpiam aut patraffent ip f i,
06<y t J ri Spatraj. as S ì eis YLoov^om'nyov'itoAiv à(pix£- Pa® e^ nt* Porro cum veniffet C p n -
_ i . n' _ « ~ - » /a , ftantinopolim, cumque Ep ifcop i q u i vocati
, TU, ^ o, * A v fi trn s n p * s r u r tW s .U0W R » , e/2TT0- fu e ra n t jam adeffent, ordinationi ejus impe-
3 Sitv eyevvro r » ^ e i/ joWot 30 eo<piAo?, ioiSìvpa v t t ö - ^5 dinientum attulit T h e o p h ilu s , favens I fi -
Sfifw. 05 'XpicrCuTtpos leu róre t V utt’ avTovj fj®ro- tum quidem Presbyter erat {ub j 0J njs
3 i si' ^ » * a N y t. / y i o ~ con ftitu tu s, & pauperum a c p e re g r in o - ordinationi
UTnTpo'Xos de t e * A A e^avdpucf. £gwv z a i rum curator in urbe Alexandria. C * t e - adver/a-
\ z viov Se avà t lu ì XzHmv cLe/ga, ¡(piAoovQywj a s rP1?1 *oeunte ®tate aPuc* Scetim e g re g ie tur-
3 3 ft ~ , p r af » /»/ < ' » philofophatus fuerat, ficu t à quibufdam v i-
TTup avòpav a u r e i avyfevo/^jav o, 3 ^ 1 ris q u i cum ilio verfati fuerant accepi. A l i i
©golpiA® t S tov ywgcC^ <J>iAoy, a s zoivmov x, <rtwi- 4© d icu yc hunc id eo amicum fuiffe T h eo p h ili,
^ ' « > 0 w quod confcius fu ifle t ac particeps facinoris
« e & a n x (fcyMStwv y t to A jo t . A ty u tn -fi cu ju td im F r ic u lo I ;. NamP
V a l e s t i A n n o t a t i o n e s .
I 'ëotçbAîiv trpoi CW7BV d i a r i ] Exftat hæc epiftola
C h r y fo ftom i, a Frontone edita in tomo 4 operum Joan-
nis Chryfoftomi, fub hoc titulo. Ejiifdem ad eimdem
Theodorum monachum liber fecundus. Mirum eft tamen So-
tzomenum unam tantum Jbannis Epiftolam ad Theodorum
lapfum agnofeere. Scd & Hciychius Hicrofolymira-
nus Presbyter in Ecclefiaftica Hiftoria, unicam tantum a-
gnofeit Epiftolam Joannis Chryfoftomi ad Theodorum '(a-
pfum. Verba Hefychii fi quis legere defiderar, habentur in
aà ione quinta Synodi quintae. Ubi tamen notanduselterror
Hefychii, qui Theodorum non v itx Monafticæ.ièd Clerica-
lis ordinisdefertorem fuiftèdicit. Atqui Sozomenus, & Chry-
foftomus ipfe, id refellit in fupradifta epiftola. Prior autem
liber qui vulgo infcribitur ad Theodorum lapfum de Pce-
nitentia , mihi quidem Chryfoftomi effe non vidptur. Si
quis tamen Chryfoftomi elle pcrtinacius contenderit, non ‘
nwgnoperc repugnabo. Inter orationes tamen potius, quam ■
inter epiftolas reponendus eft ob nimiam prplixitatem.
i O’ A tuAtÌuj ìnv^àv'2 Scribendum eft quem-
admodum Savilius in fuo codice emendavit.
3 ©tóipiA©-]] Theophilum Joannis Chryfoftomi ordinationi
interfuiflè teftatur etiam Socrates in lib ro fe x to .
Palladius tamen in dialogo de vita Joannis Chryfoftomi,
Theophilum peraifìa jam ordinatione iuperveniflè indicai
his verbis: « v *j>%ii 1» ò &ióep.a@- ò t»ì ’AXifcovtyim
mm eom i, 43&,%o>v cwtS ry ¡Mtgtfwo^, t Z u i i 7n^Jizr\u ras ttud-
fnoUnjv^o^Sfi natèi r'm %iy%Ccw. Narp verbum jlltid
<oa%ià fignificat appellere. Hoc igitur verbo innuere videtur
Palladius, Theophilum eo tempore advenifle quo aut
celebrabatur.aut jam celebrata erat Joannis .ordinario.. Confirmât
autem hanc lèntentiam id quod ftatim iubjungit Sozomenus:
Eutropium feilieet Prxpofitum facri cubiculi,
coegiflè Theophilum ut réliquorum Antiftitum fententiæ
fubicriberet. Jam igitur ab iis ordinatus fuerat Chryibftomus.
as