P H 1 F A T I o .
■foPotamite Epifcopì adverfus Manichteum, cujus mentici f i t à Segate*» U f o pnm&
Ejufdèìn operis meminit Epiphanius in Z ' T n L u e
b ro d e lJp to r ib u s Ecclefiafiìcis, cujus hac fieni verba. Archelaus Epilcopus M e -
fo n o tam is librum difputationis fu®, quam habuit a d v e r f u m M am ch *um exeuntem de
Perfide S v io fermone com po fuit, qui tranflatus in G r s c um habetur a multis. Clarmr
fub Imo Probo Hoc egregium antiquitatis Ecclefiafiicte monumentum, in Itali*.
8HB W w.ii, U L * . U , . r . h S f f i S i S C H Sm f e
tìudio ac diltientia è tenebri* erutum, in lucem froda . Sed dolendum ejt quoa
exemplar illu d e r quo hac d e f e r ta fu n i , mendis refertum innumeri* ¡ H H
t tumin inper ac mutilum, ad nos ferventi. ‘Deftderan enim videtur dijputatio
ipfa Archèlai quam habuit adverfus Manichteum m Marcelli domo, coram quatuor
« S l b f c J 1 Marcello eletti* N ifi forte dicamus, difputationem Archelai coni inerì
in epifiola adViodorum fresbyterum, in qua Archelaus
adverfus Manichteum habuèrat, integram refert, ut colhgiturex fine tllius
Atque hoc fiunt de quibus in principio hujus operi* Lettores admonendos j |
exi finitavi, ut quid in hac noftra editione prtecifuum ejfet, nec m fiuperionbu; hu-
jus H i fiorite editionibus inveniretur, primo ftatim intuita pofient cognofcer. f i
Z L c ut de Socrate ac Sozomeno panca dicam: qui & quales fu en n t quod genuì
vtite’fe t ta t i, quam religionem p r o f e f fu e r in t, © ut or eorumpnor hiftortam con*
fcrìpferti.
È)E VITA
DE VITA e t SCRIPTIS SOCRATIS
A t q u e SOZOMENL
S o c r a r è s igitur nofter, ab h o c enirn
o rdiemur, patriam habuit Conftantinopolim.
Ipic certe in libro quinto
hiftori®Ecclefiaftic®, cap. 14 . fc in eà
urbe natum atque educatum fuifie teftatur,
Sc ob eam caulàm res illas pr®cipue commemorai]
® , qu® in ea civitate acciderant.
G ram m a tic a artis p ra c ep tis infiitutus e li
admodum adolefcens, ab Helladio & Am m o nio
Grammaticis, qui tun c forte Alexandria
profugi , Conftantinopolim le receperant.
Caulam vero cur Grammatici illi Alexandria
migraverint, fi quis feire defiderat, eam in-
v enie t relatam à Socrate in lib. 5 . cap. 16.
Nam cum tempia Gentilium deftruéta elTent
A le x a n d r ia , cura a c ftudio T h eo p h ili urbis
illius Epifcopi , Helladius & Ammónius
G ramm a tic i, quorum alter J o v is , alter Si-
mii lacerdos erat A le x a n d r ia , contumeliam
hanc Deorum fuorum aegre ferentes, re lid a
urbe Alexandria Conftantinopolim profetiti,
domicilium fuum illic collocarunt. Porro
Gentilium tempia Alexandria; deftruéta funt
T im a fio & Promoto Confulibus, u t fcribit
Marcellinus in Chronico , qui annus erat un-
decimus Imperatoris Theodofii. E x quo ap-
paret, Socratem noftrum circa exordia prin-
cipatus T h eo d o fii in lucem editum fuifie.
Qu ip p e pueri anno a ta t is circiter decimo
tradi folebant Grammaticis erudiendi. P o li
haec Socrates Rhetoricam didlcit fub T ro ilo
Sophifta, qui per id tempus fumma cum laude
eloquentiam docebat Conftantinopoli. Id
quidem dilèrte non dic it Socrates nofter.
Verum e x ejus verbis attentus ac diligens
le d o r iftud quod d ix i , facile colliget. T o -
ties e n im , tamque honorifice ejus mentio-
nem facit , ut magiftro Minerv a l folvere vi-
deatur. Nam & patriam ejus nominar, Sidea
P am p h y lia ; ejufque difeipulos com-
memorat haud p au c o s , Euièbium ic ilicet
Scholafticum, & Silvanum atque Ablabium
Epifcopos. Demque in libro fcptimo A n -
themium Pra fe é tum P r e to r io , qui T h eo d o -
fio ju u io re adhuc puero rempublicam admi-
«iftrabat, T r o il i S o p h ifta confiliis p rac ipu e
nrnm e lle fcribit. U b i etiam illum ho c exor-
nat elogio. 05 ¡alia. Ttis Hans ajWu <pi\ocnpiae
( f i c enim fcribendum e l i , u t in appendice
nnnotationum monui) *»,' -mAimlùi
fyónim rq 'AÙqiiq i<pi/Mfo©- y efJ .
prteter philofiphiam qua in ipfo inerat-
Civiliùm quoque rerum prudentia par An-
Iberno effe videbatur. His ratiombus ad-
d u äu s , Socratem noftrum in Rhetorica
° magiftro ufum fuifib exiftimavi. V e rum
de hac re unufquifque pro arbitrio fuo
ltatuet. Sciendum porro e l i , veteres non
raptim ac pròperanter, ficut nunc fieri folet
led longo admodum temp ore, eloquenti®
operam dediftè. Certe Gregorius Nazianze-
nus m carminé de Vita Tua teftatur, fe anno
ætatis rncefimo Athenìs difceffilTe, cum in
ea urbe Oratori® artis pr®cepta didicilTet;
P o li h®c Socrates reliéta Tro 'ili fchola ad
forum fe c o n tu lit, & caulàs atfticavit Con-
itantinopoli. Unde cognomentum adeptus
e li Scholaftici. Sic enim À dvo ca fi eo temp
ore dicebantur, ut jampridem ab aliis ob-
lervatum e li : non quod in fcholas relati ef-
lent : fcd quia juvenes ex Rhetorum fcholis
P ro re c ti, artem hanc profìtebantur. T a n dem
v e ro ab je ita caufidicina , ad fcribfen-
dam Ecclefiafticam hiftoriam animum fuum
apphcuit. Q u a in r e , & judicio & diligentia
ufus eli fingulafi. A c judicium quidem,
déclarant obfervationes ac fententi® paffim
in libris ejus intext® : quibus, meo quidem
ju d ic io , nihil e li illuftrius. Diligentiam v e r
o , cum alia multa te ilan tur, tum illud in-
primis, quod temporum notam, id e li Con -
lùlatus & Olympiadas fepenumcro apponit,
præfertim ubi res qualdam majoris momenti
commémorât. Neque vero hiftoriam fa-
am negligenter ac fupine confcripfit, quem-
admodum Rufinus A q u ile ïen fis , qui duos li-
bros hiftori® Ecclefiaftic® , quos Eufebii
Cælàrienfis libris a ttexu it, memoriter mihi
videtur compofuiftè. L o n g e aliter Socrates
nofter, qui conquifitis undique optimis mo-
numentis, id c f t , epiftolis Antiftitum, adlis
fynodalibus , & libris Ecclefiafticorum fcri-
ptorum, ex eorum fide hiftoriam fuam elu-
Cubravit Cumque in prima editione operis
fili, Rufinum fecutus, Synodum T y r i & re-
legationem Athanafii in G allias, principatu
Conftantu Augufti re tuliflèt, ledtis poftea
Athanafii libris errorem fuum animadvertit.
Quare neceflè hab uit, novam editionem bi-
ftori® fu® inftituere, in qua tum erratum
illud quod d ix i, emendavit; tum alia qu®-
dam a d je c it, qu® in priore editione defiderabantuij