S'Æ'C»
IV.
facras omries v ir g in « ad con v iv ium vocafle, Aetraj Trpos aviatn* t a s 7iapvwt4 , x, uvnjpee
ifqu e prandroubuvtniniftrafle, cibos appo- OT o f e . to f c s i , •jrapanrfelcrw.»t o o ^ x ,
nentem, & aquam ¡rambus affundentem (an- v TO75 y p a }, ' ( h y iw m t , y t a \ \ a t o i -
pula rum: omnia denique facientem quae a ■ r a .r ^ | | j ^
convivarum miniftris p re fta r i folent. C um - bow.*, * S e w s t b j : t o * .W / » « « ,
que urbes O r ien tis eo tempore perluftraret, ^ $epx7n>v}x$. Tia/D&u^ S i tas 7n>Ae<? r e a tbsa*
fingularum Ec clefias comperentibus donariis t &$ $ rmAiv exxAY,axxs xyxfa/Mtoi td?$
h o n o r a v it : roultofque homines q u i t-tipum' o tA As'os S i ' , m m cwOTvft»-
tibus fuis e x u t i fuerant, locupletes red d id it . , / I ./ «a \ M B a
pauperibus vero neceffaria abunde fuppedi- * o & ? , n X b vM S e w i ^ w o f& jo is S i T a j ^ i V
t a v i t : nonnullos diuturnis vincu lis, aut e x fi- j M itpQoms S ib a f t r T a i *5 t iA / ia , *0«
lio , aut metallis in quibus detinebantur, li- j q ^ ^ £ ¡„ ¿ ¡* 5 0 u y « s jut) ,u i r aA A » * JiPi.6U0ep<»«re. xta
bera vit. Pro quibus fe fiis , dignam mih i v i - ~ ^ ¿ g ¿ * « A i|? » i« | m s A f u i S i i .
detur accepiffe mercedem. N am prsfentem f “ - H M K g H H H H i
quidem vitam ea magnificentia eoqu efplen - r iu ) M o >«S c*T a u 8 a g io - r k * , .«s B w A » v c w -
dore tranfegit, q u o major effe nullus p o te ft . AajUTrpo)? xou Aiav 'vh<m(xa>s ¿luvim* <xe-
Qu ippe quae A u g u f ta nuncupata eft, & au - ^ , x a i eixcn iSia. J g tm tw ,£-
reum nummum fua imagine fign a v it: rega- ^ r ^ f u t n - 4 j8 a « A « iw ^oaupaT* SJown-
Iium denique thefaurorum poteftatcm a h lio 15 g . ° I ,
adepta, pi;o arbitratu fuo iis ufa eft. Cum « ©fcc. tb w t t& s Aa&twa.; *J? w f * » W * -
vero ex hac vita ipfi migrandum effet, glo- T0. g7r«<i$i <Tfc' ei« Toy TySi xa&AiTrciv (¿iov3 6briofoexitu
deceflit: annum quidem statis {TeAflJnW «'W M“ i f 1?» W - iy ib iw r r *
circiter octogefimum agens • filmm vero poft ~ > Spta KouWp.
fe relinquens, una cum Caefanbus nepotibus ~ I » .. 0/
fuis univerfum.orbem Romanum gubernan- i o n auras e x ^ S , o tc ts ras Pa/uuai ouw^otis
tern. Qubd ft qua harum quoque rerum JuouMo». tr S i us eii m u t « t o * oiijais, onrt re-
utilitas efle poteft, ne mortus quidbm no- » aMii iKSiAu,}*!- e^ei jj a m i s i lmen
oblivione confumptum eft. Habet emm ' ¿ ,'t „ 5 * Ti«) gsri |
ventura aetas, perennis .ejus memona pignus at v r, , I > >
quoddam, urbem in Bithynia fitam, & alte- Btoia< sraA»;- x, ereepc» 0 ^ . n aA a i9i»<iis,( «.w
ram in Paliftina, illius nomine appellatas. 2J auT«s A*€«<ra< r t a vrpoonyoexat’. Totugt M“ »M1*
Atque h ie quidem I nobis difta fint de He- ^ 'g At'^5 eipitd~!i.
lena
C A P U T Ili;
k e $ a A a i o n r.
, r i e f ) t v&cJv ¿ 5 0 fiiyoLS àxoSifM\<n K m ç& v 'n vo s '
De Ecclefih k Conjtantino Mavno extruttis, & v o f^ T T 1 t" ' X{.,a SÜ1 ’ c, Y' ■ . , . . . . . » ». «Trepi T Ctt»TW tTTiUVuU,8 *7r 0AÉW5> 37TO5 €X.TlOU>]} Xj
ae urbe ab eo cognomutata, quomoao conatta >. f/ H , v \ ~ ,
/ i . £ / ^ operibtts publicis M m ea urbe 50 *«/>* T «®» ^ u t ï î 5 ^ i t
V ijù /jtu r , & de Ecclefia M ïc h a e ü s Jirchange li 'Z o o à m w vcty V ¿ p ^ « ^ c tT » y 8 x , -tTé/x
;» Sojihenio, & de miracults q u a il li c fim t . r èx&ïcrî J i v o ^ a v ScLVficLTav.
Im p e r a t o r v e r o fem p e r a liq u id q u o d S i f ix a iA ÎI5 cte< ai ttcvÎv» &15 ¿ lo îC e tav « n w -
ad p ie ta tem fa c e r e t, m o lie b a tu r : & u b i - v - / g r e A ^ xct] 'rr a v& ^ o tf a ê è s i x x vetcuj
q u e lo c o rum D e o E c c le fia s e r ig e b a t. -Prae- T(j> 0 ^ z l& Q y o vT tù S 5 Tct^ ytcMT/>o^roctpue
ramen in primariis mvimtibus, ut Ni- . r , ^ ^ ^ B^WS, ÿ - a , ,
c om c d iæ m B i th y n i a , & A n tio c h iæ q u æ ^ ^ VA x »
fita e f t a d f lu v ium O r o n t e m , & B y i a n t i i ; 'n o r ia s t o v ^ O ppovaw t n i r
q u am q u id em u rb em R o m æ æ q u a lem e l- B v ^ c w t Îcûv T roM pis, % ia x Pû»^îm x p x re iv ÿ xowàfe
, & p r in c ip a tu s c o n f b rtium o b t in e r e v ~y a u r y t " x p y v s x x T e w a x 'm . \a cà $ ym -
c o n f t i tu i t . N am c um om n ia ip fi e x v o - , , « / W S Ê ' r n _ >. » ___ »
, , q r , . i«—H.» a n iaXcu ctuTca » avT c t vrpfcryit'ps*» to iuccederent , & exteros partim b e l lo ^ ^ ^ • r°A. r > xxTapro eoTo ^ jù m ü
d om iiiife t, partim fcedtribus fib i ad ju n - acpos to u s ccM.o(puA85 acoM ptois a a c o iS tL iS j ¿Jvcix
i i lê t ,7 u rb em fib i c o g n om in em , & R o m æ ^ ^ „ f a f r f a f u , k u T u f i 4 f ? ' P ^ n B
æm u lam aedificare d e c r e v i t . P r o g r e ilu s i - N \ \ ~ »T / ^
g itu r ad campum q u i « ft ante Ilium ) iè- fioaiptov* k x '& X d Q a v ^ To 'Trpo T « IA is 7Fb5^ok,
V a L e s i i A n n o t a t i o n e s .
i Ei? ré S«Mf0wio*] Nicephorus in lib. 7. cap. ¡0. duas
Ecclefias à Conftantino Magno conftruâas eflè. fcribit
in honorem S. Michaelis, alteram in Anaplo, alteram in
Softhenio. Ex quo colligere eft, Nicephorum Calliftum
horâm titulorum aaâorem non eflè: Näm Sozomenus
unicam commémorât ,S4 Michaelis Ecçlefiam quse erat in
Heftiis five Anaplo. Cur ergo Nicephorus hanc confun-
deret cum Softhenienfi, cum manifeftc diftinguat in
libro W Düas quidem Ecclefias Sl Michaelis agnoicit Procopius,
alteram in Anaplo-; alteram ex adverio fitam » feä
nihil de Softhenio. Ecclefiz tarnen & Michaelis in Softhenio
meminit Conftantinus Porphyrogennetus in vita Ba-
filii Imp. p. 162* eamque. ä Bafllio inftauratam fuifle di-
cit. Ejüfdem meminit Codintis in Originibus, p. *)7.
ubi duas S. Michaelis Ecclefias videtQr diftinguere, alteram
in Anaplo, alteram in Softhenio.
V a r i o r u m .
a T«v tsri Bijvw«6f jmXua ’'Est S'i 715 w Efyjncc vroXif, 'E-
Jilm bm*vp<&' &c. In Bithynia eft firbs, de nomine difta
Helena, Matris Conftantini Aug• Quippe natam ibi Hele-
nam perhibent, cum ejfet vicus ignobilh; cui quidem Conftantinus,
in premium nutricationis, nomen ac dignitatem
urbis concejferat y fed nullum imperatoria magnificentia ms-
numentum reliquerati Nam ft ornatiim & ftruSuram fpf-
cles, ftatum priftinum locus retinebat, nudo urbis titulo in-
fignis, Helenaque alumna fisa notrtine gloriofus. Procopius
Cxfarienfis de A£dificiis, pag. 96.
ffir^o f E A Aw w ro f \IasP top A Ï um s m!ipori cils Hellefpontum, fupra tumulum Ajaéis, S * c ,
§ Sn XeytTcy rov vxuçuQptov ^ m s a%lwxs 9^° ^n ^oco Achivi qui Trojam oppugni- IV.
xévxj T85 I Tri Tpotxv T o n <fpxTwaxf$j)3$ *Ày<.i85) funt, caftra & navale habüiiTe dicuntur, ürolxv
¡XP** % oaw tìiv 7n\iv Siéygx-^A' x, ttuAxs bis fórmani Se magnitudinefii delineavit; &
xxnaxQóxatv (¿9 a^AcoTTY,, x l Sy vico en 5 x - 5 P°-rt^ conftruxit in editò locò, quæ ex ma-
A¿t<xnj5 (pouwTxf to7s rJ^TïXésai, rxv fo A au- V1.unCur ^ P1 ætcmavigantious.
P- ~ . , H K i m M Hæc duni molitur, Deus noótu illr appa-
tcS Troy«rn.jwTOg G k ^ s 0 ®eost eX pn« f are- rens, j:ufe ut aiiuaj. i0CU(p S Ë 3 d£fu.
• P" r o w . & Mwrcte xvtov eìs To Bu- cenfque eUm in urbem Thraciæ Byzantium
Çxvnov *771? ©pçuuisj arépxv XaAiui<îW? ^ Bifiuvav, tirans Çhalcedonem oppidum Bithyniæ, mo-
Txù'doe xut<$ovutfw x,7ré(pm *77dAiv3Xj $ Kavçav- i q nuit ut earn Urbem conderer, fuoque nomii
w 8 1 t 7Cti>vvpux$ xjrixv. o S$j Tois rtf ©gy Ao^pi? ne appellaret. Ille igitur divinis oraculis
à ttpÏv Bv£'xvnov 7rpoaxy>pèvotâjjlto obtemperans, urbem quæ prius Byzantium Byzantium
&»$ b/i*b puwe/j zv e> xT&i/v xSy ueyi/ç ois T e/ t t a- i 'Ztcfp AeCxX» ev. vocabat^ur , amrpl.i ficata. ma . Jn&eecn*?ttliUbLu!ss mmiûirrici's*^ C onnfmt*ixnl.- tpvypeyxv e x rw x S i f u y w s T e iy e a i O ifcieG xA ev. - - v P . Ollrt*n:om . Ki‘ ^ W m W m t B :
> ' V \ W Ê m ’ « » , / c ,n x it. E t quomam indígenas m ag n itu d in iücatum
v m de t o u s c l v t d x m w 0VX M *™ * C A o fuaet -Tco- u rb is haudquaquam fufficere ju d icab at, ,am-
A i^ t? t u (jx y e fa £ aroAeedSi p te y iç a ? o lx lx s x v x 15 phffimis domibus fparfím per vicos ædifi-
W 5 òtyijct? a ’VopxS^y o ix o Sb /iiiaasy xvSpctç <yp Àofu ca^ Sî egregios viros cum familiis fuis in-
' — ^ 1 ’ nu / / » / G c0 ’as ac dominos earum effe iu flìt • auhriim
v au T 0.S o.oce.0,5 W o t o ç ^onnras, ^ rau ro u s a,tós ,ex ren!ore Romi) OE J “ 0™”
xaTûWUtre* to u s ( f ex ttj? Trpeff&m^? vinciis acciverât; Cumque tributa coniti*.
Z Ttis Si l | Wepm eMvjji&TxxxAeatx/jdiios. x0 op8? ? Part'm. in aedificia & ornamenta
Als T¿%04> T B S iS €1? o’ixoSopLxs ¿ 7&A\y) *7üs *7To-20 ^ ^ civium ann o n am ; c u n -
■k . i ? . . c „m « „ , c t i lq u e a lu s re b u s earn in f iru x if f e t • c i r r o
A f . T « 5 f ^ W , ¿ * « r / T s « ¡ 1 & f c n d b u s ä c p o r tic .b u s ¿ r e l i l™
Toi? aMoi? nx, acetd tw ttoA w C b ^ m s , iTcnoSpo- operibus ambitiofe exornaffet, juniorem Rof
ia T e Xj xpw eus $ ç o a i? xa) AoitpoT? oìxoSbptyipucai Cònftantinopolim nominaVit î & re-
(p tK cn ip ta s lu m w m A í, ré a r 'P a u lw K a r c a r aw io r o - ÿ n?m c ° b f t i t u i t om n ium q u i R om a n am
. S H M H M n / „ , d itio n em in c o lu n t , fiv e á d S e p te n tr io n em ,
3 Air m o f la n ' o, ß a m A l ^ i t a T e w o - e r '« r w T w z j f i y e a d Ä e r id iem , fiv e ad foliS o r tu tn , f i -
P a f lc u m uOTiMor y ü r o ix n « n « -fò s ÍpnTo> ¿ roTor v e ad m e d ite rr a n e um m a re i in i tio f am p td
4 rÍAior a .v í% a v fg t, ^ r á c y / t e v a m A a y r , ó v . T u r ^ ^ us a_d D a fiu b ium fitæ fu n t,
4 Tor "Ispor orÓAear, •>H H S 1 & H B H ad í of” “ m finum
4 S L , H i „ , , „ L f , pofi™ > u«iue ad Cyrenem, & Libyas qui
Td Ion? »oAori?, fujg» Kvpmw % t ti/J í A£ií- illic degunt juxta Promontorium , quod
w /©^c. To Bopetóv y&AÚffyov. @b \&j t y&ov Te 30 ßorium dicitur. Magnam præterea Curi-
[¿eyccy w oTjyxAviTDV o vop cxtnaiv, eTipov auoeqyiacc- S ; cllaa.m ^ e n a tum v ^ anp ’ æ m ^ am S en a - S WÊÊÊÊÈ ' \ « i w M t u i u rb is R o m æ c o n f ti tu i t 3 eo fd em h o n o -
n>, 70is X u m ? 7o t.^ a? xoq lip o fd u jix s , i x, re s a c d ie s fe fto s illis a t t r ib u e n s , q u ib ü s
Pa/Äcaoi? 701? 7¡-peoQuTepois edos. c p ira o i ^ v e té re s R o m a n i u t i c o n fu e v e r a n t. D e n iq u e
(T7rÿ<&wra,? eÇ x p u A A o i t « ^© ío c ’i^ tA oT ? 'P ä u m , c u n ? u r ^ em n om in is om n ib u s in re b u s
ÉÊÊÊÊ M Ê Ê Ê Ê fSÊÊ , ¡ I ta licæ R o m æ e x æ q u a r e í lu d ú i f f e t , v o to
r lev O t t a w a X V T B v o A iV i ou S i^ p T e y . éis 7o - 3 5 fuo h a u d q u a q u am f r u f tr a tu s é d . E t e n im
V a l e s t i A n n o t a t i o n e s .
I *Em»!>v[Aiét$ Seribendum puto ¿|tSr.
x ài tw|«ìs3 Duo hic dicit Sozomenus: primum
quidem partem tributorum ad opera publica & ornatum
¡irbis Conftantiriòpolitanx deftinatam fuiflè : deinde aliam
partem tributorum coaftitutam eflè ad alimentum ièu an-
nonam civium. Quod ad poftremum caput attinet, af-
fentior Sozomeno. Nam ex Eunapio aliifque fcriptoribus
conftat, .tributarium canonem totiusiEgypti,pene omnem
impenfum eflè alendis Conftantinopolitanis. Sed .quod ait
Sozomenus, partem tributorum deftinatam fuiflè in tedi-
ficia & ornamenta ejus urbis, vereor ne tributa pofuerit
pro veétigalibus. Nam ve&igalia ad id precipue daban-
tur civiratibus. Qua de re vide qu* oblèrvavi ad librum
2y Ammiani Marcel lini pag. 3O2.
3 Orni 7bu 'Pu/axiuvysriiKoo» ytvumovoi» ] Hunc locum
egregie reftitui ex codice Leonis AUatii, in quo fcribitur
tìw 'Hufbcilw -ù&Ìiìqov y?y olxStn. Opcime Utequidem cenièo.
V A R I <
a Tnv 7Tf)v Bugeiynon] Conftantinopoleos fundamenta an-
ho 325 jaifta. Socrates enimVlib. I. cap. 16. fcribit, Con-
ftantinum, celebratis vicennalibus fuis, ftatim ad Écclefia-
rum inftaurationem orane ftudiunS fuunv contuliflè, &
Conftantinopolim condidiflè; quod .Sozomenus, Nicephorus
& Cedrenus confirmantj licet hi duo ultimi conditum
urbis & ejus dedicationem imperitè confundant. Urbès vero
in Vicennalibus & id genus Feftis de more condita.
Quare Gonftantinopolis vel in Vicennalibus Nicoir-edién-
fibùs anno 327 celebratis, vel in Vicennalibus Romanis
qua ad annum j i 6 pertinent, cxftru&a. Sed earn in pri-
Oribus Vicennalibus conditam oftendit Julianus Imp, in O-
ttitione .prima, dum de Conftantino loquens ait: Poftea-
4 Kcci %mMp,yov: t srpof nß '1 ov!?j f^Asra] Cliriftophor-
ionus ac Savilius emendarunt, r 7? ©^5 rS ‘lo»!<a j&Azra
ex conj^eitura ut opinor.Malim tarnen corrigere 'E-müdp'su
T«5 <n& s r S 'imai f&Azra. Ceteranj Sozomenus hic aperte
hallucinatuf, five fciens, five imprudens, dum Cönftanti-
nopolitani Imperii limitem eumdem facit Principatu Con-
ftantini, cum eo qui erat regnarite Theodofio juniore.
Atqui Conftantinus nullam Imperii divifionem fecit inter
Romam & 'Conftantinopolim; fed utramque ex arquo
Reginam conftituit totius orbis Romani, hoc uno difcri-
mine addito, quod alteram ieniorem , alteram juniorem
Romam cognominavit. Ejus autem filii poftea Imperium
diviferunt. Tuncque primum Conftantinopolis caput
fa£ba eft, Orientaljs Imperii fub Conftaritio; ita tarnen
ut in Europa Thraciis terminaretur: Roma autem
& Iliyricum fub Conftantis ditione eflent.
quam vero Dominus omnium eft conftitutus ( quod anno
325, poft debella turn Licinium contigitj cum ex immoderata
ejus cupid it ate qui ante dominabatur, velut ficcittote
quad am, fumma effet pecuniarum inopia, ac cum omnes in
Palatii peneiràlïbus congefta ac recòndita forent, ille clauftris
fubmotis, repente omnes effudit. Tam fui nominis urbem infra
decern annos extruxit. H fc de Conftantino Julianus, qui
rei geftse tèmpus ignorare non pòtuit; q;uiqué dum air,'
cam infra decern annos conftruftam, infra illud tempus perfetta
m intelligit, ut eolligo ex Philoftorgio lib. ¡L cap. 9.
quern locum vide. Ant. Pagi ad am. 314. n. XIX. Encæ-
nia autem hujtri urbis anno 330. celebrata ex Idacio &
Chronico Alejandrino oftendit-idem ad eum annum, ». IV