ï t f
Sæ c .
IV»
S O Z O M E N I H I S T O R IÆ CONSTANTINUS»
TaXarais 71 X, BpiTatSîs, ¿ orni r & t r o nupipiSü,
Opas ohcmai, ptéx¿t t « repas ia v é ç^ t 'SixtcutS.
Gallis ícilicct, Britannis, & qui circa Pyrc-
natum montem ufque ad Occidentalem Oceanum
incolunt, nequáquam contrarium legi- > i >. , i ■ , , M E H H B S R f n
bus vifum eftChriftianam religionem pro- Di» Kfflrjamws t Uo clutIuj i Jfcílgafiteri.
Poftquam vero Conftantinus eamdem 70 > fca,AAov Slitpxvrj m tyis exxAtjaíxs Te^yfia.'-
illam Imperii partera íucceíTorio jure obti- 5 tct. MxfyvTÍa yctg r« ’EpxtsAÍa gcox¿'os aycupg-
nuit, res Ecclefis multo magis floruere.- es'r a í j ^ Tj 5 tt; Tg £1’s K w s a r rW b n -
Maxentio enim Herculii filio interfecto, &
Imperii ejus forte ad Conftantinum traníla-
divinum numen libere coluerunt, qui
Treayorjí, clSìgùs \Qpwxfoov ogoi t í tcipjl tov ®¿Qpiv
ttotctfiov ancona, tov ’H e r v o r , % TlxSóv o¡
vel circa Tiberim fluvium, vel circa Eri- j^Aoucn, x a ] tov ’'AxajAiv, íis oír A¿y>s
damim quem indigena; Padum vocant, vel Tn M Im Í a*~ , HSS 9M H ' 1 I ' ' m- « ~
juxta Aquilim habitabant : in quem navem ^ To ^uppijvay 1
Argo protra&am eile perhibent, & in T y r - S^etotwyoq r7Cé\ay>$. oiyxp ApypvauTcq tov A iy¡-
rhenum mare dedu&am, incolumem eva- 'tico ty&>y>VTíS> Si tov auToy ttAoiw op ty¡ \ieavófiíTe.
Nam Argonauts cum Æëtam fuge- <5*<a e7roiy\croLVTo. 'iïtpcuaQiv'ns 3 rito 3 xu»
rent, non eumdem navigations curfum in ^05 3t*\a.«rar, r t » mra.pi.St iç ix om
reditu tenuerunt : fed trajeéto mari . . n- n • ■ • Scy- Ix . ÊÈ fi. WÊÊ 9 / 5ÉÍÍ iTaAoJy oexct, x* yeiaamyTES c^Tctutfet, ‘ tto. t
thico, per oitia fiuviorum qui in illis font . »/ f/rT - „ n/# ~ ..
partibus, in fines Italorum venerunt : ibique ■ I Í H W B B í ^ K Í
hyemantes, urbem qux Hemona dicitur, f 'J “ * ^ « r ^ n C a m s , a v p i r e ^ M T m ainTs
condiderunt. Æftate vero adveniente, in- ^ ’ah/Pp&Wj ap.'pi Ttts nrpaxcoìoip ça£\otç
digenarum opera adjuti, per quadringenta pui^arïs 'íXxorns r lù i ’Appà 2dyi yâs TJ,
circiter ftadia machinis quibufdam navem ï o vAxüîiir ^ 3 « , « r £ ’HerfttrS ourt-
Argo traxeruntper terram, eamque m flu- i » > ; \ ’ i
Vium Aquilim deduxerunt, qui in Erida- HexdUyoj 3 ei$\ t iw IraAous â'anum
inìluit: Eridanus vero in mare Ita- Aaarcty 10.5 exCoÀcts é%ei. 1 ymm/u ê l TÎcù vrey, )
licum evolvitur. Cæterum poft Cibalenfem KiSaAo« p á y lw A ctpSbívioí t ï xou Maxetives xa¡
puenam, .Dardanii, & Macedones, & qui- PW * 0/ \
cumque Danubiura accolunt, Achaia item “? " ‘ P ’ ~ ^ 7 1 ” "" 7 7 ' \ A‘
& univerfum Illyricum in ditionem Con- 1 ¿ fy,ct/5> ^ To ^ ^ wvoSi r\JZR> Kcûvçolîit7vov
flantini venerunt. gygyoytt).
C A P U T V I I.
De dijfenßone inter Confiantinum & Ltctnium
ejusgenernm propter Chrißianos: & quomo-
do Licinius bello vittus atque interfettus eß. 30
Li c i N 1 u s vero qui antèa religionem
Chriftianam coluerat, poft cladem illic
acceptam animo mutatus, multos facerdotes
qui in fuis partibus degebant, graviter affli-
xit. Sed & alios plurimos, ac prscipue mili-
taris ordinis viros, male multavit. Etenim ob
difcidium quod ipfi erat cum Conftantino, 5 5
Chriftianis fupramodum erat infenfus, ex eo-
rum calamitatibus maximum dolorem Conftantino
allaturum fe eiTe fperans: fimul etiam
exiftimans, Ecclefias Chriftianorum id unum
optare ac ftudere, ut illum folum Imperato-
rem haberent. Prasterea. cum iterum pugna- 40
K E Í A A A I O N Z r.
Tlee) t v s U tT a Ç v KmçocvTÎvs x, A o u v -
v in V yx p G p v a u t « , Ai à ro v s X p w a w s , x, a s
xpásTos vm Q eis A m w io s S ií(p 9apy¡.
AI YMVtQÇ ^ gpôcteffe 7Ç 07tl< 2) * 'ftpOTipQV i
7» t Xpiçiavav ^píaQóúav > fjuT&âteTo ^
yvapilui) à) 970AAovs tote t ItA Ty iSÎçc àpyy jg-
pem gîtstxaar vnAAovs 5 ¿ t aAAm, ¿ [¿¿Aiçx
Si /¡pcLTKOTlXoS 7C\vidoilg. GQoiïgf t yctg CL^i^aVèTO
Ttpos tous Xpmavàs) 2 J& t lu) Tcpbs Kûjvçayfiÿoy
Dÿ&QopcLVy olo/djJOS CLVTOV AU7rvio^v Tais <h/G'7rpaylcus
£ 2fpv\nczias* apca 3 x¡ to cs IxxAymas r& iïV m
AapiQavav éu^««^ » xj ar^tí^á.^m vie auT« /¿ovs
/SaaiAébgcfrcq. Tepos tö to is de» oía <¡)iAe7 yivecdzcf,
V a l e s t i A n n o t a t i o n e s.
i Upó? t o TvbIvjmo v 2¡fó.¡r6&íjfctf 7nAct<y&-^J Scribendum
eft ©e?« to Tv’ffluiu», ut legitur in codice Leonis Aliati!.
z nÓAiv «mjotm» oJfAot'j In codice Fuketiano fcriptum eft
Hf/toyet cum alpiratione. D e hujus urbis conditu idem re-
fert Zofimus in libro 5, ex Pilàndri P o e t* lib ro, cui títulos
erat *ifañuu ^toyz/AÚtj. A it enim Argonautas, cum Me-
tem ipfos perièquentem fugerent, per Danubii oftium in-
greflòs, adverfo flumine uique ad Itali» fines perveniflè,
atque illic Emonam urbem condidifte. Deinde cum navem
per quadringenta ftadia tcrreftri itinere traniportafiènt, ad
mare Theflàlix perveniflè. Hujus tranfveótiònis meminit
etiam Plinius in libro 5 capite i8» Ejus verba hic appo-
nam, quia Sòzomeni noftri locum valde illuftrant. Sic igi-
tu r le habent, Deceptos credo, quoniam Argo rtavis flumine
in mare Adriaticum defeendit, non procul Tergefte ; nec jam
confluì quo flumine. Humeris travettam Alpes, diligentio-
res tradunt. Subiijfe autem Iflro, dein Suo, dein Nauporto,
cui nomen e x eu caufa eft, inter Emonam Alpefque exorienti.
Emonae fitum habes in itinerario Burdigalenfi. Sita
erat prope Alpes Julias, in finibus Ita li* & No rici, inter
Nauportum & Savum fluvium, ut tradkur in tabula Pu-
tingerorum. Porro tota hsec digreflìo de Argonautis, pu-
enlis eft & inepta.
. I » ^ Tw[ c fid-xlw] Cibalenlèm pugnam
intelligit, qua viétus eft Licinius, Volufiano 2 & Anniano
a l ’ Ut i'cri^ltur in fe ftl’s Idatii, anno Chrifti 314.
Poft hanc viétoriam pace inter Coriftantinum ac Licinium
faéla , Conftantinus univerfum Illyricum fu * ditioni ad-
ju n x it, ut pr* ter Sozomenum fcribit Zofimus in libro ic-
cundo.
V A R 1*0 RUM.
a - n p n ^ Tà TW Xesnccm,^ Aiw&jm/Apccxímm r d I lofe fimulanti Conftantinus Romanorum ditionis partem ad-
9 ttfiK tn s»m ■»*, w t X&stocnrpo » miniftrandam aftìgnavit. Theophanes Chronog. ad annum
— Licinio armorumfocio, & rehgtonem Chriftianam do- | X I I Conftantini M.
•tctAiy
C o n s t a n t in u S v ^ E C C L E S I A S T I C A Life» I . W
v i \ u us IM-Xfa x « 8 i? a^ Kwpttr'tia, turus effet adverfus Confiantinumi viftiihis S * c .
TOO 770Ag^» TTpovoiav Ì to iu to , S i i & divinationibus ad futurum bellum fe prae- IV*
*rg o(payioov Xj pux.vnicSv‘ ^ U7ra^ 0e<5 tioiv viri^va- P^rabat : ièduéìufque à quibufdam qui vi-
« i r ? «©‘+*4 . eis 'EAAW i , Irp¿-m. i - ^ ? ^ l » I K c « b m t u r , ad Gentilium fu-
'.... ' «ex» ^ \ » » t , perititionem defcivir. Gentiles certe memo-
¡itÌM 7»im s £AAVes Qaon w m , tote 5 rant, ilium tunc tempore oraculum Apollipatiwctj
Ty ov MiAhT6> f i u t i l a t v AiS\j/ioua ’A - n‘s Didymasi quod erat in urbe Miletó
ttoAAtovos’ epofS/ja ¿J'g clutcS Trggj 5" ttoAÌfia^ v fn - confoluiflè : eique de belli eventu interro-
<rcq TÒ SVLipóm TB-moì Tms 'Oputpntms v is a ’s. veriìbus?0lImem refp0ndli6 hìs HomeTicis
• i l y ip » , ? m<£a» A i « Teipam paa- Q vctUe, M pm , jOvcm, u tcUi-
1 \ .1 - potentes.
T", Tt M AiAural> A 01 H « i to v» uu. Ihuaue Ubi nrumnofa
E* ™K\S» o u S J lK K w 'ès»tf put, r i Siyput. r E t ex multis quidem rebus deprehendi,
XeA<nuav, ©e.y r&&mcc «na/ifttcQtt/j x, els to- religionem Chriftianorum divina provider
anùrlto m p i\ 9tiv èmJboiv, ovx 5 ^ tia con^ tutam effe, tantofque progreffus fe-
To li yivofApav. fièAAovn A ix in a h a xw ^ c*^e : precipue vero ex iis rèbus qua; tunc
7ra<xoiS t I s U7C avTov OxxAyfffiaSf aiwitpxTocf ò font. Nam cum Licinius cun&as Ecd#
BiQwtac •TcÓAkfxos j ov TiA^bmToy ìttoAÌ/moocv ^e^as ditione erant, jam.
tza&S aAAviAo&i auTÌs t ì x, Kuvqccvr7vos. tooolv- Per^cjjturus e^ t , conflatum eft in Bi-
_ 1 WW BBH 9MB| v ~ . t tnynia bellum illud, quod inter Conftanrvj
'S je t# po*7rM eyp>i<m,7v Kfflyfotynvos 3 as t • • • n r- . ,
~\r vp- ~ op p y . f * tinum ac Licinium poftremum fuit. In quo
ymvr x7j _i jccvA aAo ra, v xp\x Tyuroy1 t y J o p a v tiw t zioo ^Coonnfilt-aanntriinmui«s Dt ìe~i; auxilio in .ta ntum adj-iu-
QaAovQx J Ancmòy to m fo v y To vavnxov, eav- tus eft, ut hoftes terra marique deviceritr
tov 09 Nixopwhict 'Z3€ftb>iu>ocfj xa) ¡Ciarlai em & Licinius terreftri fimul ac navali exerma
¿> ©earaAorf*», %cut£m “ u ?mi(r°> Nicomedi* feipfum dediderit*
»,£i~ wp p ~ < / ' , pnvatus aliquamdiu egerit Theifalonifc
areupsflwop a » i^ merpaTm n , m ì aonas, w c s , ibique tandem interfelus fit. V ir qui
mtepiois ti, -mis aAAois Aiibx tp iamizt yitópdfjor> z^ initio quidem imperii, turn bello, turn pace
S tuT yapicp rSs àSSh'pSs Kw$tiaim nnpvnpjdpov, egfegius extiterat, & nuptiis iòróris Condì
t5 to ^ K S t & i T é A c t ì . fiantini filerai: bonoratu's i tandem Vero hu-
K p i A A A I O N H'.
jufmodi exitum fortitus eft quem dixi.
C A P U T V ili.
K a raA o vs t Ypeçàt, óra. Kutçuvmos ÌKarpapa- „ .
« a a / _ ~ ~ £.numeratto eorum qua Conftantinus praclarè
sm h h S a ô H 0i 3° H B B 11 Éi (ttaTÿ, X) clAAcûv xoivaÇiAûùV 'tpayficLTav. clefias confiruendo-, tum alia quadam ad
utilitatem Reipublica difponendo.
T r Q.VÇV.VTIVOS 3> e« «¿tdV t t jì 'Poj- /^ o n s ta n T in u s Vero, cum jàm folus
[ ^ fj.cti.av ^çx*S T&iqdcYiSy 1 ypa.fifM.Tt <fo/xo- Romano Imperio potiretür, Romanis
cria rzsç^y\y>p6u<Ji tois ano. t Ico %a utmkqois, t Uo perP rfontem degéntibus publico ediclo prie-
Xe,vta»Æ <ASw ò p e r a e i r i JStt, ’ßrpceAufi 5 J Dèùmque ftudiórvmehremurT fokmTe-
ZiÇf-'îrbbay ^eioy 3 yoeiv ^uovoy, 'ò x, omis eçi, xai ro eum exiftimarent Deum, qui de revera
Sf&pxri 7raV70i t v ^poy« r ito dlwxpuv g^ei. e^» & perpetuarti omni sevo habet potefta-
Tcttifc fjQjj yete Goeada.^aatVy cLfpQova. 'travroc toc a - t^ ‘ clul<^em clu‘ ^«C ftudiofe
n \ ^ . ~ / «y, \ «/ o a » ' ~ obiervarent, cunifta bona ubertim afflueré
>«9«. «Ì.Aé.^ x, i» syxupcect, folere> & quæcumque cum fpe bona
WaTa eATTidhiy xkomtclv tois de to 40 derentnr, ex animi fententia fuccedere : iis
xpeü-fioy ct/MpTavaoti xoivvj ^ ¡$icc 09 TttAeuois t ì ver0 9^’ ei]§a divinum numen delinquerent,
^ erpltivi 7cà,f(gL SSja/ipvi ovfiQoùvuv. yocptv t ì ofitoAo- tUm Pr‘vat*fn tum publice, tam bello quam
~ , /o / » /y B * >n pace, omnia mfeliciter cadere. Subdit deou
xofiaex^av Aeyeiy i%vtA(ftToy, as 67h- inde, non quidem fe jarftans, fed g ra n a s i
TwdViov uTCVipiTluj à^taoocs avwv ¿¡tvccf 0 ©eòs tv\s gens Deo, ficut.ipfe affirmât, Deum, cum
aÙTÌ (gsAÌOTtes, -¿7IÌ •? isty s Bpediaw'us 1 H H 45 9 B l va'n H fa x miniftrum H
/ op/s r / I , „ , ié voluiflet, a Britannico mari ufque ad
^e^pt TW jffl Orientis Provincias ipfum perduxiiTe, ut
Xpiçiavav x iÆ Mwi fytjirxeict, ^ oi $ ip x 7riia.s ©eotT Chriftianorum augererur religio, & ii qui
«X» XitpTEpixoì W a t t a , BW— i pi-opter Dei cultura in. : confeffionibus .»ut
, / H R l - , M Martyrns confiantes permanferant, honorifixpTrjttcus,'
6jh(pave<ìipoi m i5 TT.uais W e i^ 0a>- bus ac praemiis illuftrarentur. Poftquam
<n. 7oiaum xvx^pfawxs, xAAx fjujpjLx iig^eA-50 ifta predica v it , aliaque plurima expofuit,
V a l e s u A n n o t a t i o n e s .
1 rçtf.pfjjcât hìfbotnai] Edi&um illud Conftantini ad Orientales, quod Sozomeftus hoc loco compendioie retulit,
ö quis integrum legere defiderat, habetur apud Eufeblum in libro iècundo de vita Conftantini capite i4 & ièquentibus.
Tom, II. C $àv>