en Abten mét de hun ondérgeschikte Geestelijken, en waar , zoo! als dikwerf in
Italié, de'groöten óf gemefeñten- het regt der keuze bezatenyhad de handel me-
nigmaal öp sehaaintelooze wijze plaat8. Ja in Rome zelf kwamén deze verkeérd-
hedén op,gróoten maatstaf voor, waar de partijén der magtige grooten om het
voorregt streden de Pauselijke stoel te bezetten; gelijk omstreeks dezen tijd bij-
zonder de Graven van Tuscilium dit' regt uitbéflerideni Kn hoe koh öhder zulke
omhtándigheden er eérbied voor den Pauselijken stoel eni'de Uitoefenifig van het
ambt des geestelijketf öppersteii regters , dat zij , welke de göede ofde in de kerk
verlangdén’, ’den Paus zoo gaanie zouden toekénnen, bestáan?
Het kwaad was in Rome tot zijn toppunt gestegen, toen drie Pansen
te géüjker tijd om den Stoel van Petrus streden*.1 Graaf Alberik van Tusculüm
had het in 1083 dbör'oibkoöping Wan invloédrijké mahnen, gehjk;‘öok door iiiC
deeling vän geld onder het Romeinsche volk, zoo verre gebragt , dat zijn zoon
Theöphylactus, -die nog een kind en zelfs nog niet gewijd was, tot’ Paus verko-
zen werd. Hij nam den naam van Benedictus IX aan, doch maakte zieh weldra
door een zedéloos leven Veracht en gehaat; 1 Tegenöver hem verhief het ’Romein-
sehe volk; door groote geschenkeii omgekocht, in 1044 den Aartspriester Johannes
tot Paus, onder den naam van Gregorius VI, en tegeh beiden wist Graäf
Gérard de Saxo inet zijne partij Bisschop Johannes van Sabina als Sylvester III
op den Pauselijken stoel te verhelfen:
Zulke bnbetamelijke handelingen kori Konibg’ Hendrik1,' dief .bene grdndige
herstelling voor dé kerk'dleohts uit1 Rdme verwachtte; niet' langer rüstig aan-
ziwi, en toen de stemmen van vele vroome Biaschdppen eil Geestelijken’hem
om hulp. baden ,’ talmde hij niet en trok in 1046 naar Tfalie. ■>
Te Sutri hield hij eene groote Kerkvergadering ’ om het bederf in: hét ker-
kelijk bestuur te doen eindigen. Paus Gregopius VI verseheen zelf; de beidé
andere Pausen niet. Het eerst Werd- ovdr Sylvester III gerigb gehouden ; de
Synode’ sprák dver hem, als den' doöb pärtijgezield óñrégtmatig ingédrongében-,
hét vonnis der afzetting en-oßsluiting-iA een kldostw uit. Benédictué IX had
reeds zelf, bij de zwakte van zijn k a ra k te ren het bewustzijn Van rieh'Biét
te kunnen staande houden”, ‘Vtoeger1'zijn anfbt; ten - gnasté van1 Grégorius VI
nedergelegd en zieh näar tilíjn laridgdéil tero^effriíkéh. '-Me.t déh'tegénWodrdig
zijnden Gregorius VI bewandelde men den weg, dat hij zelf. de onregtmatigheid
zijner verheffing door omkooping des volks inzien en zijne waardigbeid neder-
leggen zoude. De redelijke man deed daarop afständ van de Pauselijke waardig-
heid en begaf zieh op ’s Keizers bevel, om onrust voor te komen, naar Duitsch-
land. Met hem trok een persoon, die weldra in de geschiedenis een. der eerste
plaatsen innemen en de gewigtigste veranderingen zoude daarstellén, de Bene-
dietijner monnik Hildebrand, een leerling en vriend van Gregorius, de latere
Paus Gregorius VII , van wlen de geschiedenis van Duitschland en Nederland
zoo veel te verbalen heeft.
De Keizer begaf zieh naar Rome voor de keuze van eenen nieuwen Paus. In
eene groote vergadering van Bisschoppen, van aanzipnlijken, des Adels en des
volks, kondigde hij hetiopenstaan van den Pauselijken stoel aan, en verklaarde hun
dat zij de vrije keuze van eenen nieuwen,Paus hadden. « Hoewel gij, Romeinen //
zeide hij, //tot heden dwaas en met ligtzinnige willekeur gehandeld hebt, zal
echter, volgens oud gebruik, de keus in uwe hand zijn.// Doch allen antwoord-
den: // In tegenwoordigheid des. Keizers hebben wij geen regt, om te kiezen,
en wanneer deze niet tegenwoordig is, kpint toch zijn Patrieius in zijne,plaats.
Wij hebben gedwaald, en daar onze keus op onwaardigen gevallen is , is het
tbans uwe zaak, om de kerk der Apostelen weder daar te stellen.// Hierop werd
door de Geestelijken, Senatoren en het volk beslaten, aan Koning Hendrik en
zijne opvolgers de Patricier-waardigbeid op te dragen, gelijk eenmaal met Karel
den Grooten geschied was. Hendrik werd met een groen kleed ombangen, hem
werd de ring van Patriciér aan den, vinger gestoken en alle de. overige plegtig-
heden werden verrigt.:; Hierop baden allen, dat hij volgens de hem verleende
wijsheid zoodanigen Paus mögt kiezen, door welke, de krankheid der kerk zoude
kunnen genezen worden, en zwoeren zij hem .//-nimmer zonder zijn veriof.de
keus van eenen Paus te .zullen ondernemen.//,
De Koning zag dan naar eenen man uit, die waardig was om de hoogste waar-
digheid in de Christenheid te bekleeden, en nademaal er in Rome geen deugd-
zame Geestelijke te vinden was, die of niet gehuwd was of zieh niet. door Simonie
bevlekt had, koos hij eenen Duitscber, den Bisschop Suidger van Bamherg, die
ook, hoewel niet zonder veel tegenstreven, onder den naam van ClemensII, de
27