ten. Menigmaal sloeg zij zegevierend belegeringen en' aanvallen
af; menigmaal ook schoten haar weermiddelen te kort. Vooral
tusschen de jaren 1567 en 1637 heeft zij de rampen des oorlogs
ondervonden en in de wisselingen van de krijgskans gedeeld. Beur-
telings Staatsch en Spaansch, werd zij, als een plaats van hoog
belang, voortdurend verontrnst, gewonnen, verloren, door den
koning en den prins. Ook de 18de eeuw bragt haar verschillende
lotsveranderingen, en de met name laatste jaren dier eeuw zagen er
bij afwisseling de Fransche republikeinen komen en gaan en te-
rugkeeren. Van 1797 tot 1801 waren haar kerken geslot.en. Thans
zijn haar muren gesloopt. Alleen in de nabijheid der hoofdkerk ,
die bijna onmiddellijk aan de stadswallen paalt, is een oude,
ronde toren gespaard.
’t Is een fraai stadgezigt, daar bij dien ouden toren! Fier
rijst er het hoog gelegen kerkgebouw o p , boven de huizen met
hun steile daken en veelkleurige gevels. Kloek stijgt de kerktoren
omhoog, met zijn vier hoektorentjes aan den trans en zijn ver-
heven spits, die het beeid van St. Christoforus draagt. Beneden
ons stroomt de Roer in snelle vaart voorbij de kade en onder
de stoute bogen der zware brug van blaauwen Namenschen steen.
Een schildcrachtige huizenreeks, die sterk aan de Belgische type
herinnert, strekt zieh uit längs de kade, van de plaats waar wij
staan tot aan de b ru g , en daaraan sluit zieh het groen van de
lindenlaan, op de oude wallen geplant. Aan de overzijde der
rivier liggen de woningen en fabrieken van de voorstad St. J a c
o b , met het hooge hout van den tuin der K o n i n k l i j k e H a r mo
n i e , en vette weiden, jaar op jaar door het slib van Maas
en Roer gemest, wanneer de wateren zwellen en wijd en zijd
den omtrek overstroomen. Soms stijgen zij tot dreigende hoogte,
en wie in den zomer de Roer zoo vreedzaam en vriendelijk ziet
vloeijen, die kan zieh naauwelijks voorstellen,. met wat geweld
zij in den winter als een breede stroom längs haar oevers schiet.
Niet zonder reden is de brug daar ginds zoo forsch op sterke
pijlers gebouwd! Zij vervangt een b ru g , in den Nieuwjaarsnacht
van 1768 op ’64 door den ijsgang weggeslagen. In 1643 was
het water tot op de markt gestegen en de markt ligt op een der
hoogste punten van de stad.
De Roer zendt een der a rm en , die zij naar de Maas u its tre k t,
längs de stadswallen. De Maas zelve blijft op eenigen afstand.
Zal onze togt ons later ook wel längs haar’ oever voeren, wij be-
zoeken ditmaal haar zoomen alleen, om een’ blik te werpen op
de nieuwe ijzeren b ru g , die haar sinds 1867 overspant. Voor dien
tijd geschiedde de overtogt met een gierpont en was de gemeen-
schap tusschen beide oevers bij wintertijd ^ met drijfijs vooral,
hoogst bezwarend , vaak onmogelijk. ’t Zijn heerlijke weiden, daar
ginds aan de overzijde, maar zij eischen van ons, wandelaars,
niet, dat wij de brug overgaan. Wel zou de merkwaardige bürgt
H o r n , de zetel der graven van Hoorne, wier aloud gebied daar
voor ons lig t, ons krachtig aantrekken en ook ten volle onze op-
merkzaamheid verdienen, wanneer wij over grooter ruimte van
tijd beschikken konden. De overoude dorpskerk zouden wij er
echter niet meer vinden. Zij is in 1838 gesloopt. Ginds zien wij
de pijlers voor de spoorbrug, die weldra de treinen tusschen Antwerpen
en Gladbach dragen za l, en in de verte wijst ons een
kerktorentje, op een hoogte te midden der vlakke velden, de lig-
ging van het dorpje Herten , waarheen wij ons een uitstapje hebben
voorgenomen. Maar eerst willen wij onze schreden wenden naar
een veel bezochte bedevaartplaats in Roermonds nabijheid. Der-
waarts wandelen alle Roermonders dikwijls en gaarne — en dien
weg gaan zij eindelijk allen uit. Hun laatste togt is door de
breede lindenlaan, tusschen de stad en de kapel van O. L. V.
in ’t Z an d . Maar dan zien zij het licht der zon, dat door de
bladeren speelt, en dan hooren zij ’t gezang der vogelen in de
takken niet meer.
Onze weg leidt ons eerst längs de voormalige stadswal, voorbij
tmnmuren en geringe woningen, ook voorbij een Limburgsche
/, beugelbaan ’ en voorbij den achtergevel der voormalige kapel
van het opgeheven M i n d e r b r o e d e r s k l o o s t e r , die thans
tot Protestantsche kerk is ingerigt. Aan de overzijde der gracht
strekken zieh de gebouwen eener groote fabriek uit. Zij levert