Marx. 7.3
ibidem.
De confec.
difi. 4 . c.
propter gli
b
x.Cor.%. ij
%58&gsSSi
S A N C T I A M B R O S 1 I
MEDIOL ANENSIS EPISCOPI
DE SACRA MENTIS
L I B R I S E X
C A P U T I.
pr.emìfit atttirimi f i de facramentis, qtt.eprius
explicata non oportiàt, accedit ad myflerium
apcrtìonis, quarti a Chrìfio in Jurdi ac muti curati
one Jìgnatam docci.
E facrainentis qua: accepiftis,
ièrmonem adorior,a cujus ra-
nionem non oportuit ante
prxmitti - in chriftiano enim
viro prima eft fides. Ideo Se .3
Roma: fideles dicuntur qui \
haptizati iiint : & pater nofter Abraham ex fide
juftificatus e ft, non ex operibus.* Ergo ac-
cepiftts baptifmum, credidiftis, Nefas eft enim
me aliud xftimare 3 neque enim vocatus eflès
■ad gratiam.,., nifi dignum te Chriftus. fua gra- -
-da j u di caffèt.
2. Ergo quid egimus fàbbato -? Nempe aper- •
'tionem : qua: myfteria celebrata funt apertionis
-, quando tibi aures tetigit facerdos & nares. q
. Quod fignificat in Evangelio dominus nofter
Jelùs Chriftus, cùm ei oblatus effet furdus &
mutus, Se tetigit aures ejus Se os ejus : aures,
quia furdus erat- os, quia mutus 5 & ait : Ephphe-
ta. Hebraicum verbum eft, quod latine dicitur
adaperire. Ideo ergo tibi iacerdos.aurestetigit,
•ut aperirentur aures tux ad fermonem, & ad
alloquium facerdotis.
3. Sed dicis mihi : Quare nares •? Ibi quia
mutus e ra t, os tetigit 3 ut quia loqui non po-D
terat iacramenta cxleftia, vocem acciperet à
Chrifto. Et ibi, quia vir ; Me, quia mulieres
baptizantur, Se non eadem puritas fervi, quanta
Se Domini ( cùm enim ille peccata concedat,
huic peccata donentur, qux poteft effe compa-,
ratio ? ) ideo propter gratiam operis Se muneris
non os tangit epifeopus, fèd nares 5b ut bonum
odorerai accipias pietatis x te rn x , Se ut dicas :
Chrifti enim bonus odor fumus Deo , quemad-
A modum dixit Apoftolus -fanctus 5 de fît in te fidei
devotionifque piena' flagrantia.
C A P U T II.
TJ-nttìonem athleta chritti ani exponìtquem ùt
èxcitet ad fervandam Jidem abrenuntiationis >
tefiium quibus.prafentìbus ea fatta efi\ dignitatem
• amp life at ; ac demum rei luecm addit ex empio,
4 .X Y Enim us ad fontem, in,gre (Tus es : con- t>e tonfa.
y fiderà quos videris , quid loquutus; fis y / f j
comidera, repere diligenter. Occurrit tibi le. finte,»,
vita,occurrit preíbyter: *un<ftus es quafi athleta *
Chrifti, quafi luftam hujus fxculi luctaturus, .
profefTus es luctaYmnis tui certamina. Qui lucta-
tur, habet quod fperet : ubi certamen, ibi corona.
Luftaris in iaculo,fed coronaris à Chrifto,
Se pro certaminibus fxculi coronaris? Nam etfi
in cxlo prxmium , hìc tamen ? meritum prie- e
mii collocatur,
5. Quando te interrogavit : Abrenuntias diabolo
Se operibus ejus, quid refpondifti ? Abre-
nuntio.Abrenuntiasfxculo & volùptatibus ejus, .
quid refpondifti? Abrenuntio. Memor efto fèr-
nronis tui, Se numquam tibi excidat tua: feries
cautionis. Si cliirographum homini dederis, te-
neris obnoxius,ut pecuniam ejus accipias: te-
neris adftriélus , Se reluclantem te feenerator
adftringit 3 fi récufas, d vadis ad judicem, atque d
illic tua cautione convinceris.
6. Ubi promifèris confiderà, vel quibus pro-
miferis. Levitam vidifti, fed minifter eft Chrifti.
Vidifti illum ante altaría miniftrare. Ergo chi-
rographum tuum tenetur non in terra, fed in
cìeIo. Confiderà ubi capias facramenta c^Ieftia.
Si Me-corpus eft Chrifti, hic 8c Angeli conftituti
funt. ZJbi corpus , ibi & aquila, legifti in Mattkn
Evangelio!;' Ubi corpus Chrifti, ibi de aquila: 1*.
volare confiierunt 3 ut terrena fugiant, cadeftia
petant. Quare hoc dico ? Quia & homines Ana.
MIT. aliquot tccentiores, quorum mtionem .- Rom edit. cujus
rei mtionem : tcliqui mfH ac cdic. cujus mtionem. Non male; I
ratio enim fiepe fumitur pro ipia re , atque adco idem eft ac fi le-
gereturj quem fIrmonem non oportuit, five ut quidam mil. nonpu-
tavi &c. Confequenter autcm ultima edit. Parif. repofuerat : ln I
chriftiano enim via optima eft fides, pro eo quod habetur in aiiis |
ac mff. omnibus: In chriftiano enim viro prima eft fides; quibus I
. verbis habicum fidci fupcrnaturalis infundi primum in baptifino da- j
i re indicatur. Den ique de co quod fubjicitur ,Id e o & Rome fideles& c .
jam di£tum in Prxfatione eft, quam confule.
I b- H îc edit. & Grat, rcpetunt : Quare nares : at fine fiiffragio m(T
I *. Hujus unñionis in libello de Myfteriis non fic mencio.
c. Gill, in marg. edit. Rom. in corp. & pauci mff. meritum
I pramii colligitur.
d. Ita edit. Gill. Rom. & mff. plures ac potiores : at in xeliquis
edit, ac mff. omictuntur ¡/¿.rectifias, vadis ad judicom.
geli quicumque annuntiant Chriftum, &in An- A & priora facramenta funt chriftianoriim quam
gelorum adfcifci videntut locum. Quomodo ? Judæorum.-
Äccipe Baptifta: rationem. Johannes fiatus erat
ex viro & muliere 3 attamen audi quia Angelus
eft & ipfe : Ecce mitto Ahgelum me um ante fa~
eiern tuam ,drpraparabit viam tuam ante te. .Äccipe
aliud aMalachiie propheta:: JQuia labia fa-
cerdotis eußodiunt feientiam , & Legem exquirunt
ex ore ipfius s Angelus efi enim Dei omnipotentis.
t ix e iaeo dicuntur, ut facerdotis gloriam pra:-
12; Quid præcipuum quam quod per mare
t.ranfiit Judæorum populus?ut de baptifino interim
loquamur. Attamen qui franherunt Ju-
dæi, mortui funt omnes in defèrto. Ceterum
qui per hunc fontem tranfit ,dhoc eft, à terrenis
ad Cæleftia3 hic eft enim tranfitus ,ideo pafcha,
hoc eft, tranfitus ejus, tranfitus à peccato ad
vitan!, à culpa ad gratiam, ab inquinamento
per aquam
baptifimi.
dicemus , non ut aliquid perfojiaìibus meritis ß ad fànctificationem : qui per huhc fontem tran-
arrogetur.
8. Ergo abretìuntìàfti ìnundo, abrenuntiafti
Eeculo , efto follicitus! Qui pecuniam debet,
femper cautionem fuam confiderai : & tii qui
fìdem debes Chrifto , fìdem ferva, qua: multo
pretiofior quam pecunia eftj F ide s e n i m
* xternum patrimonium eft, pecunia temporale.
Et tu èrgo femper recordare quid k promi-
jfèris 5 & eris cautior. Si teneas promifliqnem
tuam , tenebis & cautionem tuam. <
C A P U T IIILicei
fonttm atque mìnììlros tantum viderint. neo-
phyt.i, majora tamen effe qua non videntur ,
auttar ofiendit.
9. 1~ V Einde acceffifti propius : vidifti fon-
| J tem, vidifti Se facerdotem fupra fontem.
Nec hoc poflùm dubitare, quod in anifít,
non moritur,íed reíurgit.
C A P U T V.
In hi fiaría leprofi Naaman fignatum efie aquam
illam ¡qua Chrifti gratiam habeat¡folam fanare\
chriftum baptizari voluijfe tanturn propter nos.
JfidUamobrem Spiritus fanttus in columba Jpecic
apparens, in illum non prius defeenderit, quam
idem ille aquam fordanis effet ingreffus : quo-
! namve modo iß k adfuerit tota Tri ni tos f
n ;quædam ait uxori illius : Dominus
meus fi vult mundari, vadat in terrain Ifrael,&
ibi inveniet eum , qui poffit ei lepram tollere.
Dixit ilia dominæ fuæ , uxor marito, Naaman
regi Syriæ , qui eum quafi acceptiffimum fibi
inifit ad regem Ifrael. Audivitrex Ifìrael quod
miiÌus effet ad eum cujus lepram mundaret, Se
mum veftrum non potuerit cadere, quod ce-Dfeiditveftemfiiam.TuneElifæusprophetaman-
4-Reg. s- 1
&fieq.
cidit in illum Syrum Naaman 3 quia etfi mun-
datus e ft , tamen ante dubitavit. Quare ? Dicam
, aocipe.
10. IngrefTus e s , vidifti aquam, vidifti facerdotem,
vidifti levitam. Ne forte aliquisdixerit:
Hoc eft totum ? Immo eft totum. Vere totum,
ubi tota innocentia , tota pietas, tota gratia,
tota fanftificatio. Vidifti qux videre potuifti
oculis tui corporis1, Sc humanis confpectibus:
dat e i: Quid eft quod fcidifti veftem , quafi non
fit Deus potens, qui mundet leprofum ? Mitte
ilium ad me. Mifit ilium 5 cui advenienti ait
propheta:Vade inJordanem , merge, Sefana-
Deris.
14. Ille coepit cogitare fecum dicere : Hoc
eft totum ? Veni de Syria in terram Judxam,
Sedicitur mihi: Vade dc defcende in Jordanem,
merge, & fanaberis 3 quafi flumina meliora non
non vidifti ilia qux operantur 3 quia non viden- £ fint ïn patria mea. Dixeruntergo ei fervi: Dotur.
Ilia multo majora funt qux non videntur
quam qux videntur 3 quoniam qux videntur,
temporalia funt : qux non videñtur, xterna.
C A P U T T V .
Sacramenta chriftianorum diviniora & priora effe
quam fudaorum : atque inibi de vocis pafcha
ßgnificatu.
mine, quare non facis verbum prophetx ? Ma-
gis fac, Scexperire. Tune ille iyit in Jordanem,
merfit, de. furrexit fänus.
r5* erg° fignificat i Vidifti aquam: fed
non aqua omnis fanät, fed aqua fanat, qux habet
gratiam Chrifti. Aliud eft elementum, aliud
confecratio : aliud opus, aliud operatio.e Aqua
opus eft, operatio Spiritus fanfti eft. Non fanat
aqua, nifi Spiritus defeenderit, Sc aquam illam
dift. 4- ca
ERgo dicamus primum, tene cautionem F confecraverit ; ficut legifti quod cùm dominus
vocis mex, Sc exige. Miramur myfteria -n - T J/1-- 1 J
Judxorum, qux patribus noftris data funt,c primum
vetuftate fàcramentorum, deinde fandti-
tate prxftantia. Illud promitto quod diviniora
a. M f f pleriquc, Malachiel : quidam «¡am, fed rceenciores legunr,
ait Malachiel propheta.
*• Q uarcs cùm Deuin per fidem obfcurc tantum, atque , ut
Paulus loquitur, ex parte cognofcamus, nec non ex eodem Apoftolo
evacuati oporteat quod ex parte eft ; quomodo fides xternum dica-
tur patrimonium ? Sed expedita eft refponfio. -Etenim duo fides in
fe continct, cognitionem & obicuritatem. Hane quidem (uperve-
niente clara & intuitiva , ut vocatit, vifione expellcndam conftat :
cognitio vero non deftruetur,(èd luminis beatifici perficieturacccfluj
quod pueri qui dillipatis pueritia; vitiis , virilem perfeftionem demum
adfequitur, exemplum ibic’em , nimirumi. Cor. i j . propqfi-
tum, (atis oftendit.
b. Vet. edit. & mff. non pauci» promifieris■ Cautior. ß teneas :
Rom. promifieris. Si teneas -, rcliqui mff. u t in textu, nifi quod con-
jundio & abeft à pluribus.
nofter Jefus Chriftus formam baptifmatis daret,
venit ad Johannen!, Sc ait illi Johannes i Ego a Matth. *.
te debeo baptizari, & tu venis ad me ! Refpondit
illi Chriftus : Sine modo. Sic enim decet nos imc.
Ita mff. aliquot melioris n o tx ; ex quibus tamen Clarom. habet,
deinde'fianäitate prxftantia: ceteri autcm & vet edit. primum
vetuftatem fiacramentorum , deinde fanäitatem praftantium. Unde
cum nullus fenfus exptimi pofiet; quid enim fibi vult, facramen-
torum prsftantium vetuftatem ! Rom. edit. vöci , praftantium,
adtexuerat vocem virtutum, fucceffu non multo feliciori. Confequenter
autcm ubi omnes edit. pramitto, magis commode legunt
mü. promitto.
d. Eraf. & fequentes edit. tranfit d terrenis ad caleftia -, hoc eft
enim pafcha,id eft,tranfitus -,fi\c ctiam Gracian.,njii quodprp iranfit
habet tranfitus eft: Amerb. vero , & mff omnes ut in cpntextu.
e. Aqua opus eft, operatio Spiritus fantti eft , deerat in antiquis
edit. atque in mff. non. paucis : Led in edit. Rom. reftitucum e f t , &
in mff pluribus reperitur. Opus autem hoc loco idem eft,ac res na-
turalis fcii clcmcncum} nam alias effeftum potius fignificac.
i l f i
*! H