ßicadeorationis ordine dicemus, quemadmo-A dominum Deum noflrum, per quem fibi,6c
dum pofliimus. Dominus Deus noiler confer- cum quo fibi eft laus , honor, gloria , magnifiver
vobis grariam quam dedic, 6c oculos quos cetitia, poteilas cum Spiritu fanéto, à (ìccuìis,
vobis aperuit, plenius illuminare dignetur per & nunc, 6c Temper, 6c in omnia fiecula fieculounigenitum
Filium Tuum regem ac ìalvatorein rum, Amen.
L I B E R Q^U I N T U S.
C A P U T I. A Sacerdos verbo Dei tangit petram,&ftuit aqua,
frimum repetit quod jam ante, dì Bum eß fattameli
ti , atqne adeo ipf i us Chrifli ßguram in Melchifidech
i'jufquc ficrificio pracejjifie : tum dupli
cent cauJam cur aqua in calice admifceatur, in
medium profert.
I Eilerno fermo noiler ac tra&atus ufque
__ad fañdli altaris facramenta dedu&us
elt. Ec coçnovimus iacramentorum iflorum fi-
Hebr.J• '
&MApoc.
1.8.
b
C A P U T II.
Jpuemadmodum qui mundatus fuerit, & invite-
tur à Chrifio , dr ipfe ad inaflimabilem faerarne
nt i fuavi tat cm adjpiret, myfiica quorum dam
è Canticis locorum. interpretatione oftenditur.
i.'Car.i o.;
a
6c bibic populus Dei. Tangir ergo fhcerdos,
redundac aqua in calice , fàlic in vicam alternarti
, & bibit populus D e i , qui Dei gratiam
coniequutus eft. Didicifti ergo hoc.
4. Accipe Sc aliud. In tempore Dominica:
paffionis cum fabbatum magnimi inftaret 5 quia
c vivebat dominus nofter Jefus Chriftus vel la.
trones, milli funt qui percuterent eos : venientes
autem invenerunt defund um dominum Je-
guramAbrälia: temporibus p riceffiffe,quando Bfum Chriftum ¡ tunc unus de milicibus lancea
. obtulit facrifìcium fim&us Melchifedech, ne- tetigit latus (?jus, &: de latere ejus aqua fluxit
que initium, neque finem habens dierum,Au- fcfiaguis. Quare aqua? quare fanguisf Aqua,
di, homo, quid dicat Paulus apoftolus ad He- ut emundaret : fanguis , ut redimeret. Quare
brapos. Ubi flint qui Filium Dei dicunt a eilè de latere? Quia unde culpa , inde gratia. Cuide
tempore Melchifedech? Dictum eft , quia pa per feminam : gratia per dominum Jefum
iieque inftium, neque finem dierum habet: fi. Chriftum.
Melchifedech non habet initium dierum, num
Chriftus habere poruit? Sed non eft plus figura
quam veritas. Vides ergo quia ipfe. primus
8c noviifimus. b Primus , quia auctor eft om- c
nium : noviifimus , non quod finem inveniat,
fed quod univerià concludat.
1. Diximus ergo quod in altari conftituatur
calix 6c panis.c In ealieem quid mittitur ? Vi- 5. "V T Enifti ad altare , vocat te dominus
t num. Et quid aliud ? Aqua. Sed tu mihi dicis : y Jefus , vel animam tuam , vel Eccle.
Quomodo ergo Melchiiedech panem 6c vinum fiam, 6c ait : ofculetur me ab ofculis oris fúi. Vis ~
■ obtulit ? Quid fibi vult admixtio aqua: ? Ratio- ad Chriftum aptare ? Nihil gratius. Vis ad
nem accipe. animam tuam? Nihil jucundius.
3, Primum omnium figura qua: ante praceifit 6. ofculetur me. f Vides' te mundum efle al>
tempore Moyfi, quid habet ? Quia cùm fitiretDomni peccato, quia delicia deteria funt j ideo
populusJudiEorum,-Sc murmnrarec quod aquam te facramentis cadeftibus dignum judicat', 6c
invenire non poflent, juifit Deus Moyfi ut tan- ideo invitai ad carieíie convivium : ofculetur me
geret petram de virga. T etigit petram, 6c petf a ab ofculis oris fui.
. undam maximam fudit, ficut Apoftolus ait : Bi- 7. Tarnen propter fequentia anima tua, vel
bebaut autem a de fpiritali confiqucnti eos pctra : humana conditio, vel Ecclefia videns iè ab orna
r a autem er at Chriftus. Non immobil« petfa nibus mundatam elle peccatis, 8c dignam qux
qua: populum fequebatur. Et tu bibe , ut te ad altare Chrifti poflìt accedere ( quid eft enim
Chriftus fequatur. Vide myfterium. M oy fes , altare,* ni fi forma corporis Chrifti) viditfacra-
hoc eft, propheta : virga, hoc eft, verbum'Dei. ménta mirabilia ~8c ait : Ofculetur me ab ofculis
bis aquam infundit calici, nempc priufquam confecretur, frigidam,
priuiquam coiìimunicetur, càlidam. Ccccrum etiam fuerunt hxre-
t ici, qui folani aquam cenfebant offercndam : de quibus adifis
Clcmentcm Alex .Stromat. lib -i. lrenxum lib.j. cap.i. Auguftinum
deHarcfibus eap.74. Theodore tum H tret, f abul. cap.z o . & alios.
d. Edit. vet. & mit milito plurcs, de confequenti petra, Rom.
de confequenti eoi: Clarom. Si nonnulli a lii, de Jpiritali Sic. quod
apoftolico textui magis congruit. Idem autem Clarom. continuo
! poftlcgit, Moyfes propheta virga, hoc e f i , verbo Dei facerdos tangit
petram tee.
e . Rom. edit, quia pendebat Dominus . . . . inter latrones, mijfì
funt qui percuterent eum lancea latus ejus aperuit : alia: ac
m it omnes ut in textu , nifi quod Te ll, unus le g it , percuterent
eos viwcntcs, invenerunt See.
f. Omnes edit. Videt te: omnes mit Vides te. At poft pauca ubi
vet. edit, cum mlT. non rnultis, de terra funt : aptius Gill, in marg.
ac Rom. edit, in cOrp. cum mlT. multopluribus ,deterfa funt. Dcni-
que Rom. edit, lòia v o c i, convivium adjunxerat ,inquiens-, & pro
verbis illis, lamen propter fequentia anima tua, repofuerat folum,
tum anima tua See.
* . Dicitur híc & fiiper lib. cap.a. num 7 . altare forma feu figura
corpöris Chrifti j eo quod in corpore fuo tamquam in aia facra per-
petuum a c jug c iacrincium Patri obtulit Chriftus Dominus.
fohan. j 9.
33: é1 'fasi.
Eraf. & feq- edit, ejfe de tempore ? De Melchifedech, See- Amerb.
& mff. ejfe de tempore I Melchifedech & c. Sed intcrpunilioue minus
commo.ia. Credimus autem ab auÇtore noftro jilos heréticos defig-
r a i ij qui Mclchiitdechianiappellaci (tint. Hi (àcerdocem ilium cx i-
miam Dei virtutem fnifle diftitabant, & Chrifto ipfo cum tempore
turn dignitatc prseftantiorcm ; cum Chriftus muicis poft Ikculis
cxortus ejufdem lacerdorali ordine ornatus lie. Horum errores
Epipbanius Hærefi j j . refert acrefellir : brevius autem perftrins.it
Auguftinus in Indice Hærefi 34.
b. Primus, quia auäor eft omnium : novifftmus, h x c in m£f. po:-
ne univerfis prtctermittuntur.
c. MIT. aliquot, in calice inquam mittitur vinum.- alii multi &
vet. edit- in calice, Eraf. & Gill, in ealieem , inquit, mittiturvi-
num. Cum autem iilud inquit Rom. editoribus merito dilplicuiflct,
ipfum propria autoritäre jugularunt : fed veram le&ioncm cod.
Clarom. nobis rcftituit, uc in textu. De aqua: potro mix rione, 1
quam rcticet in lib. de Myfteriis Ambrofius, alii plcriquc Patrum ,
ita loquuncur, ut earn à chrifto ipfo inftimtam effe fignificant; !
ut Irenaeus lib 4- cap. 3-7. Cyprianus epift. 63. & cx eadcm Au- j
guftinus lib. 4 . de DoHr. Chrift. cap. i t . item Punica Synodus3.
can. 14 . quibus addcre licet varias Liturgias Jacobi, M a r c i, Ba- I
filii, Chryfoftomi, & cum his Damafcenum lib. 4. de Fide Orth. !
In hoc autem d iffida EccJcfia orjpncalis ab occidentali, quod illa J
, io c e f t ,D f c BIumfflihiChriflusinfigat. A > e s trihuUm M 1 ¿* M c4.
ó. VJuare? Çpuia meLtora uhr kS tan ílJ-liúV H • tirst 8.Quare ?Jfhiia meliora ubera tua fuper v i131
» /rl* ■ i ■
num i hoc eft,meliores fenfus, meliora facra-
meHCa tua fuper vinum. Super iilud vinum ,
quod etii fuavitatem habet, lxtitiam habet,
gratiam habet j tarnen in illo lietitia fiecularis ’
in te autem jucunditas eft fpiritalis. Jam tune
ergo Saiomon inducit nuptias vel Chrifti 6c
Ecclefia:, vel fpiritus 6c carnis 6c animje.
put me um, & poculum me um inebrians quam pra-
clar um eß i
14. Veniftis ergo * ad altare , accepiftis gratiam
Chrifti, facramenta eftis cæleftia confe-
quuti. Gaudet Ecclefia redemtione multorum,
6c adftare fibi familiam candidatam fpiritali ex-
fultatione lætatur. Habeshocin Canticis can-
ticorum. Lætata in vocat. Chriftum , paratura
9. Et addidit : Vnguentum exinanitum eß ß habens convivium, quod dignum cælefti epunomen
tuum , propterea adolefcentuU dilexerunt
te. Qua: funt ifta: adolefcentula: , nifi animx
fingulorum, qiiie depofuerunt iftius corporis
feneclutem , renovata: per Spiritum fanftum.
1 o. Adtrahe nos,pojl odorem unguentorum tuo-
rum curremus. Vide quid dicat. Non potesfe-
qui Chriftum, nifi ipfe te adtrahat. Denique
ut fcias : Cum exaltatus, in quit, fucro , omnia
traham ad me ipfiim.
latione videatur. Ideoque ait : Defcendat frater Cant,;. 1.
meus in hortum fuum, & capiat fruBum pomife-
rarum fuarum. Qua: funt ifta: pomifer* ? Lignum
aridum faftus eras in Adam ; fed nunc per
grariam Chriftibpomifera: arbores pullulatis. b
15. Libenter accipic dominus Jefus, 6c dig-
narione cslefti refpondit Eccfefi^ fux : Defcen- ibidem<
d i, in quit, in hortum, vindcmiavi myrrham cum
unguent is me is : manducavi panem meum cum melle
11. Induxtt me Rex in cubieulumfmm. * Grai- C meo , dr bibi mnum meum ~cum UCtc meo. Edite
cus-.In fromtumum fuugm Se in cellarium fuum, inquit .fu tr e s mei, & inebrimini.
hn .a1 bKeptr. nUhbli Ibmonn ai lliihbíalmmi nin- ia , nuib» ;i bi ÍoAn- ii o—äJo res _ s . . . 1 ,
ubi mella íuavia,ubifruftus diverfi , ubi epulæ
variæ 5 ut pfurimis epulis tuum prandium con-
diatur. '
De confu.
m> X. c.b
[ ciJicem §
ìAudi pfal-
16. Vindcmiavi myrrham cum unguentis meis. PJìl.79.,.
Quæ eft ifta vindemia ì Cognoltite vineam,
agnofeetisvindetniam. vineam,iat^uk, ex e
Mgyfto tranßdtß , hoc eft, populum De i. Vos
C A P U T I I I , c ib i vinca, voseftisvindemia : quafi vi tiea piang
a » »beres ad eo, qui Dominicum corpus acci- “ “ » 5“ ® ,vindemia .¿»«àm- 1 * 0 * -
Ju de convivarum multitudme ve (li enti refpon- , , j • “
deat Chriflus : quantam denique fideles ex Ævyp-D W B M M W M W M WM W È B
tinca j g v i i J e reduce, in bue efea fin r ia L 7 ‘d'CS qu«d pane nulla fit amancudo,
ìucunditatem. omms fuavitas fit ? Bibi vinum meum cum
- , „ -n- 1 , •«. meo. Vides hujufmodieffe lætitiam, quæ
J1‘ X.1 ad altare , accepifti cor- nullius peccati fordibus polluatur ? QuotieL De H JL—/ Pus Çhrifti. Audi iterum quæ, facra- cumque enim bibis,remiifionem acci pis pecca- dift.%
menta es coniequutus. Audi dicentem fanftum torum , 6c inebriaris in fpiritu Unde 6c A po f cdicem
David : & file in s piripu hæc myfteria prævide- tolus ait -.Mite inebriaci vino.', .fid implcmm
ba t, Se iætabatur, & nihil fibiabeffe dicebat. stiritn fanite ; vino enfin qui inebriatur varil- W f ' i
Quare, Quia qui dcceperit corpus Chrifti, non lat & titubar : Spiritu qui inebriatur ,.radicatus
eluriet in ætiriiiiiîi, . .. ■ E in Chrifto eft. Et ideo* præclara ebrietas, quæ .
13. Quoties audilti vicefimum lecimdum iobrietatem mentis operatur. Hæc funt quæ de
plalmum , 6c non intellexifti? Vide quemadmo- iàcrametLtis breviter percurrimus.
dum aptùs fit cæleftibus'facramenris : Dominus
pafeit me>& nihil mihi deerit : in locopafeua ibi
C A P U T IV.
me collocavit. Super aquam refeBionis cducavit me,
animam meam convertit. Deduxit me Jhper femi-
tas jufiitia propter nomen fuum. Nam & flambu-
lem in medio umbra mortis , non tirnebo mala ;
quoniam tu mecum es. Virga tua & baculus tuus ,
ipfa me confi lat a Jùnt. Virga imperium, baculus p
a pallio eft , hoc e f t , æterna di vini tas Chrifti,
ièd etiam pallio corporalis : illa creavit, hæc
redemit* Parafli in confpeBu meo menfim adver-
'Ut novos fideles infiituat orandi formi ìpropofltam
ipfis inflar /peculi Dominicam orationem paucis
exponit.
r. Scilicet hi itt/tM/o» riutJ, in promam - condam, leupcnuariam |
cella m
a. Edit, Rom. (ola, pajfto eft : oterna divinitas Chrifti, paffìo temporalis. |
* • Ex hoc loco & è cap.!8. de Myfteriis advertere eli icccns bap- 1
tizatos in illis Ecdefiis ad altare facris communicsre confuevilTc. I
Quod vero ad fideles àlios, hac in re non eadem ubique ratio ferva- I
batur. Nani Conftantinopoli hoc moris fu it , ut laici (alcem in !
eminentiori digiiicace confiicuti pofiquam ad aram accelfillcnt fa- j
«erdotibus oblaturi cohfecràndum panem , in choro tamdiu remane
rene , qupad participes effctili eflene facramentorum : .Mediolani
autem oblationc fadba iidem laici extra chorum fratini recedentcs,
nirfus altari cum facrificio participandum crac, fe fe fiftebant. Et
ibi quidem adeo rigide liane legem fervabat Ambrofius, ut Theo-
dofium ipfum, qui poft oblatum lòlitum munus intra clericorum I
icprum fubftiterat, inde juberet abfcedere : cui ftatim paruit im- •
perator pientilfimus , ut à nobis dicetur fuo loco. Ccterum eamdem I
quoque confuetudincm in orientali Ecclefia fcrVandam C<?nc. Laod, J
18 ^ nc B l ^uPereft 1 oratio ? Et
nolite putare mediocris elfe virtutis
feire quemadmödum oretis, Apoftoli fanfti di-
cebant ad dominum Jefum : Dcmine, doce nos Luc B
or are, quemadmödum Johannes doeuit difeipulos i.&ftq.
can. 19. prxceperat: non fequs ac poftcrioribus temporibus ipfam
in. Hifpaniis Tolet. Syn^.. can. 1 7 . (änxic. Attamen contrarium
' ufum apud Ecclefias Gallicanas obtinoilTe non tantum ex Greeorio
Tu ro n .lib .9 . cap.3. & ü b .io -cap. 8-difcere licet, verum etiam
e citata Synodo Tolec. in qua^hic idcni ritus can. 4. ftatuicur 8c
com probat ur. .
b Omncs edit, ac mlT.’ nonnulli, pomifera arbor pullulafti, mlf.
duo pttlluhts , totidem pttllulatus eft , antiquilfimi vero & numero-
fiHimi prxferunc ut in . contextu. Quod quidem licec cum fupe-
riori membro non admodum congruat, baud tarnen abborret ab
au&oris ingenio fimpiieius quam accurarius fcmpcr loquentis.
c. M IC non pauci, ö* agnofeite vindemiam. Rurfus verfii feq.
pro , hoc eft , populum D e i, mil. aliquot liabent , hac eft populus
Dei. Non incommode.
*• Hanefcntentiam ubertim & eleganter expofitam habes lib.i.
de Cain & A b e l, cap. 3. num. 19. unde forlitan hone in locum
{tranlUca fuit.