Talium enim eft re*tnim cælôrum , qui in pue- Aclefiæfegetem replentem mundi horrca, ac ve*
rilem caftimoniam^tamquam in naturam in- luci maritata: vineæ fcccibus tórcularia domini
fantium corruptelæ ignoratione remeaverinc. JeJfu. redundantia ' in quibus fidelis conjugii
Bit ergo edam cælefti voce probaca virginicas, frudus exuberac.
Dominicifqtie expecenda præcepris, , r A P l i f V T t
31. Quo loco magifterium divinæ vocis imi- .
temur. Nam crim in fuperioribus conjugium fertìum caput aggreffw, nempe vìrginitatem non
memoraveric non eile iblvendum, nifi ex caula ejß ¡nutilemì negatùllum hinc reigublìca adferrl
ibidem 9. forhicationis, in poflerioribus incegricacis gra- damnum ; quin immo ubi maxime illefiatusfio *
tiam , donumque concexuit uc docerec non reaty ibi copiofijjimam rivi um èffe fre quenriam
damnandas eilè nuptias, led probandas $ nuptiis B docet : quod utfècus effet, hunc tarnen eo non im*
tarnen ipfisincegricacis ftudiapræfèrenda1. Quis probandum ; cum in uxoribus caße viventibua
enim. cam averius a vero, qui nupcias damnec? non c alpe tur. Poßquam vero e or um qui ju-
Sed quis tam alienus a ratione , qui conjugii venturi nuptias hinc fieri dificiliores objiciei.
cor. 7. onera non ienciac ? Ecenim mulier innupta dr vir- yatif } demonfiravit inanitatem, iis qui virgineS
go cogitai qua fiunt Domini j ut fit fanria corpore fierius velandas effe contendebant, refpondct hte
érjpiritu. Nam qua nupta efi^ cogitai qua fiunt egificopi requiri prudenriam : at Jolam atatem
mundi , quomodo placeat viro. confiderandam non effe Martyrum exernplis, ac
32. Èc præter has moleftias quamvis nubendo guerorum ad Chrifium accedentium, probat.
non peccet, conCricionCm tarnen habebit carnis
hujufmodi 5 graves enim partus labores, gra-C 35' lmPro^um igitur, nec novum invis
creandorum Se erudiendorum liberorum >| cegritatis eft ftudium. Videamus ne
moleftia. Quibus ante prapfcripfit, ne quis hu- force inutile judicetur5 nònnullos enim dixiflfe
jufmodi avercerecur injuriis 5 mulræ enim in par- audivi quod periit mundtis, defecit gerius hu-
tus doloribus conftitutæ , conjugio fe renun- manum, conjugia labefa&a funt. Quæro quis
tiare dicunt; multi etiam matrimonii onera non tandem quæfivit uxorem,qui non invenerit?
ferentes , alieno ab uxore avercuntur affedu. Quando fuerint bella, pro virgine ? Quis umibìdemi7.
Et ideo Apollolus ante præmifit : Ligatus es quam pro virgine fit peremcus ? De tonjugiis
uxori ì Noli quarere fiolutionem. Ét bene ait : autem ifta nafcuntur , * ut perimatur adulcer
Ligatus es 5 quodam enim vir Se uxor nexuin- uxoris, raptor præliis appetatur. Ifta reipubliter
fe amatorio copulantur, Se quibufdam in- j ) cæ ièmper damno fuertint. Pro virgine lacra
vicem fibi habenis amoris adftricti funt. nemo damnatuseftj quia cafticacem non poena
a 33. Bona igitur 4 vincula nupeiarum, fed ta- cohibet, led. religio augec, fidefque conièrvati
men vincula: bonum conjugium, fed tarnen à 36. Si quis igitur putat coniècratione virgijuo
o tracium, Se jugo mundi} ut viro potiuscu. num minui genus humanum, confiderei quia
piat piacere , quam Deo. Bona etiam vulnera ubi paucæ virgines, ibi etiam pauciores homi-
Prov.17.6. caritatis, Se ofeuiis præferenda : Utìlia enim ries : ubi virginitatis ftudiàcrebriora, ibi numei
vulnera amici, quam voluntaria oficula inimici, rtìm quoque hominum eflè majorem. Difcite
M*tth.t6. £>enique Petrus vulnerar, Judas ofculatur: il- quantasAlexandrinajtotiufque Orientis,SeAfriilUem49.
lum oicula condemnantjhunc vulnus emendar: cana Ecclefia quotannis facrare confueverint.
illius ofeulis proditionis venena funduntur,iftius E Pauciores hìc homines prodeunt, quam illid
lacrymis culpa lavatur. Itaque ut oftenderet virgines coniècrantur; Ex ipfius igitur orbis teriermo
propheticus bona vulnera caritatis, Ec- rarum ufu non inutilis virginicas exiftimatur,
tr.ant-i-s- clefia dicit in Canticis canticorum: £>uia vul- præfèrtim cùm per virginem falus venerit,ornerata
caritatis ego fium. bem fcecundatura Romanurrii
34. Nemo ergo vel qui conjugium elegit, 37. Quod fi quis hoc prohibet, prohibeat igiJ
reprehendat integritatem : vel qui integritatem tur - pudicas uxores degere ; quia frequentius
ièquitur, condemnet conjugium. Nam que hu- poifunt parere incontinentes. Nulla peregrin
* jusfententiæ* adverfarios interprètes damnavit nanti maritò fidem lervet ,• ne damnum faciat
jam dudum Ecclefia, eos fcilicet qui audeant prolis futuræ, Se partus frequentioris amittat
iolverecopulam conjugalem. Auditeenim quid pætatem.
Cant. f .h. dicat facrofancta Ecclefia : ye n i, frater mens, 38. Sed difficilior fit via adolefcentibus ad
& exeamus in agrumyequiefiamus in caßellisfiiluculo nuptias impetrandas. Quid fi forte commodior ?
a. fiurgamus in vincas, videamus f i floruit vit is.b Mul- Quæro enim cum his aliquem habere traclatum,
tos ager fructus habet, fed ilie melior eft qui Se qui arcendæ virginitatis fententiam gerunt. Itafru£
tibus redundat, Se floribus. Eft ergoEccle- que qui lunt if t i, difeutere debemus : utrum
fiæ ager diverfis fcccundus copiis. H îc cernas qui uxores habent, an qui non habent? Si qui
germina virginitatis flore vernaritia i illic tam- habent, timere non debent ; uxores enim eorum
quam in campis filvæ viduitatem gravitate pol- jani virgines eile non poflunt. Si qui non halentem,
alibi tamquam uberi fruge conjugii Ec- bent, non fibi injuriam faciant, quod ejus tan.
a. Non pauci mff. vincula fu n t , fed tarnen vincula> etfi vin- narum ac locotum definicione.Q uod autem ad proeliain uxoris aliecula
caritatis. Bonum Sec. nx rapcorem cxcitaca, quis nclcius cft famofiiRraum illud bcilum
* . Marcionem , Manichæum ac Tatianum , co qiiod nuptias [ I quo Europa atquc A fia inter ic toro decennio collifx funt, quod-
condemnarent, condemnatos ab Ecclefia jam alibi öbfervaviinus. I I que nonnifi crojani regni, ac totius gentiscxcidio fedari potuic;
b- Rom. edit, lo ia , Multi agri fruHus habent. M non ob aliam cauiâm quam .ob Helenam à Paride raptam fuG-
* . Per legemjuliamdc Adult, coereendis Jiccbàt patrifiliam & j I ceptumcfle : de quo præter Homerüm vide Dy6tîn crctcnfem ac
quemiibet ejus adulterum ubicumque in hoc flagitio deprehen- I Darctem Phrygium hiftoxicos , licet in multis non minus ipfomee
fos intcriiccrc : marito quoque idem ju s e ra t, icd i"ub certa perfo- | J Homcro fabuloiòs.
ïfal. S-J.
Itatth. 14.
Wd.19.14
Cànt. I - 1 .
¡bul. %. H
tue. 1% 41.
tum nuptias fperaverint,quie nuptura non eilet. A
An fortaflè patres pro filiarum conjunftione
lolliciti , molefte ferunt virgines coniecrari ?•
N ec hi quod vereantur,habent$ fi ièquantur
confilium. Inter paucas fuie citi us eligentur.
39. Aiunt etiam plerique maturioris jetatis
virgines eile velandas. Nequeego abnuo lacer-
dotälis caucionis éfle debere , ut 11011 temere
puella veletur. Spedet piane j ipedet ¿etatem
iàcerdos, ièd fidei vel pudòris. Spedet maturi-
tatem verecundia:, examinee gravitatis cani- ß
tiem, morum fenedam, pudicitia: ànnos,animos ■
caftitatis : turn deinde fi matris tuta cuftodia,
comitum iobria ièdulitas. Si hxc p r illo iìint,
non deeft virgini longeva canities : fi hcec definit,
differatur puella mori bus quam anriis ado-
leicentior.
40. Non ergo a:tas rejicitur florentior, fed
animus examinatur. At certe Theclam non iè-
riedus, fed virtus probavit. Et hinc quid plura
C A P U T V i l i .
Mtatem omnem quarendo chrifio habilem effe fifi
■ fra docuit, hic nullum locum ad id óportunum \
non effe ofietidit. Cur occidente fiole agri ad-
fcrani tir ad Chrifium, is autem quaratur orto jam
die ? ubi & de jarianiìa vitanda prxcigitur. Ad
Jèquendum per diem Chrifium exhortatio : cum
vero nec in foro, nec in piate is, ubi vulnerari '
dà fipoliari dicitur Sgonfia, regeriri.
42. T N ipfis adhuc Ecclefia: principiis turbai
1 requirebant eum. Qua ratione ? Quia'
manus, inquit, imponens curabat eos. Nec tem-
pus ad iànandum, riec locus quieritur. Omnibus
enim locis omnibuique temporibus non eft
pnetermittenda medicina. Intra domum Ma- .
ria ab Angelo benedicitur,intra domum David
urigitur ili prophetam. Ubique Jefus curat
contexam, crini ómnis ætas habilis Deo, p e r -c ubique fanat : in itinere, in domo, in deferto,
feda fit.Chrifto ?Denique non virtutein ætatis In itinere curatur quæ fimbriam tetigit : in do-
appendicem dicimus, fed virtutis ætatem. N ec mo principis Synagogæ Alia refufeitatur : in de-
mirere in adolefcentulis profeiIìonem,cùm le- ferto turba fanatur. Denique fic hàb'es : cùm
geris in parvulis paflìonem } fcriptum èftenim : autem fiol occidiffet, omnes qui habebant infirmos
E x ore infantium dr larientium perferifii laUdem. Variis languori bus ,ducebant illos ad eum. A t ille
An dubitamus fi eum ufque ad continenriam le. fingali: his manus imponens curabat eos. Sariabat
quatiir adolefcentia, quem ufque ad mortem ergo & in deferto, Se occidente jam fole, Se
confitetur infantia ? Et quali incredibile puta- fanabat, manus imponens } ut & Deum fe &
.mus, a fi puellæ nubiles Chriftum ièquantur ad hominem demonftraret. Noti immerito igitur
regnum, quem etiam pueri fequebantur in de- jy fada jam die turbæ requirebant eum.
ferto jficut legimus quia faturata funt de quin- 43. Video ordinem. Sole occidente , ægri
que panibus quatuor millia hominum, exceptis, deferuntur ad Chriftum : fada autem die,, tur-
I Beg. 16.
ij. .
Matth. 9.
Marc.y. 4 1 .
inquit, guéris dr mulieribus.
41. Nolite ergo d Chrifto arcere infantes j
quia Se ipfi pro Chrifti nomine iubiere martyrium:
Talium efienim regnum calorum. Vocat
eos Ûominus, Se tu prohibes ? De ipfis enim
Dominus ait : Sinite eos venire ad me. Nolite
adolefcentulas arcere, de quibus fcriptum eft :
bie requirebant eum. Quando enim nifi per
dies quieritur Chriftus ? Nam qui in luce ambulai
j non recedit à Chrifto. Itaque 110X hai
bebat adhuc xgrotantium gemitus , dies jam
fidem plebis, jam lattiti am faiiatorum j ut quod
fcriptum eft, compleretur : Ad vefigerum demo- .
rabiturfletus, & ad matutìnum Latiti a. Qua: enim
Propterea adolcficentula dilexerunt te. Etinduxe-£ turbæ major gratia, quam u.t etiam indefertum
runt te in domum matris fuæ. Nolite poliremo locum Chriftum fequatur >
a à ?C3harmifmti caritate etia_m_ pá_rv_u1l—os rle—pa_ra_r_e T
quem etiam intra matris uterum adhuc politi
éxliiltatione prophetica fatebantur.
44. In quo ille docet a perfe&o abefle de-
bere ja&antiam 5 non enim lartandoriim co-
piam , led operum jadantiam declinabat. Et
nos igitur fi ialvi efle defideramus, vel fi jam
meremur fanitatem, procul a luxuria , prociil
a lafcivia * tamquam in arido vitie iftius b'Sc je-
juno lolo quadam fiti corporis fugitantem de-
liciarum Chriftumiequamur.
$ 4j. Sequamur per dies. Adeft Ecclefia: dies,
quem Abraham vidit, Sc gavifus eft. Sequa-
, mur ergo per dies Chriftum 5 non enimin 110c-
tibus reperitur. in cubili, inquit, meo, in noc-
tibus quafivi quem dilexit anima mea: quafivi eum,
a- Mif. non j>aucì , f i puella noliles : melius ahi at«jùe e d it . . 4.
nubìles. Verum cùm duodecimo anno virgines viro maturx-vulgo
pnten'cur j aliquid difficultatis hinc nafei poteft quod tantula «tate
concencus fuerit fanftus Antilles ; quandoquidem non ita multo
poft ad virginum conlccrationcm Punica Synodus 3- can. 4. annos
ì y . plenos adfignavit : quodtcmpus poitea Leo primus in antiquo
Pontificali, & Majorianus Imperator Conftit. 8- ufque ad quadra-
eenariam xcatem ampliarunt. Attamen meminilfe oportet duas con-
iKcrationes quas lnnoc. primus à nobis in Prxfatione ad lib- de
virginibus jam laudatus, Leo primus epift. ad Ruftic. Narb. & Gc-
lafius epift. ad epife. Lucani* dare diltingunt, olim exftitiiTcj fo-
lemnem fcilicet ac privatam. Itaque nihil pugnabit, fi can. Carch.
& Leonis Majorianique conftitutionem de priori intellieamus', de
polteriori vero & hunc- Ambrofii locum, Se alium Hieronymi
epift. ad Marcellam A fell* duodenis tantum annis nat® conlecratio-
nem referends: quibus addietiam polTec Bafilii teftimonium ad pro-
fcfTioncm virginitatis non ultra id. aut 17.annos epift. can. conc.1,8.
exigentis. Quod fi contendas Ambrofiana verba etiam de (olemtii
confecrationc accipi debere, non admodum rcpugnabiipus, cdm
femper In Ecclefix poteftate fuerit, juftis de caufis ac pro tempo-
rum ncceffitate fuam mutare difciplinam. Mirare interim cafdem
illas adverfus Virginitatem objcdtioncs noftra memoria renovatas
fuilfc ab hxreticis, quas Ambrofius in hoc opere cam prudcnrec
acque invidtc confutavit.
b. Ira edit, omnes ac mlT. nonnulli: alii vero aliquot jejuna
folo quodam fi t i , corporis fugitantem delicias & c. unus, & jejune
folo , quod in appetitu corporis & c alius, jejuno folo, quo jam
petulantiam corporis fugitant.es See. In rdiquis autem tiihilfani,.
fohant.$6
Cant. J. X.